For survival of heritage. Multicultural temples of south-eastern Poland – history written in wood
Jan Wrana
j.wrana@pollub.plIndependent Architectural Lab; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-4884-0418
Agnieszka Fitta-Spelina
PhD Studies; Faculty of Architecture; Cracow University of Technology (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-6467-6905
Abstract
South-eastern Poland - the Border region -for centuries was a place of coexistence of cultures, languages and religions. The symbol of multiculturalism and the remains of the temples are among others many faiths – Catholic churches, Orthodox churches, Protestant churches and Jewish synagogues, a large percentage built of wood - especially in rural areas. Once the pride and glory of his followers, now - due to changes in religious structure of the region, often as a result of tragic events - most likely to change destiny or fall into ruin and deteriorate. Their protection and maintenance is necessary not only because of its architectural value, but above all in order to preserve the memory of those who have already passed away.
In this article, authors look at the current situation of wooden temples of eastern Polish region (both Orthodox and Catholic and Greek Catholic), in some cases more accurately by analyzing their past and considering opportunities for the future. Authors also speak about contemporary ways of their protection in terms of formal and legal, and the ability to preserve - through revitalization, adaptation and change functions.
Keywords:
orthodox churches, Borderland, protection of monuments, multiculturalism, revitalizationReferences
[2] Brykowski R. Łemkowska drewniana architektura cerkiewna w Polsce, na Słowacji i Rusi Zakarpackiej. Ossolineum, Wrocław 1986.
[3] Budowa i konserwacja Kościołów. Poradnik - vademecum, praca zbiorowa. Rada Prymasowska Budowy Kościołów, Warszawa 1981.
[4] Kryciński S. Zabytkowe cerkwie południowo-wschodniej Polski. OW „Rewasz”, Pruszków 2008.
[5] Kurek J. Ranga dziedzictwa architektury drewnianej w przemianach obszarów przygranicznych Polski południowo-wschodniej. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, vol. III, PAN o/Lublin, Lublin 2007.
[6] Marcinek R., Myczkowski Z. Wśród cudów świata. „Wiadomości Konserwatorskie” nr 13/2003.
[7] Mokłowski K. Sztuka ludowa w Polsce. Nakładem Księgarni H. Altenberga, Lwów 1903, reprint Wydawnictwo Altair Dariusz Wirski, Opole 2010.
[8] Myczkowski Z. Rola podkarpackich świątyń z listy UNESCO w ochronie krajobrazu, w: Architektura sakralna w kształtowaniu tożsamości kulturowej miejsca, praca zbiorowa pod red. E. Przesmyckiej. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2006.
[9] Skowroński M., Komski A., Skowrońska-Wydrzyńska A. Cerkwie bieszczadzkie. Wydawnictwo „Fundacja”, Nowy Sącz 2001.
[10] Stojak G., Problematyka ochrony dóbr kultury w województwie podkarpackim w świetle planowanych działań Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. „Wiadomości Konserwatorskie” nr 24/2008, s. 82-89.
[11] Szałygin J., Zasoby i zagrożenia zabytkowej architektury sakralnej w Polsce. „Wiadomości Konserwatorskie” nr 13/2003, s. 66-70.
[12] Wrana J., Lubny (Ukraina) -kształtowanie tradycji na Kresach. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, vol. III, PAN o/Lublin, Lublin 2007.
Authors
Jan Wranaj.wrana@pollub.pl
Independent Architectural Lab; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology Poland
https://orcid.org/0000-0002-4884-0418
Authors
Agnieszka Fitta-SpelinaPhD Studies; Faculty of Architecture; Cracow University of Technology Poland
https://orcid.org/0000-0001-6467-6905
Statistics
Abstract views: 247PDF downloads: 150
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Budownictwo i Architektura supports the open science program. The journal enables Open Access to their publications. Everyone can view, download and forward articles, provided that the terms of the license are respected.
Publishing of articles is possible after submitting a signed statement on the transfer of a license to the Journal.
