Zrównoważony rozwój, globalizacja, rozwój nieantagonistyczny, filozoficzny ekologizm i zagrożona demokracja
Wiesław Sztumski
wsztumski@yahoo.comUniwersytet Śląski w Katowicach, Polska (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-6353-7206
Abstrakt
W artykule omówiono warunki sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi, jego ograniczenia w rzeczywistości społecznej oraz sens jego wdrażania. Autor zwraca uwagę, że zrównoważony rozwój zawsze zachodził w przyrodzie dzięki mechanizmom samoregulacji i prawom natury. Nowością jest jednak idea zrównoważonego rozwoju w rzeczywistości społecznej. Wyrównywanie nierówności do końca, tj. do osiągnięcia stanu trwałej równowagi systemów społecznych, prowadzi do stagnacji, bo źródłem zrównoważonego rozwoju jest zachwianie równowagi, a stabilizacja zabija rozwój. Wskazuje też, że idea zrównoważonego rozwoju nie zrodziła się z pobudek ekologicznych, ale ekonomicznych i nadal służy głównie celom ekonomicznym, a nie ekologicznym. Najlepiej sprawdza się w sferze ekonomii. Niemniej wszędzie jest wdrażany z lepszym lub gorszym skutkiem, ponieważ zapanowała światowa moda na zrównoważony rozwój i jego mitologizację. Widzi się w nim panaceum na wszystkie problemy społeczne. W rzeczywistości jest to narzędzie samoregulacji w systemach społecznych, które zapewniają im przetrwanie. Istnieje pętla sprzężenia zwrotnego między zrównoważonym rozwojem a globalizacją. Zrównoważony rozwój przyczynia się do globalizacji, a globalizacja promuje zrównoważony rozwój, jednak tylko do momentu osiągnięcia krytycznego momentu. Następnie globalizacja zaczyna utrudniać wdrażanie zrównoważonego rozwoju i ostatecznie czyni go niewykonalnym. Warunkiem realizacji zrównoważonego rozwoju jest wolność, jaką zapewnia ustrój demokratyczny. Dlatego najlepiej sprawdza się w liberalnej demokracji. Niestety ta demokracja już się rozpada. Przybrała karykaturalną postać, która utrudnia ludziom życie, a rządom sprawowanie władzy. Dlatego zastępuje się je reżimami totalitarnymi lub faszystowskimi, co z różnych powodów daje większą nadzieję na lepsze funkcjonowanie państwa. Jednak totalitaryzm znacznie ogranicza wolność, a faszyzm dodatkowo budzi uzasadniony strach z powodu negatywnych doświadczeń historycznych. W tych reżimach nie ma miejsca na zrównoważony rozwój. Dlatego wielu badaczy i polityków chce powstrzymać faszyzm i doprowadzić do uzdrowienia demokracji za pomocą Nowego Oświecenia, Nowej Metanoi i Nowego Humanizmu. W ten sposób chcą umożliwić dalszy zrównoważony rozwój.
Słowa kluczowe:
zrównoważony rozwój, antagonizowanie przeciwieństw, teoria rozwoju nieantagonistycznego, demokracja, faszyzm, Nowa Metanoia, Nowe Oświecenie, Nowy Humanizm, kultura przemocy, filozoficzny ekologizmBibliografia
ADAMCZYK M., 2012, Współczesny kryzys finansowy - przyczyny i konsekwencje dla gospodarki światowej, Prace i Materiały Instytutu Handlu Zagranicznego, 31(1).
Google Scholar
BADDELEY M., 2019, A Transcendent Decade: Towards a New Enlightment?, ACC Publishing Group, Sydney.
Google Scholar
BIELEŃ S., 2022, Apoteoza wojny, https://www.facebook.com/watch/?v=344912334378580.
Google Scholar
BOROWSKA P. 2021,Demokracja na świecie w najgorszym stanie od lat,EURACTIV.pl, 6.02.
Google Scholar
CARSON R., 1962, Silent Spring, Houghton Mifflin, Boston.
Google Scholar
DOBRZAŃSKI P., 2011,Wzrost zrównoważony a ochrona środowiska. Podstawowe aspekty polityki gospodarczej, Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar
FRATZSCHER M., 2020, Die neue Aufklärung: Wirtschaft und Gesellschaft nach der Corona-Krise, Berlin Vrl.
Google Scholar
GAZETA WYBIRCZA – NAUKA, 2021,W tym stuleciu może zniknąć nawet 1500 języków, 29.12.
Google Scholar
GUMIŃSKI K., n.d., Podstawy termodynamiki fenomenologicznej, http://www2.chemia.uj.edu.pl/~kozyra/dydaktyka /warsztat/termod_kg.html#_ftn1 (08.08.2022).
Google Scholar
KOWALCZYK J., 1998, Nieantagonistyczna teoria rozwoju, ABIX.
Google Scholar
L'INSPORATIONS POLITIQUE, 2021 Face au retour de l’obscurantisme religieux et politique, bâtir un nouveau siècle des Lumières, 21.05.
Google Scholar
MATYSIAK A., STRUŚ M., 2015,Paradygmat rozwoju zrównoważonego,Studia Ekonomiczne, Wydawnictwo Uni-wersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Google Scholar
MORAWSKI W., 2003,Kronika kryzysów gospodarczych, TRIO, Warsaw.
Google Scholar
MAREK S., WIECZOREK-SZYMAŃSKA A.,2011, Przyczyny i przewidywane skutki kryzysu finansowego XXI wie-ku,Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 21.
Google Scholar
PINKER S.A., 2019,Enlightenment Now: The Case for Reason, Science, Humanism and Progress, Penguin, London.
Google Scholar
ROTH ., 2022,Joe Biden wirft Donald Trump Extremismusvor, Die Zeit, 02.09.
Google Scholar
STODOLAK S., 2020,Tylko niezrównoważony rozwój może nas uratować. Przyrodę także,Gazeta Prawna,04.10.
Google Scholar
Sylviculturaoeconomica, oderhaußwirthlicheNachrichtundNaturmäßigeAnweisungzurwilden Baum-Zucht, reprint d. Erst-auflage von 1713, Leipzig), Norbert KesselVrl. Remagen-Oberwinter, 2012.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2016, Wartości i antywartości, Idea przemiany. Zagadnienia literatury, kultury, języka i edukacji, vol. 4,eds. Sadowska E.,Duś M., t. 4, WSL, Częstochowa.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 1997, Enwironmentalizm i cywilizacja życia, Res-Type, Katowice.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2020, Kres demokracji,Sprawy Nauki, 12.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2015, Marnotrawstwo intelektualne,Sprawy Nauki, 8-9.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2013,Od homo rationalis do homo prodigus,Sprawy Nauki, 1.
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2016, Prolegomena do sozofilozofii społecznej (manuscript).
Google Scholar
SZTUMSKI W., 2004, Rozwój zrównoważony – konieczność, szansa czy mit?,Filozoficzne, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, ed. Pawłowski A.,Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, 26.
Google Scholar
TREPL L. 2012, Es gibt kein Gleichgewicht in der Natur,Spektrum.de/Scilogs, 04.06.
Google Scholar
UESSLER R., 2008, Wojna jako usługa. Jak prywatne firmy wojskowe niszczą demokrację, Sic!, Warsaw.
Google Scholar
WEIZSACKER E.U. von, WIJKMAN A., 2018, Come On! Capitalism, Short-termism, Population and the Destruction of the Planet – A Report to the Club of Rome, Springer, New York.
Google Scholar
Autorzy
Wiesław Sztumskiwsztumski@yahoo.com
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska Polska
https://orcid.org/0000-0002-6353-7206
Statystyki
Abstract views: 54PDF downloads: 31
