Etyka zwierząt w świetle idei zrównoważonego rozwoju (szkic filozoficzno-kulturowy)
Jacek Lejman
Zakład Filozofii Kultury, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Poland (Polska)
Abstrakt
W artykule podejmuje się próbę nakreślenia historyczno-kulturowych źródeł etyki zwierząt. W związku z tym wyróżnia się w porządku chronologicznych status predmitologiczny, mitologiczny, religijny oraz filozoficzny zwierząt. Tylko w przypadku pierwszego mamy do czynienia wyłącznie ze statusem praktycznym, pozostałe mają charakter statusów teoretycznych określających „wyższe racje” traktowania zwierząt w danej kulturze. Obecnie jesteśmy w sytuacji, w której nasz etyczny stosunek do zwierząt podyktowany jest przez ich praktyczne znaczenie. Idea zrównoważonego rozwoju może stać się poważnym programem naprawczym, jeśli tylko będzie w stanie wygenerować w obrębie swej integralnej propozycji nowy teoretyczny (filozoficzny) status zwierząt, oparty na współczesnych badaniach biologicznych (etologicznych, socjobiologicznych, genetycznych).
Słowa kluczowe:
etyka zwierząt, pochodzenie etyki zwierząt, rozwój zrównoważonyBibliografia
Bacon F., Nowa Atlantyda i z Wielkiej Odnowy, Warszawa 1995.
Google Scholar
Beck B. B., Stoiński T. S., Hutchins M., Maple T. L., Norton B., Rowan A., Stevens E. F., Arluke A. (red.), Great Apes & Humans. The Ethics of Coexistence, Washington and London 2001.
Google Scholar
Blackmore S., Maszyna memowa, Poznań 2002.
Google Scholar
Darwin K., Wyraz uczuć u człowieka i zwierząt, Warszawa 1873.
Google Scholar
Dawkins R., Samolubny gen, Warszawa 1996.
Google Scholar
Diamond J., Trzeci szympans. Ewolucja i przyszłość zwierzęcia zwanego człowiekiem, Warszawa 1996.
Google Scholar
Glasenapp H. von, Religie niechrześcijańskie, Warszawa 1966.
Google Scholar
Goodall J., Przez dziurkę od klucza. 30 lat obserwacji szympansów nad potokiem Gombe, Warszawa 1995.
Google Scholar
Goodall J., W cieniu człowieka, Warszawa 1971.
Google Scholar
Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, Kraków 1951.
Google Scholar
Laming A., Skarby w grocie Lascaux, Warszawa 1968.
Google Scholar
Leroi-Gourham A., Religie prehistoryczne, Warszawa 1966.
Google Scholar
Levi-Strauss C., Drogi masek, Łódź 1985.
Google Scholar
Levy-Bruhl L., Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych, Warszawa 1992.
Google Scholar
Merchant C., Radical Ecology. The Search for a Livable World, New York and London 2005.
Google Scholar
Nowicki A. (red.), Filozofia francuskiego Odrodzenia, Warszawa 1973.
Google Scholar
Nowicki A. (red.), Filozofia włoskiego Odrodzenia, Warszawa 1967.
Google Scholar
Pawłowski A., Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego, w: „Problemy ekorozwoju” vol. 1, No 1, 2006.
Google Scholar
Piłaszewicz S., Afrykańska Księga Rodzaju, Warszawa 1978.
Google Scholar
Rottschaefer W. A., Martinsen D., Really Taking Darwin Seriously: An Alternative to Michel Ruse’s Darwinian Metaethics, w: „Biology and Philosophy” nr 5, 1990.
Google Scholar
Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003.
Google Scholar
Singer P., Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2004.
Google Scholar
Spengler O., Zmierzch Zachodu, Zarys morfologii historii uniwersalnej, Warszawa 2001.
Google Scholar
Symotiuk S., Cywilizacje floralne, fauniczne i mineralne – stan dzisiejszy i przyszłość, w: J. Bańka (red.), Filozofia jako sposób odczuwania i konceptualizowania ludzkiego losu, Katowice 1999.
Google Scholar
Świderek J., Starożytne koncepcje racjonalizmu a zagadnienie rozumności zwierząt, w: „Wschodni Rocznik Humanistyczny” T. III, 2006.
Google Scholar
Taylor P. W., Respect for Nature, Princeton 1986.
Google Scholar
Wilson E. O., Biophilia, London 1984.
Google Scholar
Wright R., Moralne zwierze, Warszawa 2002.
Google Scholar
Zachariasz A. L., Filozofia. Jej istota i funkcje, Lublin, 1994.
Google Scholar
Autorzy
Jacek LejmanZakład Filozofii Kultury, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Poland Polska
Statystyki
Abstract views: 13PDF downloads: 2
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.