What is the system of monument protection? Unanswered questions ...

Marcin Gawlicki


Institute of Landscape Architecture, Catholic University of Lublin (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-9919-3441

Abstract

The Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments has never been flawless and the historic preservation milieu has been aware of the consequently deteriorating monument protection system. This article explores the following problems existing in the area of cultural heritage: description and evaluation of cultural heritage, document production rules, sources of financing works carried out to heritage, effectiveness of legal processes, professional development of members of staff, organisational structure of historic preservation offices, and cooperation opportunities on different levels of state and local government administration bodies dealing with protection of monuments and sites. While reading questions provided in this article, one may be willing to ponder on directions of expected changes and ways of introducing them in Poland.


Keywords:

conservation and protection of monuments and sites, monument protection system, monument protection law

Berducou M., The “values” of cultural property and conservation-restoration: a historical perspective, [w:] Sharing Conservation Decisions, ICCROM, Rzym 2007.
  Google Scholar

Conservation Principles Policies and Guidance for the sustainable management of the historic environment, English Heritage 2008.
  Google Scholar

Donovan R. D., The Economics of Historic Preservation. A Community Leaders Guide, Waszyngton 2008.
  Google Scholar

Gawlicki M., Konferencja wojewódzkich konserwatorów zabytków w Nieborowie 10–11 grudnia 2007 r., [w:] Ochrona Zabytków nr 2/2007.
  Google Scholar

Gawlicki M., Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków. Nowe cele i zasady działania, [w:] Ochrona Zabytków nr 1/2007.
  Google Scholar

Gawlicki M., Lipińska B., Sas-Bojarska A., Ochrona dóbr kultury w procesie OOS, [w:] Problemy Ocen Środowiskowych, nr 3/1999.
  Google Scholar

Gawlicki M., O potrzebie równowagi we współczesnych zasadach ochrony zabytków, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, [w:] Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
  Google Scholar

Gawlicki M., Ocena wartości zasobu zabytkowego – cele, metody, praktyka, [w:] Wartościowanie zabytków architektury, praca zbiorowa, red. B. Szmygin, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
  Google Scholar

Gawlicki M., Rejestr zabytków w praktyce ochrony konserwatorskiej, [w:] Ochrona Zabytków, nr 2/2008.
  Google Scholar

Gawlicki M., Zmiany w Krajowym Ośrodku Badań I Dokumentacji Zabytków, [w:] Wiadomości Konserwatorskie nr 22/2007.
  Google Scholar

Kępczyńska-Walczak A., Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie opartym na wiedzy, Politechnika Łódzka, Łódź 2014.
  Google Scholar

Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
  Google Scholar

Konopka M., Generalni Konserwatorzy Zabytków i kierujący służbą konserwatorską w latach 1945–2005, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich, SKZ, Warszawa 2005.
  Google Scholar

Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2014–2017, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Dziedzictwa.
  Google Scholar

Panfil P., Finansowanie przez jednostkę samorządu terytorialnego prac konserwatorskich, prac restau¬ratorskich i robót budowlanych przy zabytku, [w:] Wolters Kluwer, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Prawo ochrony zabytków, red. K. Zeidler, Warszawa-Gdańsk 2014.
  Google Scholar

Pawłowska K., Przeciwdziałanie konfliktom wokół ochrony i kształtowania krajobrazu. Partycypacja społeczna, debata publiczna, negocjacje, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków 2008.
  Google Scholar

Purchla J., W stronę systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce, [w:] II Kongres Konserwatorów Polskich, Warszawa-Kraków, 6–9 października 2015, Tezy, SKZ, NID, PK, Warszawa-Kraków 2015.
  Google Scholar

Raport o systemie ochrony dziedzictwa kulturowego Polsce po roku 1989, red. J. Purchla, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2009.
  Google Scholar

Sarnik-Konieczny M., Rola organizacji pozarządowych w ochronie zabytków, [w:] Kongres Konserwatorów Polskich. Sprawozdanie z dyskusji, wnioski, Rezolucja Kongresu, Wiadomości Konserwatorskie nr 18/2005.
  Google Scholar

Skaldawski B., Chabiera A., Lisiecki A., System ochrony zabytków w wybranych krajach europejskich, red. I. Liżewska, Narodowy Instytut Dziedzictwa, [w:] Kurier Konserwatorski nr. 11/ 2011.
  Google Scholar

Sprawozdanie krajowe z weryfikacji rejestru zabytków nieruchomych, prowadzonej przez Oddziały Terenowe NID. Lata 2009–2010, Narodowy Instytut Dziedzictwa [w:] Kurier Konserwatorski nr 12/ 2012.
  Google Scholar

Thurley S., Zasady ochrony zabytków, [w:] Ochrona Zabytków, 2/2008.
  Google Scholar

Wartościowanie zabytków architektury, PKN ICOMOS, Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
  Google Scholar

Zalasińska K., Ochrona zabytków, orzecznictwo z komentarzem, Warszawa 2010.
  Google Scholar

http://www.zabytek.gov.pl/, (dostęp: 18.01.2016).
  Google Scholar


Published
2016-05-30

Cited by

Gawlicki, M. (2016). What is the system of monument protection? Unanswered questions . Protection of Cultural Heritage, (1), 61–69. https://doi.org/10.24358/ODK_2016_01_06

Authors

Marcin Gawlicki 

Institute of Landscape Architecture, Catholic University of Lublin Poland
https://orcid.org/0000-0002-9919-3441

dr hab. inż. arch., prof. KUL – architekt, badacz i konserwator zabytków. Zainteresowania naukowe
obejmują historię architektury Gdańska i jej powojenną konserwację, zabytkowe ogrody, krajobraz
kulturowy oraz krajowy system ochrony zabytków. W latach 1991–2003 pełnił urząd wojewódzkiego
konserwatora zabytków w Gdańsku, w okresie 2007–2010 był dyrektorem Krajowego Ośrodka Badań
i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, kierował Komitetem do spraw Światowego Dziedzictwa w
Polsce. Jest kierownikiem Katedry Projektowania Krajobrazu w Instytucie Architektury Krajobrazu
KUL



Statistics

Abstract views: 193
PDF downloads: 155