What is the system of monument protection? Unanswered questions ...
Marcin Gawlicki
Institute of Landscape Architecture, Catholic University of Lublin (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-9919-3441
Abstract
The Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments has never been flawless and the historic preservation milieu has been aware of the consequently deteriorating monument protection system. This article explores the following problems existing in the area of cultural heritage: description and evaluation of cultural heritage, document production rules, sources of financing works carried out to heritage, effectiveness of legal processes, professional development of members of staff, organisational structure of historic preservation offices, and cooperation opportunities on different levels of state and local government administration bodies dealing with protection of monuments and sites. While reading questions provided in this article, one may be willing to ponder on directions of expected changes and ways of introducing them in Poland.
Keywords:
conservation and protection of monuments and sites, monument protection system, monument protection lawReferences
Berducou M., The “values” of cultural property and conservation-restoration: a historical perspective, [w:] Sharing Conservation Decisions, ICCROM, Rzym 2007.
Google Scholar
Conservation Principles Policies and Guidance for the sustainable management of the historic environment, English Heritage 2008.
Google Scholar
Donovan R. D., The Economics of Historic Preservation. A Community Leaders Guide, Waszyngton 2008.
Google Scholar
Gawlicki M., Konferencja wojewódzkich konserwatorów zabytków w Nieborowie 10–11 grudnia 2007 r., [w:] Ochrona Zabytków nr 2/2007.
Google Scholar
Gawlicki M., Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków. Nowe cele i zasady działania, [w:] Ochrona Zabytków nr 1/2007.
Google Scholar
Gawlicki M., Lipińska B., Sas-Bojarska A., Ochrona dóbr kultury w procesie OOS, [w:] Problemy Ocen Środowiskowych, nr 3/1999.
Google Scholar
Gawlicki M., O potrzebie równowagi we współczesnych zasadach ochrony zabytków, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, [w:] Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
Google Scholar
Gawlicki M., Ocena wartości zasobu zabytkowego – cele, metody, praktyka, [w:] Wartościowanie zabytków architektury, praca zbiorowa, red. B. Szmygin, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
Google Scholar
Gawlicki M., Rejestr zabytków w praktyce ochrony konserwatorskiej, [w:] Ochrona Zabytków, nr 2/2008.
Google Scholar
Gawlicki M., Zmiany w Krajowym Ośrodku Badań I Dokumentacji Zabytków, [w:] Wiadomości Konserwatorskie nr 22/2007.
Google Scholar
Kępczyńska-Walczak A., Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie opartym na wiedzy, Politechnika Łódzka, Łódź 2014.
Google Scholar
Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
Google Scholar
Konopka M., Generalni Konserwatorzy Zabytków i kierujący służbą konserwatorską w latach 1945–2005, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich, SKZ, Warszawa 2005.
Google Scholar
Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2014–2017, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Google Scholar
Panfil P., Finansowanie przez jednostkę samorządu terytorialnego prac konserwatorskich, prac restau¬ratorskich i robót budowlanych przy zabytku, [w:] Wolters Kluwer, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Prawo ochrony zabytków, red. K. Zeidler, Warszawa-Gdańsk 2014.
Google Scholar
Pawłowska K., Przeciwdziałanie konfliktom wokół ochrony i kształtowania krajobrazu. Partycypacja społeczna, debata publiczna, negocjacje, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków 2008.
Google Scholar
Purchla J., W stronę systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce, [w:] II Kongres Konserwatorów Polskich, Warszawa-Kraków, 6–9 października 2015, Tezy, SKZ, NID, PK, Warszawa-Kraków 2015.
Google Scholar
Raport o systemie ochrony dziedzictwa kulturowego Polsce po roku 1989, red. J. Purchla, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2009.
Google Scholar
Sarnik-Konieczny M., Rola organizacji pozarządowych w ochronie zabytków, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
Google Scholar
Skaldawski B., Chabiera A., Lisiecki A., System ochrony zabytków w wybranych krajach europejskich, red. I. Liżewska, Narodowy Instytut Dziedzictwa, [w:] Kurier Konserwatorski nr. 11/ 2011.
Google Scholar
Sprawozdanie krajowe z weryfikacji rejestru zabytków nieruchomych, prowadzonej przez Oddziały Terenowe NID. Lata 2009–2010, Narodowy Instytut Dziedzictwa [w:] Kurier Konserwatorski nr 12/ 2012.
Google Scholar
Thurley S., Zasady ochrony zabytków, [w:] Ochrona Zabytków, 2/2008.
Google Scholar
Wartościowanie zabytków architektury, PKN ICOMOS, Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
Google Scholar
Zalasińska K., Ochrona zabytków, orzecznictwo z komentarzem, Warszawa 2010.
Google Scholar
http://www.zabytek.gov.pl/, (dostęp: 18.01.2016).
Google Scholar
Authors
Marcin GawlickiInstitute of Landscape Architecture, Catholic University of Lublin Poland
https://orcid.org/0000-0002-9919-3441
dr hab. inż. arch., prof. KUL – architekt, badacz i konserwator zabytków. Zainteresowania naukowe
obejmują historię architektury Gdańska i jej powojenną konserwację, zabytkowe ogrody, krajobraz
kulturowy oraz krajowy system ochrony zabytków. W latach 1991–2003 pełnił urząd wojewódzkiego
konserwatora zabytków w Gdańsku, w okresie 2007–2010 był dyrektorem Krajowego Ośrodka Badań
i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, kierował Komitetem do spraw Światowego Dziedzictwa w
Polsce. Jest kierownikiem Katedry Projektowania Krajobrazu w Instytucie Architektury Krajobrazu
KUL
Statistics
Abstract views: 191PDF downloads: 152