Landscape and Health in Sustainable Development
Article Sidebar
Open full text
Main Article Content
Authors
Abstract
The article discusses the correlations between health, landscape, and sustainable development. In the first part, the basic concepts are defined. Attention is drawn to the therapeutic effect of landscape, and the subject of therapeutic parks and gardens is discussed. Based on the conducted analyses, characteristics of landscape with therapeutic properties are proposed, and the practical application of research on the landscape-health relationship is indicated. Perception is identified as the key to understanding the therapeutic properties of landscape. Taking care of the therapeutic values of landscape should be part of sustainable development.
Keywords:
References
ABRAHAM A., SOMMERHALDER K, ABEL T., 2010, Landscape and well-being: a scoping study on the health-promoting impact of outdoor environments, in: Int. J. Public Health, 55(1), p. 59-69.
ALEKSANDROWICZ J., WOSZCZENKO P., 1990, Środowisko w perspektywie medycznej: humanizm ekologiczny szansą przetrwania, in: Człowiek – środowisko – zdrowie, eds. Kopczyński J., Siciński A., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, PAN, Wrocław.
BELL S., PHOENIX C., LOVELL R., WHEELER B., 2015, Seeking everyday wellbeing: The coast as a therapeutic landscape, in: Social Science & Medicine, 142, p. 56-67.
BERGH J.C.J.M., NIJKAMP P., 1991, Operationalizing sustainable development: dynamic ecological-economic model, in: Ecological Economics, 4, p. 11-23.
BERNAT S., KAŁAMUCKA W., 2008, The ‘landscape experienced’ in empirical research conducted by Lublin scholars, in: Methods of landscape research, eds Plit J., Andreychouk V., Dissertation Commission of Cultural Landscape of Polish Geographical Society no 8, Sosnowiec, p. 21-33.
BERNAT S., FLAGA M., KAŁAMUCKA W., 2017, The shaping of sustainable landscape in the context of the European Landscape Convention and the Encyclical Laudato Si’, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, 12(2), p. 123-131.
BIRCHER J., KURUVILLA S., 2014, Defining Health by Addressing Individual, Social, and Environmental Determinants: New Opportunities for Healthcare and Public Health, in: Journal of Public Health Policy, 35, p. 363-386.
BOROWSKA A., 2012, Rozwój zrównoważony a rozwój duchowy człowieka, in: Economy and Management, 2, p. 20-27.
CAMPBELL F., BODLEY A., BERKELEY C., 2007, Measuring Quality of Life: Does Local Environmental Quality Matter?, ENCAMS Research Report.
CHWALIBÓG K., WOLSKI P., 2015, To co ważne dla przeciwdziałania destrukcji krajobrazu, in: Krajobraz kulturowo-przyrodniczy z perspektywy społecznej, eds Ratajski S., Ziółkowski M., Polski Komitet ds. UNESCO, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, p. 71-95.
CONSTITUTION of the World Health Organization, WHO, New York 1948.
CORBURN J., 2009, Toward the Healthy City: People, Places, and the Politics of Urban Planning, The MIT Press Cambridge, Massachusetts, London, United Kingdom.
COSTANZA R., D'ARGE R., DE GROOT R., FARBER S., GRASSO M., HANNON B., LIMBURG K., NAEEM S., O'NEILL R.V., PARUELO J., RASKIN G.R., SUTTON P., VAN DER BELT M., 1997, The value of the world's ecosystem services and natural capital, in: Nature, 387, p. 253-260.
CZAŁCZYŃSKA-PODOLSKA M., RZESZOTAR-SKA-PAŁKA M., 2016, Spaces that heal and integrate as inspiration for a new look on the modern city, in: Space & Form, 28, p, 165-180.
DANIŁOWA N., 1988 (1977), Przyroda i nasze zdrowie, Wiedza Powszechna, Warszawa.
DŁUŻEWSKA A., 2016, Cultural Ecosystem Services – Framework, Theories and Practices, in: Problemy Ekorozwoju /Problems of Sustainable Development, 12(1), p. 101-110.
DOBRZAŃSKA B., DOBRZAŃSKI G., KIEŁCZEWSKI D., 2008, Ochrona środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa.
DORN S., RELF D., 1995, Horticulture: Meeting the needs of special populations, in; Hort Technology, 5(2), p. 94-103.
DOUGHTY K., 2013, Walking together: The embodied and mobile production of a therapeutic landscape, in: Health & Place, 24, p. 140-146.
EDWORTHY J., 1997, Noise and its effects on people: an overview, in: International Journal of Environmental Studies, 51(4), p. 335-344.
EL BARMELGY H., 2013, Healing Gardens’ Design, in: International Journal of Education and Research, 1(6), p. 4.
EUROPEAN Landscape Convention, The Council of Europe, Florence 2000.
FRANCIS THE POPE, 2015, Encyclical Laudato SI’, Vatican.
GEHL J., 2014, Miasta dla ludzi, RAM, Kraków.
GESLER W., 1992, Therapeutic landscapes: medical issues in light of the new cultural geography, in: Social Science and Medicine, 34(7), p. 735-746.
GESLER W., 1996, Lourdes: healing in a place of pilgrimage, in: Health and Place, 2(2), p. 95-105.
GESLER W., 2003, Healing places, Rowman & Littlefield, Lanham.
GUS, 2017, Jakość życia w Polsce w 2015 r., wyniki badania spójności społecznej, Studia i Analizy Statystyczne GUS, Warszawa.
HALES D., 2012, An invitation to health: choosing to change, Wadsworth Cengage Learning, Belmont.
HAZEN T., 1995, Therapeutic Garden Characteristics, in: The American Horticultural Therapy Association, 41(2), p. 3.
HEALTH IN THE FRAMEWORK OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT, 2014, Technical Report for the Post-2015 Development Agenda, Sustainable Development Solutions Network.
HOUGHTON F., HOUGHTON S., 2015, Therapeutic micro-environments in the Edgelands: A thematic analysis of Richard Mabey's The Unofficial Countryside, in: Social Science & Medicine, 133, p. 280-286.
JASZCZAK A., 2016, ‘Zielona’ i ‘niebieska’ terapia w niemieckich uzdrowiskach (na przykładzie Kurortu Bad Bevensen), in: Hortiterapia – terapia wspomagająca rehabilitację dzieci i dorosłych, ed. Płoszaj-Witkowska B., Wydawnictwo UWM, Olsztyn, p. 35-47.
KAŁAMUCKA W., 2017, Jakość życia i zabezpieczenie egzystencji z perspektywy geograficznej, Wyd. UMCS, Lublin.
KAPLAN R., KAPLAN S., 1989, The Experience of Nature: a Psychological Perspective, Cambridge University Press, Cambridge.
KARJALAINEN E., SARJALA T., RAITIO H., 2010, Promoting human health through forests: overview and major challenges, in: Environmental Health and Preventive Medicine, 15, p. 1-8.
KARSKI J.B., 1994, Zdrowie i promocja zdrowia. Aspekt ewolucyjny, in: Promocja zdrowia. Wprowadzenie do zagadnień krzewienia zdrowia, eds. Karski
J.B., Słońska Z., Wasilewski B.W., Sanmedia, Warszawa, p. 15-24.
KEARNS R.A., ANDREWS G., 2010, Geographies of well-being, in: The SAGE Handbook of Social Geographies, SAGE, eds. Smith S.J., Pain R., Marston S., Jones J. P., London, p. 309-328.
KISTOWSKI M., 1997, Studium związków pomiędzy strukturą i potencjałem krajobrazu młodoglacjalnego (na przykładzie okolic Ełku), in: Prace i Studia Geograficzne, 21, Studia Geoekologiczne, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, p. 43-64.
KOPCZYŃSKI K., SKOCZYLAS J., 2008, Krajobraz przyrodniczy i kulturowy. Próba ujęcia interdyscyplinarnego, Badania Interdyscyplinarne UAM w Poznaniu, no 13, UAM, Poznań.
KOZŁOWSKI S., 2015, Przyszłość ekorozwoju, Wyd. KUL, Lublin.
KRETOWICZ P., 2013, Nowe podejścia badawcze w geografii zdrowia w literaturze anglosaskiej, in: Przegląd Geograficzny, 85(4), p. 549-571.
LANDSCAPES and Individual and Social Well-being, 2003, European Landscape Convention Report Theme of the 2003 Workshop, Council of Europe Strasbourg 2003.
LANDSCAPE and Sustainable Development: Challenges of the European Landscape Convention, 2006,
Council of Europe, Strasbourg.
LIAMPUTTONG P., SUWANKHONG D., 2015, Therapeutic landscapes and living with breast cancer: The lived experiences of Thai women, in: Social Science & Medicine, 128, p. 263-271.
LUTTIK J., 2000, The value of trees, water and open spaces as reflected by house prices in the Netherlands, in: Landscape and Urban Planning, 48, p. 161-167.
MALINOWSKA E., 2006, Zmiany walorów wizualnych krajobrazu w dolinie Narwi, in: Problemy Ekologii Krajobrazu, vol. XVIII, Zakład Ochrony Środowiska UMCS Lublin, p. 305-313.
MASLOW A.H., 1954, Motivation and personality, in: Journal of Personality, 22(3), p. 326-347.
MAZUR-WIERZBICKA E., 2017, Zdrowie publiczne jako element zrównoważonego rozwoju –analiza komparatywna. Polska na tle Unii Europejskiej, in: Studia Ekonomiczne 310, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, p. 53-67.
MEIJERING L., LETTINGA A., NANNINGA CH., MILLIGAN CH., 2017, Interpreting therapeutic landscape experiences through rural stroke survivors’ biographies of disruption and flow, in: Journal of Rural Studies 51, p. 275-283.
MENATTI L., DA ROCHA A.C., 2016, Landscape and Health: Connecting Psychology, Aesthetics, and Philosophy through the Concept of Affordance, in: Front Psychol. 7, p 571.
MYGA-PIĄTEK U., 2010, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, 5(1), p 95-108.
MYGA-PIĄTEK U., 2011, Koncepcja zrównoważonego rozwoju w turystyce, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, 6(1), p. 145-154.
MYGA-PIĄTEK U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice.
NAESS P., 2001, Urban planning and sustainable development, in: European Planning Studies 9(4), p. 504-524.
OSIKOWSKA W., PRZETACZNIK J., 2007, Problemy percepcji i oceny estetycznej krajobrazu Krakowa, in: Roczniki Geomatyki, 5(8), p. 79-88.
PARK B.J., TSUNETSUGU Y., KASETANI T., KAGAWA T., MIYAZAKI Y., 2010, The physiological effects of Shinrin-yoku (taking in the forest atmosphere or forest bathing): evidence from field experiments in 24 forests across Japan, in: Environ Health Prev Med., 15(1), p. 18-26.
PAWŁOWSKA K., 2001, Idea swojskości krajobrazu kulturowego, in: Krajobraz kulturowy. Idee, problemy, wyzwania, ed. Myga-Piątek U., Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Oddział Katowicki Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Sosnowiec, p. 95-101.
PAWŁOWSKA K., 2008, Przeciwdziałanie konfliktom wokół ochrony i kształtowania krajobrazu. Partycypacja społeczna, debata publiczna, negocjacje, PK, Kraków.
PERRIAM G., 2015, Sacred Spaces, Healing Places: Therapeutic Landscapes of Spiritual Significance, in: J Med Humanit, 36, p. 19-33.
PIETRZAK-ZAWADKA J., ZAWADKA J., 2016, Obszary przyrodniczo cenne jako miejsce realizacji innowacyjnych form turystyki zdrowotnej na przykładzie lasoterapii, in: Studia Ekonomiczne i Regionalne, 9(3), p. 112-120.
PONIKOWSKA I., MARCINIAK K., 1988, Ciechocinek – terenoterapia uzdrowiskowa, PWN, Warszawa.
POSKROBKO B., 2013, Zielona terapia i rekreacja jako nowy produkt turystyczny, in: Problemy Turystyki i Rekreacji, 3, p. 5-23.
PRZEWOŹNIAK M., 1991, Krajobrazowy system interakcyjny strefy nadmorskiej w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
PUBLIC Health and Landscape, Creating Healthy Places, 2013, Landscape Institute Position Statement, London.
QUIET Areas in Europe. The Environment Unaffected by Noise Polution, 2016, EEA Report No 14.
PUDELSKA K., DUDKIEWICZ M., DURLAK W., PARZYMIES M., 2016, Ranga dawnych i współczesnych ogrodów terapeutycznych, in: Acta Sci. Pol. Form. Circumiectus, 15(1), p. 125-137.
RICHLING A., SOLON J., 2011, Ekologia krajobrazu, PWN, Warszawa.
ROSE E., 2012, Encountering place: A psychoanalytic approach for understanding how therapeutic landscapes benefit health and wellbeing, in: Health & Place, 18, p. 381-1387.
SEIDMAN M. D., STANDRING R.T, 2010, Noise and Quality of Life, in: Int. J. Environ. Res. Public. Health., October, 7(10), p. 3730-3738.
SENETRA A., SZCZEPAŃSKA A, WASILEWICZ-PSZCZÓŁKOWSKA M., 2014, Traffic noise as a factor driving apartment prices-a case study of a large European urban agglomeration, in: Acoustics Australia, 42 (1): 47-50.
SŁOŃSKA Z., 2008, Nowe oblicze medykalizacji: redefinicja i marginalizacja promocji zdrowia, in: Socjologia i antropologia medycyny w działaniu, eds. Piątkowski, Płonka-Syroka B., Arboretum, Wrocław.
THOMPSON C., 2011, Linking landscape and health. The recurring theme, in: Landscape and Urban Planning, 99, 3-4, p. 187-195.
TOCZEK-WERNER S., SOŁTYSIK M., 2012, Orientacja na dobrostan i zdrowie jako źródło popytu na turystykę w naturze i naturalnych krajobrazach. Zdrowotnej, in: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 83, p. 279-292.
TROJANOWSKA M., 2017, Parki i ogrody terapeutyczne, PWN, Warszawa.
TROJANOWSKA M., SAS-BOJARSKA A., 2013, Ocena wpływu inwestycji na zdrowie w świetle badań nad terapeutycznymi właściwościami krajobrazu, in: Architektura Krajobrazu, 40(3), p. 94-107.
TSUNETSUGU Y., LEE J., PARK B.-J., TYRVÄINEN L., KAGAWA T., 2013, Physiological and psychological effects of viewing Urban forest landscapes assessed by multiple measurements, in: Landscape and Urban Planning, 113, p. 90-93.
ULRICH R.S., 1984, View through a window may influence recovery from surgery, in: Science, Vol. 224(4647), p. 420-421.
UN, The Rio Declaration on Environment and Development, 1992, Rio De Janeiro.
VALLÉS-PLANELLS M., GALIANA F., VAN EETVELDE V., 2014, A classification of landscape services to support local landscape planning, in: Ecology and Society, 19(1), p. 44.
VELARDE M.D., FRY G., TVEIT M., 2007, Health effects of viewing landscapes – Landscape types in environmental psychology, in: Urban Forestry & Urban Greening, 6, p. 199-212.
VERBURG P. H., VAN DE STEEG J., VELD-KAMP A., WILLEMEN L., 2009, From land cover change to land function dynamics: A major challenge to improve land characterization, in: Journal of Environmental Management, 90, p. 1327-1335.
WALENTYNOWICZ-MORYL K., 2017, Wielowymiarowe modele zdrowia, in: Hygeia Public Health, 52(1), p. 1-5.
WCED (WORLD COMMISSION ON ENVIRONMENT AND DEVELOPMENT), 1987, Our Common Future, Oxford University Press, New York 1987.
WILLIAMS A., 1999, Therapeutic landscapes in holistic medicine, in: Social Science &Medicine, 46(9), p. 1193-1203.
WILLIAMS, A. (ed.)., 2007, Therapeutic landscapes, London, Ashgate Publishing.
WILLIAMS A., 2010, Spiritual therapeutic landscapes and healing: A case study of St. Anne de Beaupre, Quebec, Canada, in: Social Science & Medicine, 70, p. 1633-1640.
WILSON E.O., 1984, Biophilia. The human Bond with other species, Harvard University Press, Cambridge.
WILSON E.O., 2008, The nature of human nature, in:. Biophilic Design, eds. Kellert S., Heerwagen J, Mador M., New Jersey: John Wiley & Sons, p. 21-25.
WŁODARCZYK Z., 2013, Ogród biblijny – nowy typ ogrodu tematycznego, in: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, 499, Rozprawy, 376.
WOJCIECHOWSKI K.H., 1986, Problemy percepcji i oceny estetycznej krajobrazu, UMCS, Lublin.
WOJCIECHOWSKI K.H., 1994, O przydatności badań percepcji krajobrazu, in: O percepcji środowiska Zeszyty Naukowe PAN nr 9, ed. J. Bogdanowski, Komitet Naukowy przy Prezydium PAN ‘Człowiek i Środowisko’, Warszawa, p. 109-124.
WOJCIECHOWSKI K.H., 2004, Miejsce postrzeganego krajobrazu w całościowym ujęciu jakości życia, in: Annales UMCS. Sectio B, 59(13), p. 213-229.
WOLF K.L., FLORA K., 2010, Mental Health and Function – A Literature Review, in: Green Cities: Good Health, College of the Environment, University of Washington, Washington.
WOYNAROWSKA B., 2008, Edukacja zdrowotna, PWN, Warszawa.
Article Details
Abstract views: 30
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.