Niektóre aspekty zrównoważonego rozwoju w świetle chrześcijańskiej filozofii średniowiecznej

Krzysztof Bochenek


Uniwersytet Rzeszowski, Międzywydziałowy Instytut Filozofii ul. Rejtana 16 C, 35-959 Rzeszów, Poland (Polska)


Abstrakt

Punktem wyjścia rozważań jest ukazanie średniowiecza jako okresu, w którym dostrzec można wyraźną – choć uwarunkowaną charakterem epoki – refleksję odnoszącą się, używając współczesnego języka, do teoretycznej problematyki zrównoważonego rozwoju. Dysputy średniowieczne dotyczyły np. kwestii centralnego miejsca człowieka wśród różnych bytów, bądź też stopnia doskonałości całego świata i poszczególnych tworzących go bytów, hierarchicznie uporządkowanych. Optymalną równowagę ekologiczną w świecie determinowała w średniowieczu chrześcijańska wizja świata – pełna dążenia do porządku, harmonii i syntezy. Co ważne, najważniejszym punktem odniesienia ówczesnych dysput ekologicznych, podobnie jak dzisiejszych, pozostawał człowiek.


Słowa kluczowe:

zrównoważony rozwój, filozofia, średniowiecze, człowiek

BARTNIK C., Myśl eschatologiczna, Standruk, Lublin 2002.
  Google Scholar

BöHNER P., GILSON E., Historia filozofii chrześcijańskiej, PAX, Warszawa 1962.
  Google Scholar

BORZYSZKOWSKI M., Komentarz do Prologu Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna, w: Textus et Studia 2, s. 12-38.
  Google Scholar

DIONIZY Pseudo-Areopagita, De caelesti Hierarchia, Patrologia Graeca 3, s. 119-340.
  Google Scholar

DOMAŃSKA A., 1986, Antropologia filozoficzna Bonawentury, w: Studia Mediewistyczne 24 (2), s. 3-45.
  Google Scholar

DOMAŃSKI J., Wieki XIII-XV, w: Zarys dziejów filozofii w Polsce, wieki XIII-XVII, red. Z. Ogonowski, PWN, Warszawa 1989, s. 7-219.
  Google Scholar

DOMAŃSKI J., Z dawnych rozważań o marności pogardzie świata oraz nędzy i godności człowieka, PAN IFIS, Warszawa 1997.
  Google Scholar

FALKENER M., Epithoma conclusionum theologicalium, Kraków 1521.
  Google Scholar

FILIPIAK M., RUMIŃSKI S., Biblijno-teologiczne ujęcie problematyki antropologicznej, w: Chrześcijańska wizja człowieka, red. Kurczewski J., Św. Wojciech, Poznań 1977, s. 65-111.
  Google Scholar

GILSON E., Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, PAX, Warszawa 1998.
  Google Scholar

GURIEWICZ A., Kategorie kultury średniowiecznej, PIW, Warszawa 1976.
  Google Scholar

HUGON ze Świętego Wiktora, De sacramentis christianae fidei, Patrologia Latina 176, s. 173-617.
  Google Scholar

JAN z GŁOGOWA, Physionomia hincinde ex illustribus scriptoribus per venerabilem virum magistrum Ioannem Glogoviensem diligtntissime recolecta, Kraków 1518, w: 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna XIII-XV wieku, red. Domański J., PWN, Warszawa 1978, s. 439-440.
  Google Scholar

KIJAS Z., Biblijne i teologiczne motywy ochrony przyrody, w: Mówić o ochronie przyrody. Zintegrowana wizja ochrony przyrody. Podręcznik dla studentów, red. Grzegorczyk M., Perzanowska J., Kijas Z., Mirek Z., PAN, Kraków 2002, s. 29-38.
  Google Scholar

KURDZIAŁEK M., Średniowieczne doktryny o człowieku jako mikrokosmosie, w: Średniowiecze w poszukiwaniu równowagi między arystotelizmem a platonizmem, TN KUL, Lublin 1996, s. 271-310.
  Google Scholar

LOTARIUSZ DI SEGNA, O pogardzie świata i nędzy kondycji ludzkiej, Patrologia Latina 217.
  Google Scholar

MACIEJ z ŁABISZYNA, Collecta super Evangeliam secundum s. Ioannem, rkps BJ 1273.
  Google Scholar

MACIEJ z SĄSPOWA, Quaestiones super IV librum Sententiarum Petri Lombardi, rkps BJ 2241.
  Google Scholar

MATEUSZ z KRAKOWA, Kazanie Synodalne na temat słów Apostoła Pawła „Godnie postępujcie”, w: 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna XIII-XV wieku, red. Domański J., PWN, Warszawa 1978, 165-174.
  Google Scholar

MICHAŁOWSKA T., Średniowiecze, PWN, Warszawa 1996.
  Google Scholar

MOLTMANN J., Bóg w stworzeniu, Znak Kraków 1995.
  Google Scholar

NEMEZJUSZ, O naturze ludzkiej, PAX, Warszawa 1982.
  Google Scholar

SHANNON T., Chrześcijaństwo, w: Problemy etyczne w tradycjach sześciu religii, PAX, Warszawa 2007, s. 253-310.
  Google Scholar

STANISŁAW z ZAWADY, Commentum Super Genesim,, rkps BJ 1358.
  Google Scholar

STANISŁAW z ZAWADY, Commentum Super Genesim, rkps BJ 1429.
  Google Scholar

SWIEŻAWSKI S., Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, PWN, Warszawa-Wrocław 2000.
  Google Scholar

SWIEŻAWSKI S., Dzieje filozofii euro-pejskiej, t. 6, Człowiek, ATK, Warszawa 1983a.
  Google Scholar

SWIEŻAWSKI S., Święty Tomasz na nowo odczytany, ZNAK, Kraków 1983b.
  Google Scholar

WIELGUS S., Chrześcijańska średniowieczna filozofia i teologia u podstaw nowożytnego przyrodoznawstwa, w: Problemy współczesnego Kościoła, red. Rusecki M., RW KUL, Lublin 1996, s. 327-333.
  Google Scholar

WILDIERS N., Obraz świata a teologia, PAX, Warszawa 1985.
  Google Scholar


Opublikowane
2010-01-04

Cited By / Share

Bochenek, K. (2010). Niektóre aspekty zrównoważonego rozwoju w świetle chrześcijańskiej filozofii średniowiecznej. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 5(1), 71–79. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4768

Autorzy

Krzysztof Bochenek 

Uniwersytet Rzeszowski, Międzywydziałowy Instytut Filozofii ul. Rejtana 16 C, 35-959 Rzeszów, Poland Polska

Statystyki

Abstract views: 15
PDF downloads: 1