Odnowiona Strategia Trwałego Rozwoju Unii Europejskiej – warunek powstrzymania degradacji polskiego społeczeństwa

Lesław Michnowski


Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk Al. 3 Maja 2 m. 164,00-391 Warszawa, Poland (Polska)


Abstrakt

Od lat na arenie międzynarodowej toczy się niejawny spór dotyczący sposobu przezwyciężania kryzysu globalnego. Przez neo-liberalne kręgi światowego establishmentu lansowana jest strategia „zerowego wzrostu”, mająca doprowadzić do „dynamicznej równowagi” w układzie: człowiek (bogaty) – środowisko przyrodnicze. Wymagałaby ona radykalnego zmniejszenia zaludnienie Ziemi oraz ograniczenia produkcji głównie do potrzeb silniejszej (20-80%) części światowej społeczności. Środkiem realizacyjnym byłoby tu lansowanie wielkiego – jakoby naturalnego w wyniku rozwoju nauki i techniki – strukturalnego bezrobocia, ograniczającego zużywanie deficytowych zasobów oraz degradację środowiska przyrodniczego. A więc także przyczyniającego się niejawnie do „odciążania statku Ziemia” od jakoby zbędnej ludzkiej „masy balastowej”. W opozycji do tej patologicznej, socjal-darwinistycznej obronnej koncepcji jest, przez ONZ mało skutecznie jak dotąd lansowana, koncepcja ekohumanistyczna – trwałego „trójfilarowego” rozwoju całej światowej społeczności, trwale łączącego jej rozwój społeczny z wyważonym wzrostem gospodarczym oraz ochroną i właściwym kształtowaniem środowiska przyrodniczego. Ekohumanizm, to partnerskie współdziałanie dla dobra wspólnego – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – powszechnie wspomagane nauką i wysoką techniką. Realizacja tej alternatywnej względem „zerowego wzrostu” ekohumanistycznej strategii przezwyciężania kryzysu globalnego wymagałoby uznania – w pierwszym rzędzie przez znaczącą część światowego establishmentu – konieczności nieuchronności i pilnego odejścia od egoizmu na rzecz egoaltruizmu. Oznaczałoby to konieczność ukształtowania jakościowo nowych stosunków społecznych i międzynarodowych, opartych na uniwersalnych – m.in. przez Jana Pawła II postulowanych – fundamentalnych wartościach: 1 – dobra wspólnego/wspólnego interesu; 2 – solidarności, oraz 3 – subsydiarności. Od pewnego czasu w świadomości światowych, a zwłaszcza europejskich, elit kształtuje się zrozumienie konieczności odrzucenia strategii „zerowego wzrostu” na rzecz strategii trwałego rozwoju, a wraz z tym dokonania radykalnej przebudowy metod globalizacji. W miejsce globalizacji neo-liberalnej, socjaldarwinistycznej postuluje się ukształtowanie globalizacji sprawiedliwej (ONZ – fair globalization), z „ludzką twarzą” (Merkel, Davos 2007). Ewidentnym potwierdzeniem kształtowania się w UE tej ekohumanistycznej tendencji jest odnowiona w czerwcu 2006 roku – Strategii Trwałego Rozwoju Unii Europejskiej (R-EU SDS) oraz jakościowo nowe ujęcie w Traktacie Lizbońskim koncepcji „sustainable development”. W R-EU SDS jako jej cele główne uznaje się: 1. Zapewnianie obecnym i przyszłym pokoleniom Ziemian stały wzrost jakości życia i dobrobytu. 2. Kształtowanie dynamicznej gospodarki o pełnym zatrudnieniu. R-EU SDS: 1 – zaleca trwałe zintegrowanie polityk rozwoju społecznego, rozwoju gospodarczego oraz ochrony środowiska przyrodniczego; 2 –  staje się strategią nadrzędną względem Strategii Lizbońskiej; 3 –  uznaje za konieczne wypracowanie dalekosiężnej 50-letniej Strategii Trwałego Rozwoju UE. W Traktacie Lizbońskim uznaje się społeczną gospodarkę rynkową oraz wyważony (balanced) wzrost gospodarczy jako sposób trwałego rozwoju Europy, a także zobowiązuje się do działania na rzecz trwałego rozwoju Ziemi (czyli globalnego ekosystemu składającego się za światowej społeczności, jej gospodarki i środowiska przyrodniczego). W tekście tym uznaje się za konieczne podtrzymanie tych anty-neoliberalnych sił politycznych UE, które negując strategię „zerowego wzrostu”, opowiadają się za tworzeniem w UE infrastrukturalnych warunków dla wypracowania i realizacji zgodnej z ONZ strategii „trójfilarowego” rozwoju europejskiej i światowej społeczności. Proponuje się także przekształcenie infrastruktury Państwa Polskiego w sposób umożliwiający realizację R-EU SDS. Za szczególnie ważne uznaje się konieczność zbudowania w ramach ONZ¸ UE i Polski informacyjnych podstaw polityki i gospodarki trwałego rozwoju.


Słowa kluczowe:

EU SDS, zrównoważony rozwój, ekohumanizm, społeczna gospodarka rynkowa, granice wzrostu, jakość życia

ANNAN K., Statement by h. E. Mr. Kofi Annan the secretary-general of the united nations, WSIS, Tunis, 16 November 2005.
  Google Scholar

Apel Klubu Twórców Ekorozwoju - O ekohumanizm i budowę informacyjnych podstaw trwałego rozwoju, 1999 - http://www.psl.org.pl/kte/apelk.htm
  Google Scholar

Apel Warszawski – O Ekorozwój, 1993 - http://www.psl.org.pl/kte/apelw.htm
  Google Scholar

BROWN L, R., Eco-Economy: Building an Economy for the Earth, 2001 - http://www.earth-policy.org/Books/index.htm
  Google Scholar

BROWN L. R., Plan B 2.0: Rescuing a Planet Under Stress and a Civilization in Trouble, 2003 - http://www.earth-policy.org/Books/PB2/
  Google Scholar

CIA, Report: Global Trends 2015: A Dialogue About the Future With Nongovernment Experts, Central Intelligence Agency, December 2000, http://www.odci.gov/cia/publications/globaltrends2015/index.html
  Google Scholar

CIA, The Contradictions of Globalization, Report of National Intelligence Council’s Report 2020 Project, 2004 - http://www.cia.gov/nic/NIC_2020_project.html
  Google Scholar

No limits to knowledge: towards a sustainable knowledge society, On the 30th Anniversary of The Club of Rome and of the first Report: “The Limits to Growth”, Towards a Sustainable Knowledge Society: Discussion paper for the Club of Rome 26-5-02.
  Google Scholar

COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION, Review of the EU Sustainable Development Strategy − Renewed Strategy. 10117/06, 2006.
  Google Scholar

DANIEL C., Kissinger warns of energy conflict, Financial Times, Washington, June 2 2005.
  Google Scholar

DESAI N., Opening address to the world summit on sustainable development, 2002.
  Google Scholar

DIAMOND J., 2005, The Ends of the World as We Know Them, The New York Times, January 1 - http://www.ecocosmdynamics.org/Pubs/EDLNewsletterVol2No1.html
  Google Scholar

EARTH COMMUNITY ORGANIZATION, 2002, Earth policies to reduce human population to 500 millions, Newsletter, Volume 3, Issue 2, October 2002, http://www.telusplanet.net/public/gdufour/NewsB.html#BE
  Google Scholar

Europa w perspektywie roku 2050, Polska Akademia Nauk, Kancelaria PAN, Komitet Prognoz “Polska 2000 Plus”, Warszawa 2007.
  Google Scholar

FEY W. R. LAM A. C. W., 2001, The Bridge To Humanity’s Future: A System Dynamics Perspective on the Environmental Crisis and its Resolution, http://www.ecocosmdynamics.org/Pubs/BridgeAddress.doc
  Google Scholar

FORRESTER J. W., World Dynamics. Wright-Allen Press, Cambridge, MA, 1971, – http://world.std.com/~awolpert/gtr385.html
  Google Scholar

FORRESTER J. W., Counterintuitive Behavior of Social Systems (D-4468-2), 1995 - http://web.mit.edu/sdg/www/D-4468- 2.Counterintuitive.pdf
  Google Scholar

FORRESTER J. W., System Dynamics—the Next Fifty Years, referat na konferencję SDS 2007, Boston.
  Google Scholar

GATES, B., Wystąpienie w Davos 2008, (internet). 20. GLENN J., C., GORDON T., J., 2005 State of the Future, American Council for the United Nations University, 2005 - http://www.acunu.org/millennium/sof2005-exec_summ.pdf
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, 1993, Dialog między nauką a wiarą, Wizyta w międzynarodowym centrum naukowym im. Ettore Majorany, 8 maja 1993 r., „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) nr 7.
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Adhortacja „Ecclesia in America”, styczeń 1999, p. 63.
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Papież w Koloseum: „Wielki Piątek to dzień, który zmienia los i przeznaczenie ludzkości”, (Depesza agencyjna Katolickiej Agencji Informacyjnej), Rzym, 05.04 (KAI), ml.
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, G LOBALIZATION MUST NOT BE A NEW FORM OF COLONIALISM, Vatican City, APR 27, 2001.
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Pamięć i tożsamość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Encyklika Sollicitudo Rei Socialis, 1987 (SRS).
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Encyklika Centesimus Annus, 1991 (CA).
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Encyklika Veritatis Splendor, 1993 (VS).
  Google Scholar

JAN PAWEŁ II, Encyklika Evangelium vitae, 1995 (Ev).
  Google Scholar

KAKU M., Visions, How science will revolutionize the 21`st century, Authors Books, Double day, New York 1997.
  Google Scholar

KING A., SCHNEIDER B., Pierwsza globalna rewolucja, Jak przetrwać? Raport Rady Klubu Rzymskiego, Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim, Warszawa 1992.
  Google Scholar

KLEIBER M., Minister of Scientific Research and Information Technology of the Republic of Poland, Statement to the World Summit on the Information Society, Geneva, 11 December 2003 - http://www.itu.int/wsis/geneva/coverage/statements/poland/pl.doc
  Google Scholar

KLEIN N., The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism, 2007 - http://www.naomiklein.org/shock-doctrine/the-book
  Google Scholar

KOZŁOWSKI S., Ekorozwój - Wyzwanie XXI wieku, PWN, Warszawa 2000.
  Google Scholar

LASZLO E., Introduction to Systems Philosophy - Toward a New Paradigm of Contemporary Thought, Taylor & Francis, 1972.
  Google Scholar

LIZARDO O., 2006, The Effect of Economic and Cultural Globalization on Anti-U.S. Transnational Terrorism 1971–2000, Journal of World-Systems Research, Volume XII, Number 1, July 2006, http://jwsr.ucr.edu/
  Google Scholar

ŁUPAK S., 2007, Multimedialny atak Naomi Klein, Gazeta Wyborcza, 2007-09-21 - http://www.gazetawyborcza.pl:80/1,75475,4510356.html
  Google Scholar

MARTIN H. P., SCHUMANN H., Pułapka globalizacji. Atak na demokracje i dobrobyt Wyd. Dolnośląskie, Wrocław.1999. 38. MAZUR M., 1999, Cybernetyka i charakter, Warszawa 1999.
  Google Scholar

MAZUR M., Cybernetyka a zarządzanie, Wyd. MSW, Warszawa 1969.
  Google Scholar

MEADOWS D. H., MEADOWS D. L., RANDERS J., BEHRENS III, W. W., Limits to Growth, Universe Books, New York 1972.
  Google Scholar

MEADOWS D. H., MEADOWS D. L., RANDERS J., Przekraczanie granic. Globalne załamanie czy bezpieczna przyszłość?, Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim, Warszawa 1995.
  Google Scholar

MEADOWS D. H., MEADOWS D. L., RANDERS J., Beyond the Limits, Global Collapse or a Sustainable Future, Earthscan, London 1993.
  Google Scholar

MEADOWS D. H., RANDERS J., MEADOWS D. L., Limits to Growth, The 30-Year Update, Chelsea Green Publishing Company, Vermount 2004.
  Google Scholar

Memoriał Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk dla najwyższych władz RP w sprawie potrzeby umacniania procesu trwałego rozwoju świata i budowy społeczeństwa globalnego, 2003, Warszawa 2003.06.02.
  Google Scholar

MERKEL A., Wystąpienie w Davos 2007, (internet).
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1985, Elastyczny system wytwarzania jako warunek istnienia przy szybko zachodzących zmianach Prakseologia, nr 1-2.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., System informacyjny rozwijający się jako model rozwoju systemu społeczno-gospodarczego, w: IV Ogólnopolskie Konwersatorium nt.: "Cybernetyka, Inteligencja, Rozwój" CIR'89, ZG PTC i COBNiD w Siedlcach, Siedlce 1989.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1990, Jaki model rozwoju?, "Wieś i Państwo", nr 2-3 - http://www.psl.org.pl/kte/jmr.html
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1994a, Ekorozwój - nadzieja, konieczność, szansa, "Nauka", nr 1.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1994b, Ekohumanizm jako podstawa ekorozwoju, „Nauka", nr 4.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1994c, Holistic Approach to Development, "Dialogue and Humanism". nr 2-3 - http://www.psl.org.pl/kte/holisticapproach.htm
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1994d, Kryzys globalny a przywracanie zdolności rozwoju, Aneks 1, [w:] Pajestka J., O orientację na przyszłość w reformach polskich, Megatrendy cywilizacyjne a proces transformacji systemowej, Komitet Prognoz "Polska w XXI wieku" przy Prezydium PAN, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 1994.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., Jak żyć?, Ekorozwój albo … , “, Wyd. “Ekonomia i Środowisko”, Białystok 1995 - http://www.psl.org.pl/kte/books.htm
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., Modelowanie konceptualne w przewidywaniu przyszłości, [w:] Czy warto myśleć o przyszłości, Komitet Prognoz "Polska w XXI Wieku" przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, D. W. Elipsa, Warszawa 1996.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1997a, Przyszłość pracy - ujęcie cybernetyczne, Transformacje, nr. 1-4 (11-14)
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1997b, Państwo a gospodarka przyszłości, [w:] Przyszłość Państwa A Gospodarka, Komitet Prognoz „Polska w XXI Wieku” przy Prezydium PAN, Warszawa 1997
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1998a, Ekohumanizm jako warunek powstrzymania regresu człowieczeństwa, Człowiek i Przyroda, nr 8-9.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1998b, Poprawna integracja Europy jako warunek ekorozwoju Polski, [w:] materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Wyższą Szkołę Zarządzania i Administracji w Zamościu 11-12 grudnia 1998 nt: Integracja Polski z Unią Europejską, Wyzwania i Dylematy, red. Pastuszka S. J., Kawałko B., WSZiA w Zamościu, Zamość 1998. - http://www.psl.org.pl/kte/zamr.doc
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1999a, Ekohumanizm jako aksjologiczna podstawa wychowania dla przyszłości. [w:] materiały z konferencji Komitetu Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN n.t.: Etos edukacji w XXI wieku, Jachranka 17-19 listopad 1999 r.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 1999b, Czy regres człowieczeństwa?, Wyd. LTN-K, Warszawa 1999 - http://www.psl.org.pl/kte/books.htm
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2000a, Informacyjne podstawy rzeczowo racjonalnej polityki w sytuacji zmian, [w:] Racjonalność myślenia, decydowania i działania, red. Zacher L., Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2000.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2000b, Informacyjne i etyczne uwarunkowania integracji europejskiej, referat na Konferencję Naukową nt: Prawne, społeczne i ekonomiczne aspekty integracji Polski z Unią Europejską, zorganizowaną w dniach 24 - 25 stycznia 2000 r, przez Wyższą Szkołę Menedżerską w Legnicy, ul. Reymonta 21. - http://www.psl.org.pl/kte/legn.htm
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2001a, Otwarte społeczeństwo globalne Sorosa a koncepcja ewolucji intelektualnej, (współautor: Eulalia Sajdak-Michnowska), Transformacje, maj.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2001b, Co jest piękniejsze: małe czy duże? Na marginesie rozmowy z Lesterem Thurowem, [w]: Polska 2000 Plus, Stan prognoz światowych XXI wieku. Przyszłość globalizacji. Jeszcze o nauce w przyszłości, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Biuletyn Nr 1 (31/2001), D.W. Elipsa, Warszawa 2001.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2001c, O potrzebie naukowego przewidywania skutków polityki rozwoju, [w]: Polska 2000 Plus, Stan prognoz światowych XXI wieku. Przyszłość globalizacji. Jeszcze o nauce w przyszłości, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Biuletyn Nr 1 (31/2001), D.W. Elipsa, Warszawa 2001.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2002a, Etyczne i informacyjne przesłanki trwałego rozwoju, [w:] Unia Europejska, Geneza – rozwój – perspektywy, red. Dołęga J. M., Episteme, nr 25 (2002), Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej, Acta Universitatis Masuriensis, Olecko 2002 66. MICHNOWSKI L., 2002b, Filozofia i przewidywanie oraz kształtowanie przyszłości, (współautor: Eulalia Sajdak-Michnowska), [w:] Filozofia w szkole III, red. Burlikowski B., i Słomski W., materiały konferencji naukowej nt: Filozofia jak podstawa integracji nauczania i wychowania, zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Filozoficzne Sekcja Nauczania Filozofii im. T. Czeżowskiego, Komitet Główny Olimpiady Filozoficznej i Akademia Świętokrzyska im J. Kochanowskiego, Zakład Historii Filozofii I.N.P., Wydział Zarządzania i Administracji, Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Oddział w Kielcach, w dniach Kielce – 21 – 22 wrzesień 2001, Kielce - Warszawa 2002.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2002c, World Integrated Warning Forecasting System Based on System Dynamics Principles as a Basic Factor in Sustainable Development , [w:] Materiały konferencji System Dynamics Society, 2002, Palermo, Włochy - http://www.systemdynamics.org/conf2002/proceedings/740Michnowski.pdf, http://www.psl.org.pl/kte/posterp.htm
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2002d, Alternatywne kierunki globalizacji, [w:] Polska 2000 Plus, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, nr 1 (5)
  Google Scholar

MICHNOWSKI L, 2003a, Analiza zmienności w kształtowaniu strategii trwałego rozwoju, [w:] Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, red. Pawłowski A., Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, vol. 16, Lublin.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2003b, Szanse i zagrożenia integracji europejskiej, [w:] Ten świat – człowiek w tym świecie, Obszary sprzeczności edukacyjnych, zbiór studiów pod redakcją Ireny Wojnar, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2003.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2003c, Informacja jako podstawa trwałego rozwoju, [w:] „Polska 2000 Plus”, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, nr 2 (8).
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2003d, O potrzebie budowy informacyjnych podstaw trwałego rozwoju (sustainable development) polskiej, europejskiej i światowej społeczności, [w:] Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, red. Pawłowski A, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, vol. 16, Lublin 2003.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2003e, O potrzebie budowy informacyjnych podstaw zrównoważonego rozwoju światowej i polskiej społeczności (analiza systemowa), załącznik do: Ekspertyza (dla Ministerstwa Środowiska) pt. Koncepcja realizacji zaleceń Szczytu Ziemi w Johannesburgu dotyczących budowy informacyjnych podstaw zrównoważonego rozwoju, Warszawa 2003 r. – http://www.psl.org.pl/kte/ekspertyzaz.pdf
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2004a , Globalizacja inkluzywna jako warunek trwałego rozwoju, [w:] Filozoficzne, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, 2004, vol. 26, s. 189-218, http://www.psl.org.pl/kte/globalizacjainkluzywna.pdf
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2004b, How to avoid the global catastrophe? Sustainable Development Policy and Economy, {w:] Materiały konferencji System Dynamics Society 2004, Oxford, Wlk. Brytania - http://www.psl.org.pl/kte/howtoavoid.pdf
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2006a, Worldwide sustainable development information system as a precondition for implementation of the united nations goals – prezentacja referatu na konferencji IFISI WORLD FORUM ON ICT STRATEGIES AND INVESTMENTS, w Marrakeszu, Moroko, 1- 3 marca 2006 - http://www.virtualis-net.com/ifisi/index.html, http://www.psl.org.pl/kte/WSISfollowup.ppt 77. MICHNOWSKI L., 2006b, Ekohumanizm i trwały rozwój a koncepcja cywilizacji życia i miłości Jana Pawła II, [w:] Rozmaitości ekofilozofii red. Skowroński A.,, Episteme, nr 57 (2006), Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej, Acta Universitatis Masuriensis, Olecko 2006 - http://www.psl.org.pl/kte/ekohumanizmczm.pdf
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2006c, Globalizacja a społeczeństwo informacyjne trwałego rozwoju, [w:] Materiały z konferencji ekonomicznej nt: Kierunki rozwoju gospodarczego w dobie globalizacji, zorganizowanej przez Prywatną Wyższą Szkołę Businessu i Administracji w Warszawie 10-13 marca 2006 r.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2006d, World - Grid Type, Continuously Under-development - System Dynamics, Why do we need it? [w:} Materiały konferencji System Dynamics Society 2006, w Nijmegenm, Holandia - http://www.psl.org.pl/kte/Nijmegen-bn.pdf
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2006e, Społeczeństwo przyszłości a trwały rozwój Cybernetyczne spojrzenie na przyszłość świata, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2006.
  Google Scholar

MICHNOWSKI L., 2007, Eco-Humanism and Popular System Dynamics as Preconditions for Sustainable Development, The Vol. 3, No. 11, November 2007 issue of the Solidarity, Sustainability, and Non-Violence (SSNV) Research Newsletter - http://pelicanweb.org/solisustv03n11michnowski.html
  Google Scholar

OECD, Working Group on Waste Prevention and Recycling, SUSTAINABLE MATERIALS MANAGEMENT: A FRAMEWORK FOR POLICY DEVELOPMENT, 9th Meeting of the WPNEP Washington D.C., 16-17 June 2005.
  Google Scholar

O nowy styl rozwoju, Raport fundacji Hammarskjolda dla ONZ w sprawie rozwoju i współpracy międzynarodowej, [w:] Nowy Międzynarodowy Ład Ekonomiczny, PWE, Warszawa 1979.
  Google Scholar

POGONOWSKI I., C., 2006, Od kooperacji Rosji z Niemcami do osi Rosja - Niemcy? Nasz Dziennik, , 24 października 2006, Nr 249 (2659). 85. POLISH COUNCIL FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT, Recommendations of amendment (for WSIS), 2003 - http://www.itu.int/wsis/docs/pcip/misc/polish_council.pdf
  Google Scholar

Polska Inicjatywa Na Rzecz Trwałego Rozwoju Świata, wystąpienie do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, w roku 1997 (podpisane przez 165 wybitnych osobistości świata nauki, kultury, wiary, polityki) - http://www.psl.org.pl/kte/Polinicj.htm, http://www.psl.org.pl/kte/Lista.htm.
  Google Scholar

Psy propagandy zawsze do usług, 2006, (tekst przedrukowany z Der Spiegel, nr 32- 33), Forum.
  Google Scholar

Rada Unii Europejskiej, Odnowiona Strategia UE dotycząca Trwałego Rozwoju, 10117/06, 2006.
  Google Scholar

WCED, Our Common Future, Oxford University Press, Oxford 1987.
  Google Scholar

Raport Pentagonu, Now the Pentagon tells Bush: climate change will destroy us, 2004 - http://observer.guardian.co.uk/international/story/0,6903,1153513,00.html
  Google Scholar

SAGE A. P, Methodology for Large- Scale Systems, MCGrew-Hill Book Company, New York, 1977.
  Google Scholar

SADOWSKI Z., W poszukiwaniu drogi rozwoju, Myśli o przyszłości świata i Polski, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2006.
  Google Scholar

SAJDAK-MICHNOWSKA E., MICHNOWSKI L., 2001, Praktyczne aspekty filozofowania, [w:] Filozofia w dydaktyce akademickiej, Słupsk - http://www.psl.org.pl/kte/filoz.htm
  Google Scholar

STAŃCZYK J. 2005, Statement to the World Summit on the Information Society, Tunis, 17 November 2005 - http://www.itu.int/wsis/tunis/statements/docs/g-poland/1.doc
  Google Scholar

STERN N., The Stern Review on the economics of climate change, 2006 - http://www.hm.treasury.gov.uk/independent_reviews/stern_review_economics_climate_change/stern_review_re port.cfm
  Google Scholar

STIGLITZ J. E., 2007, Bleakonomics, New York Times, September 30 - http://www.naomiklein.org/shock¬_doctrine/reviews/bleakonomics
  Google Scholar

TOFFLER A., TOFFLER H., Wojna i antywojna, WWL Muza SA, Warszawa 1997.
  Google Scholar

Traktat Reformujący (Lizboński), 2007 - http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/cg00014.en07.pdf
  Google Scholar

UEXKULL J. V., 1994, Saving The Planet’s Life-Support Systems: It’s Time for a Peoples' Council for Global Sustainability. "Dialogue and Humanism”, 1994, nr 4.
  Google Scholar

United Nations, Rio Declaration on Environment and Development, 1992.
  Google Scholar

United Nations, The Johannesburg Declaration on Sustainable Development, 2002.
  Google Scholar

United Nations, 2005 World Summit Outcome, 2005.
  Google Scholar

United Nations, WSIS Tunis Commitment, 2005.
  Google Scholar

UTSUMI T., Globally Collaborative Environmental Peace Gaming, (A Personal Recollection on Its Inception and Development), GLObal Systems Analysis and Simulation Association in the U.S.A. (GLOSAS/USA), [in:] Global Peace Through The Global University System, ed. by T. Varis, T. Utsumi, and W. R. Klem, University of Tampere, Hameenlinna, Finland 2003.
  Google Scholar

UTSUMI T., 2006, Global University System for Global Peace, The Global Systems Analysis and Simulation Association in the U.S.A., Inc - http://www.friends-partners.org/GLOSAS
  Google Scholar

UTSUMI Y., Statement by Mr. Yoshio Utsumi Secretary-general of the International Telecommunication Union, Second Phase of the Wsis, 16-18 November 2005, Tunis 2005.
  Google Scholar

WIENER N., Cybernetyka czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie, PWN, Warszawa 1971.
  Google Scholar

WIENER, N. , Cybernetyka i społeczeństwo, Warszawa 1961.
  Google Scholar

World Bank, 2006, Where is the Wealth of Nations? - http://web.worldbank.org/servlets/ECR?contentMDK=20744819&sitePK=407255
  Google Scholar

World Wildlife Fund, LIVING PLANET REPORT 2006.
  Google Scholar

ZACHER W. L., Gry o przyszłe światy, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000+”< Warszawa 2006.
  Google Scholar


Opublikowane
2008-07-01

Cited By / Share

Michnowski, L. (2008). Odnowiona Strategia Trwałego Rozwoju Unii Europejskiej – warunek powstrzymania degradacji polskiego społeczeństwa. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 3(2), 89–128. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4665

Autorzy

Lesław Michnowski 

Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk Al. 3 Maja 2 m. 164,00-391 Warszawa, Poland Polska

Statystyki

Abstract views: 10
PDF downloads: 2