Turboświat i zasada odśpieszania
Wiesław Sztumski
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Filozofii, ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice, Poland (Polska)
Abstrakt
Żyjemy w świecie, który charakteryzuje się niezwykle szybkimi zmianami, w społeczeństwie „non-stop”. Obowiązuje zasada przyspieszenia oraz ściganie się z „uciekającym” czasem. Poruszamy się coraz szybciej i mamy do czynienia z narastającymi ruchami turbulentnymi. Dlatego świat współczesny nazywamy „turboświatem”. Charakteryzuje się on narastającą szybkozmiennością, niepewnością oraz nieprzewidywalnością. W takim środowisku coraz trudniej żyć ludziom. W związku z tym rodzi się obawa o dalsze losy ludzkości i możliwość przetrwania naszego gatunku. Artykuł podejmuje kwestię zagrożeń związanych z akceleracją tempa życia oraz możliwości jego spowolnienia i odśpieszania. Jest to istotne ze względu na to, że prawdopodobnie dochodzimy do kresu możliwości przystosowania się do takich szybkości i tak szybkich zmian, wyczerpują się nasze zdolności adaptacyjne – cielesne i intelektualne. Postępu zahamować nie sposób, ale można starać się rozsądnie nim kierować. Do tego potrzebna jest restytucja roli czasu naturalnego w życiu człowieka związana z wyzwoleniem się spod presji sztucznie wprowadzonego czasu zegarowego. Chodzi o to, by z powrotem obowiązywała dawna mądra maksyma „wszystko w swoim czasie” zamiast współczesnej „wszystko w jednym czasie, w jednej chwili”, abyśmy mogli wydostać się z pułapki przyspieszenia, w którą wpędził nas niezwykły postęp wiedzy i techniki w XX wieku.
Słowa kluczowe:
turboświat, zasada odśpieszania, pułapka przyspieszeniaBibliografia
L. Beier, Keine Zeit. 18 Versuche über die Beschleunigung. A. Kunstmann Verlag, München 2000.
Google Scholar
P. Borscheid, Das Tempo-Virus: Eine Kulturgeschichte der Beschleunigung, Campus Verlag, Frankfurt 2004
Google Scholar
M. Bunge, O przyczynowości – miejsce zasady przyczynowej we współczesnej nauce, przeł. S. Amsterdamski, PWN, Warszawa 1968, s. 30 – 32.
Google Scholar
M. Csikszentmihalyi, Flow, Stuttgart 2004.
Google Scholar
Die biologische Uhr. Der Rhythmus unseres Lebens, W: Ego-Net 2001, Nr. 4 (www.berlix.de/ego/0401/art2.htm).
Google Scholar
H. Heldt, K.-A. Geißler, Ökologie der Zeit. Vom Finden der rechten Zeitmaße, Hirzel Vrl. Stuttgart 2000.
Google Scholar
P. Glotz, Die beschleunigtre Gesellschaft (Kulturkämpfe im digitalen Kapitalismus), Frankfurt a/M. 2001, s. 47. 7
Google Scholar
K. Kornwachs, Filozofia, technika i etyka w XXI wieku, referat wygłoszony na konferencji w Wiśle w 2001 r. – niepublikowany.
Google Scholar
D. Lenczewska, Zegar, w: „Angora”, 21.2.2005.
Google Scholar
K. Lorenz, Die acht Todsünden der zivilisierten Menschheit, Frankfurt a/M. 2000, Serie Piper, Bd. 50.
Google Scholar
M. Massow, Gute Arbeit braucht ihre Zeit. Die Entdeckung der kreativen Langsamkeit, Heine Verlag, München 1999.
Google Scholar
L.J. Seiwert, Wenn du es eilig hast, gehe langsam. Das neue Zeitmanagement in einer beschleunigten Welt, Campus Fachbuch, München 1998.
Google Scholar
W. Sztumski, Globalny aspekt kultury ekologicznej, w: Problemy Ekologii, Nr 1, 2002.
Google Scholar
G. Zauberman, J. G. Lynch Jr, Resource Slack and Propensity to Discount Delayed Investments of Time Versus Money, w: Journal of Experimental Psychology: General, 2005 Vol. 134, No. 1.
Google Scholar
Autorzy
Wiesław SztumskiUniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Filozofii, ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice, Poland Polska
Statystyki
Abstract views: 10PDF downloads: 3
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
