Etyka zwierząt w świetle idei zrównoważonego rozwoju (szkic filozoficzno-kulturowy)

Jacek Lejman


Zakład Filozofii Kultury, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Poland (Polska)


Abstrakt

W artykule podejmuje się próbę nakreślenia historyczno-kulturowych źródeł etyki zwierząt. W związku z tym wyróżnia się w porządku chronologicznych status predmitologiczny, mitologiczny, religijny oraz filozoficzny zwierząt. Tylko w przypadku pierwszego mamy do czynienia wyłącznie ze statusem praktycznym, pozostałe mają charakter statusów teoretycznych określających „wyższe racje” traktowania zwierząt w danej kulturze. Obecnie jesteśmy w sytuacji, w której nasz etyczny stosunek do zwierząt podyktowany jest przez ich praktyczne znaczenie. Idea zrównoważonego rozwoju może stać się poważnym programem naprawczym, jeśli tylko będzie w stanie wygenerować w obrębie swej integralnej propozycji nowy teoretyczny (filozoficzny) status zwierząt, oparty na współczesnych badaniach biologicznych (etologicznych, socjobiologicznych, genetycznych).


Słowa kluczowe:

etyka zwierząt, pochodzenie etyki zwierząt, rozwój zrównoważony

Bacon F., Nowa Atlantyda i z Wielkiej Odnowy, Warszawa 1995.
  Google Scholar

Beck B. B., Stoiński T. S., Hutchins M., Maple T. L., Norton B., Rowan A., Stevens E. F., Arluke A. (red.), Great Apes & Humans. The Ethics of Coexistence, Washington and London 2001.
  Google Scholar

Blackmore S., Maszyna memowa, Poznań 2002.
  Google Scholar

Darwin K., Wyraz uczuć u człowieka i zwierząt, Warszawa 1873.
  Google Scholar

Dawkins R., Samolubny gen, Warszawa 1996.
  Google Scholar

Diamond J., Trzeci szympans. Ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem, Warszawa 1996.
  Google Scholar

Glasenapp H. von, Religie niechrześcijańskie, Warszawa 1966.
  Google Scholar

Goodall J., Przez dziurkę od klucza. 30 lat obserwacji szympansów nad potokiem Gombe, Warszawa 1995.
  Google Scholar

Goodall J., W cieniu człowieka, Warszawa 1971.
  Google Scholar

Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, Kraków 1951.
  Google Scholar

Laming A., Skarby w grocie Lascaux, Warszawa 1968.
  Google Scholar

Leroi-Gourham A., Religie prehistoryczne, Warszawa 1966.
  Google Scholar

Levi-Strauss C., Drogi masek, Łódź 1985.
  Google Scholar

Levy-Bruhl L., Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych, Warszawa 1992.
  Google Scholar

Merchant C., Radical Ecology. The Search for a Livable World, New York and London 2005.
  Google Scholar

Nowicki A. (red.), Filozofia francuskiego Odrodzenia, Warszawa 1973.
  Google Scholar

Nowicki A. (red.), Filozofia włoskiego Odrodzenia, Warszawa 1967.
  Google Scholar

Pawłowski A., Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego, w: „Problemy ekorozwoju” vol. 1, No 1, 2006.
  Google Scholar

Piłaszewicz S., Afrykańska Księga Rodzaju, Warszawa 1978.
  Google Scholar

Rottschaefer W. A., Martinsen D., Really Taking Darwin Seriously: An Alternative to Michel Ruse’s Darwinian Metaethics, w: „Biology and Philosophy” nr 5, 1990.
  Google Scholar

Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003.
  Google Scholar

Singer P., Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2004.
  Google Scholar

Spengler O., Zmierzch Zachodu, Zarys morfologii historii uniwersalnej, Warszawa 2001.
  Google Scholar

Symotiuk S., Cywilizacje floralne, fauniczne i mineralne – stan dzisiejszy i przyszłość, w: J. Bańka (red.), Filozofia jako sposób odczuwania i konceptualizowania ludzkiego losu, Katowice 1999.
  Google Scholar

Świderek J., Starożytne koncepcje racjonalizmu a zagadnienie rozumności zwierząt, w: „Wschodni Rocznik Humanistyczny” T. III, 2006.
  Google Scholar

Taylor P. W., Respect for Nature, Princeton 1986.
  Google Scholar

Wilson E. O., Biophilia, London 1984.
  Google Scholar

Wright R., Moralne zwierze, Warszawa 2002.
  Google Scholar

Zachariasz A. L., Filozofia. Jej istota i funkcje, Lublin, 1994.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2006-07-03

Cited By / Share

Lejman , J. (2006). Etyka zwierząt w świetle idei zrównoważonego rozwoju (szkic filozoficzno-kulturowy). Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 1(2), 99–105. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4397

Autorzy

Jacek Lejman  

Zakład Filozofii Kultury, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Poland Polska

Statystyki

Abstract views: 7
PDF downloads: 2