Czy ekologia demokratyczna musi być antropocentryczna? Wokół poglądów Luca Ferry’ego
Helena Ciążela
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwiecka 40, 02-353 Warszawa, Poland (Polska)
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest krytyczna analiza poglądów Luca Ferry’ego na ekologię. Na gruncie myślenia ekologicznego pozostaje on przede wszystkim autorem krytyki ekologii głębokiej, określonej przez niego jako „ekofaszyzm”. Trzeba jednak podkreślić, iż jego koncepcja ma szersze odniesienia. Ma ona stanowić liberalną odpowiedź na intelektualne problemy i dylematy współczesności. Zadanie, jakie postawił sobie Ferry, to uporządkowanie filozoficznego i politycznego kontekstu teoretycznego ekologii wokół dwu opozycji: antropocentryzmu i kosmocentryzmu oraz demokracji i totalitaryzmu. Problematyczna okazuje się jednak obligatoryjność związków, które ustala. Prezentowany przez niego antropocentryzm okazuje się dogmatyczny, a wrażliwość ekologiczna jedynie wyrazem „troski o samego siebie”. Zamknięty horyzont refleksji Ferry’ego wskazuje drogę nie tyle ku ekologii demokratycznej, co ku jej marginalizacji. Człowiek współczesny nie stoi przed wyborem między antropocentryzmem a kosmocentryzmem, ale przed koniecznością pogłębienia zrozumienia swoich relacji ze złożonym systemem natury.
Słowa kluczowe:
ekologia, humanizm, antropocentryzm, kosmocentryzm, demokracja, odpowiedzialnośćBibliografia
DESCOMBES V., To samo i inne. Czterdzieści pięć lat filozofii francuskiej (1933 – 1978), tłum. Banaszek B., Matuszewski K., Spacja, Warszawa 1997.
Google Scholar
DOMAŃSKI J., „Scholastyczne” i „humanistyczne” pojęcie filozofii, ANTYK, Kęty 2005.
Google Scholar
FERRY L., Nowy ład ekologiczny. Drzewo, zwierzę i człowiek, tłum. Miś H. i Miś A., Centrum Uniwersalizmu przy Uniwersytecie Warszawskim, Polski Oddział Międzynarodowego Towarzystwa Uniwersalizmu, Warszawa 1995.
Google Scholar
FERRY L., Człowiek – Bóg, czyli o sensie życia, tłum. Miś A. i Miś H., PIW, Warszawa 1998.
Google Scholar
FERRY L., VINCENT J.-D., Co to jest człowiek?, tłum. Milewska M., PIW, Warszawa 2003.
Google Scholar
PICHT G., Odwaga utopii, tłum. Maurin K., Michalski K., Wolicki K., PIW, Warszawa 1981.
Google Scholar
SARTRE J.-P., Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. Krajewski J., MUZA SA, Warszawa 1998.
Google Scholar
SUCHODOLSKI B., Labirynty współczesności. Niewola i wolność człowieka, PIW, Warszawa 1972.
Google Scholar
TATARKIEWICZ W., Historia filozofii, Filozofia nowożytna do roku 1830, t. II, PWN, Warszawa 1978.
Google Scholar
IKERD I., 2008, Zrównoważony kapitalizm: kwestia etyki i moralności, w: Problemy Ekorozwoju, vol. 3 no 1, s. 13-22.
Google Scholar
JONAS H., Zasada odpowiedzialności, Platan, Kraków 1996.
Google Scholar
Konstytucja RP art. 5
Google Scholar
KOZŁOWSKI S., 2006, Dylematy strategii rozwoju kraju na lata 2007-2015, w: Problemy Ocen Środowiska 3/34.
Google Scholar
KUZIOR A., Etyczny wymiar działalności zrównoważonego przedsiębiorstwa, w: Zarządzanie rozwojem, aspekty społeczne, ekonomiczne i ekologiczne, red. Piontek F., PWE, Warszawa 2007.
Google Scholar
MASTALERZ P., Ekologiczne kłamstwa ekowojowników, Wydawnictwo Chemiczne, Wrocław 2005.
Google Scholar
NOWAK A.J., PIONTEK F., Osobowy aspekt wartości w procesie rozwoju, WSEiA, Bytom 2004.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., PAWŁOWSKI L., 2008, Zrównoważony rozwój we współczesnej cywilizacji, w: Problemy Ekorozwoju vol. 3 no 1, s. 53-65.
Google Scholar
PIONTEK B., Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski, PWN, Warszawa 2002.
Google Scholar
SEN A., Rozwój i wolność, wyd. Zysk i s-ka, Poznań 2002.
Google Scholar
SOLANA J., 2008, Zmiany klimatu zagrożeniem dla Europy, w: Rzeczpospolita 14.03.2008.
Google Scholar
STIGLITZ J., Globalizacja, PWN, Warszawa 2005.
Google Scholar
WILSON E.O., Przyszłość życia, Zysk i s-ka, Poznań 2003.
Google Scholar
ZACHER L.W., Gry o przyszłe światy, WDN PAN, Warszawa 2006.
Google Scholar
Autorzy
Helena CiążelaAkademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwiecka 40, 02-353 Warszawa, Poland Polska
Statystyki
Abstract views: 5PDF downloads: 3
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
