Zrównoważony rozwój i wspólne wartości – zrównoważenie jako punkt styczności Zachodnich i islamskich tradycji etycznych
Paweł Bernat
Środkowoeuropejski Instytut Zmiany Społecznej, Ul. Fundamentowa 45/47 lok. 33, 04-057 Warszawa (Polska)
Abstrakt
Zrównoważony rozwój, jak i implementacja zrównoważonych praktyk wynika z opowiedzenia się za pewnymi wartościami. Jest to wyraz szczególnego światopoglądu etycznego – etyki zrównoważenia, gdzie wartością kluczową jest wartość zrównoważenia. Jest to etyka szczegółowa, która opiera się na dwóch teoretycznych filarach: operuje ona na poszerzonym zakresie etycznej troski, gdzie przyszłym pokoleniom przypisana jest wartość wsobna, a także stwierdza się nieinstrumentalną wartość nie-ludzi.
W artykule przedstawione są argumenty za tym, że filary te, a mianowicie międzypokoleniowa równość oraz nieinstrumentalna wartość nie-ludzi, obecne są w teoriach etycznych Zachodu i islamu. Występują w nich formie wartości, bądź też są pochodnymi wartości występujących w tych systemach moralnych. Opierając się na powyższym zostanie wykazane, że zrównoważony rozwój, w teorii, jak i praktyce, może być postrzegany jako wspólny mianownik dialogu międzykulturowego oraz jako narzędzie służące zbliżeniu obu kultur.
Słowa kluczowe:
etyka środowiskowa, równość międzypokoleniowa, islam, wartość natury, zrównoważenie, zrównoważony rozwójBibliografia
ATTFIELD R., Environmental Ethics. An Overview for the Twenty-First Century, Polity, Cambridge 2003.
Google Scholar
BARRY B., Sustainability and Intergenerational Justice, in: Fairness and Futurity. Essays on Environmental Sustainability and Social Justice, ed. Dobson, A., Oxford University Press, Oxford 1999, p. 93-117.
Google Scholar
BIELAWSKI J., Tłumaczenie znaczenia Świętego Koranu, PIW, Warszawa 1986, http://www.planetaislam.com/koran_bielawski.html (22.10.2011).
Google Scholar
BORYS T., 2011,Sustainable Development – How to Recognize Integrated Order, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development vol. 6, no 2, p. 75-81.
Google Scholar
CLARKE L., The Universe Alive. Nature in the Masanavi of Jalal al-Din Rumi, in: Islam and Ecology. A Bestowed Trust, ed. Foltz,
Google Scholar
R.C., et al., Harvard University Press, Cambridge 2003, p. 39-65.
Google Scholar
CULLINAN C., Wild Law. A Manifesto for Earth Justice, Green Books, Dartington 2003.
Google Scholar
FOLTZ R.C., Islamic Environmentalism. A Matter of Interpretation, in: Islam and Ecology. A Bestowed Trust, ed. Foltz, R.C. et al., Harvard University Press, Cambridge 2003, p. 249-275.
Google Scholar
GOSSERIES A.P., 2001, What Do We Owe the Next Generations, in: Loyola of Los Angeles Review, vol. 35, p. 293-355.
Google Scholar
HARDIN G., 1968, The Tragedy of the Commons, in: Science, vol. 162, p. 1243-1248.
Google Scholar
IZZI DIEN M., The Environmental Dimensions of Islam, Lutterworth, Cambridge 2000.
Google Scholar
IZZI DIEN M., Islamic Environmental Ethics, Law, and Society, in: Ethics of Environment and Development, ed. Engel, J.R., Engel, J.G. Bellhaven, London 1990, p. 189-198.
Google Scholar
KAZA S., Comparative Perspectives of World Religions. Views of Nature and Implications for Land Management, in: Nature and the Human Spirit. Toward an Expanded Land Management Ethic, ed. Driver, B.L. et al., Veture, U.S. Forest Service 1996, p. 41-60.
Google Scholar
KRAS E., 2011, The Deep Roots of Sustainability, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 1, p. 11-30.
Google Scholar
KRONENBERG, J., IIDA N., 2011, Simple Living and Sustainable Consumption, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 2, p. 67-74.
Google Scholar
LANGHELLE O., 1999, Sustainable Development. Exploring the Ethics of ‘Our Common Future’, in: Inter-national Political Science Review, vol. 20, no 2, p. 129-149.
Google Scholar
LEOPOLD A., The Land Ethic, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 38-46.
Google Scholar
LIGHT A., ROLSTON III H., Introduction. Ethics and Environmental Ethics, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 1-11.
Google Scholar
MANNION A.M., Global Environmental Change. A Natural and Cultural Environmental History, Long-man, Harlow1997.
Google Scholar
NAESS A., 1973, The Shallow and the Deep, Long-Range Ecology Movement. A Summary, in: Inquiry, vol. 16, p. 95-100.
Google Scholar
NORTON B.G., Sustainability. A Philosophy of Adaptive Ecosystem Management, Chicago University Press, Chicago 2005.
Google Scholar
PALMER M., FINLAY V., Faith in Conservation. New Approaches to Religions and the Environment, The World Bank, Washington, D.C. 2003.
Google Scholar
PAPUZIŃSKI A., 2011, Realizacja zrównoważonego rozwoju, in: Problemy Ekorozwoju/
Google Scholar
Problems of Sustainable Development, vol. 6 no 1, p. 107-116.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., 2009, Rewolucja rozwoju zrównoważonego, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 1, p. 65-66.
Google Scholar
SINGER P., Not for Humans Only. The Place of Nonhumans in Environmental Issues, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 55-64.
Google Scholar
SCHMIDTZ D., WILLOTT E., The Tragedy of the Commons, in: A Companion to Applied Ethics, ed. Frey, R.G., Wellman, C.H., Blackwell, Oxford 2003, p. 662-673.
Google Scholar
TIMM R., The Ecological Fallout of Islamic Creation Theology, in: World-views and Ecology, ed. Tucker, M., Grim, J., Bucknell University Press, Lewisburg 1994, p. 83-95.
Google Scholar
WORREL R., APPLEBY M.C., 2000, Stewardship of Natural Resources. Definition, Ethical and Practical Aspects, in: Journal of Agricultural and Environmental Ethics, vol. 12, p. 263-277.
Google Scholar
YUSUF ALI A., The Meaning of the Holy Qur’an. Complete Translation with Selected Notes, The Islamic Foundation, Leicester 2003.
Google Scholar
Autorzy
Paweł BernatŚrodkowoeuropejski Instytut Zmiany Społecznej, Ul. Fundamentowa 45/47 lok. 33, 04-057 Warszawa Polska
Statystyki
Abstract views: 9PDF downloads: 4
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.