Zrównoważony rozwój i wspólne wartości – zrównoważenie jako punkt styczności Zachodnich i islamskich tradycji etycznych

Paweł Bernat


Środkowoeuropejski Instytut Zmiany Społecznej, Ul. Fundamentowa 45/47 lok. 33, 04-057 Warszawa (Polska)


Abstrakt

Zrównoważony rozwój, jak i implementacja zrównoważonych praktyk wynika z opowiedzenia się za pewnymi wartościami. Jest to wyraz szczególnego światopoglądu etycznego – etyki zrównoważenia, gdzie wartością kluczową jest wartość zrównoważenia. Jest to etyka szczegółowa, która opiera się na dwóch teoretycznych filarach: operuje ona na poszerzonym zakresie etycznej troski, gdzie przyszłym pokoleniom przypisana jest wartość wsobna, a także stwierdza się nieinstrumentalną wartość nie-ludzi.

W artykule przedstawione są argumenty za tym, że filary te, a mianowicie międzypokoleniowa równość oraz nieinstrumentalna wartość nie-ludzi, obecne są w teoriach etycznych Zachodu i islamu. Występują w nich formie wartości, bądź też są pochodnymi wartości występujących w tych systemach moralnych. Opierając się na powyższym zostanie wykazane, że zrównoważony rozwój, w teorii, jak i praktyce, może być postrzegany jako wspólny mianownik dialogu międzykulturowego oraz jako narzędzie służące zbliżeniu obu kultur.


Słowa kluczowe:

etyka środowiskowa, równość międzypokoleniowa, islam, wartość natury, zrównoważenie, zrównoważony rozwój

ATTFIELD R., Environmental Ethics. An Overview for the Twenty-First Century, Polity, Cambridge 2003.
  Google Scholar

BARRY B., Sustainability and Intergenerational Justice, in: Fairness and Futurity. Essays on Environmental Sustainability and Social Justice, ed. Dobson, A., Oxford University Press, Oxford 1999, p. 93-117.
  Google Scholar

BIELAWSKI J., Tłumaczenie znaczenia Świętego Koranu, PIW, Warszawa 1986, http://www.planetaislam.com/koran_bielawski.html (22.10.2011).
  Google Scholar

BORYS T., 2011,Sustainable Development – How to Recognize Integrated Order, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development vol. 6, no 2, p. 75-81.
  Google Scholar

CLARKE L., The Universe Alive. Nature in the Masanavi of Jalal al-Din Rumi, in: Islam and Ecology. A Bestowed Trust, ed. Foltz,
  Google Scholar

R.C., et al., Harvard University Press, Cambridge 2003, p. 39-65.
  Google Scholar

CULLINAN C., Wild Law. A Manifesto for Earth Justice, Green Books, Dartington 2003.
  Google Scholar

FOLTZ R.C., Islamic Environmentalism. A Matter of Interpretation, in: Islam and Ecology. A Bestowed Trust, ed. Foltz, R.C. et al., Harvard University Press, Cambridge 2003, p. 249-275.
  Google Scholar

GOSSERIES A.P., 2001, What Do We Owe the Next Generations, in: Loyola of Los Angeles Review, vol. 35, p. 293-355.
  Google Scholar

HARDIN G., 1968, The Tragedy of the Commons, in: Science, vol. 162, p. 1243-1248.
  Google Scholar

IZZI DIEN M., The Environmental Dimensions of Islam, Lutterworth, Cambridge 2000.
  Google Scholar

IZZI DIEN M., Islamic Environmental Ethics, Law, and Society, in: Ethics of Environment and Development, ed. Engel, J.R., Engel, J.G. Bellhaven, London 1990, p. 189-198.
  Google Scholar

KAZA S., Comparative Perspectives of World Religions. Views of Nature and Implications for Land Management, in: Nature and the Human Spirit. Toward an Expanded Land Management Ethic, ed. Driver, B.L. et al., Veture, U.S. Forest Service 1996, p. 41-60.
  Google Scholar

KRAS E., 2011, The Deep Roots of Sustainability, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 1, p. 11-30.
  Google Scholar

KRONENBERG, J., IIDA N., 2011, Simple Living and Sustainable Consumption, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 2, p. 67-74.
  Google Scholar

LANGHELLE O., 1999, Sustainable Development. Exploring the Ethics of ‘Our Common Future’, in: Inter-national Political Science Review, vol. 20, no 2, p. 129-149.
  Google Scholar

LEOPOLD A., The Land Ethic, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 38-46.
  Google Scholar

LIGHT A., ROLSTON III H., Introduction. Ethics and Environmental Ethics, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 1-11.
  Google Scholar

MANNION A.M., Global Environmental Change. A Natural and Cultural Environmental History, Long-man, Harlow1997.
  Google Scholar

NAESS A., 1973, The Shallow and the Deep, Long-Range Ecology Movement. A Summary, in: Inquiry, vol. 16, p. 95-100.
  Google Scholar

NORTON B.G., Sustainability. A Philosophy of Adaptive Ecosystem Management, Chicago University Press, Chicago 2005.
  Google Scholar

PALMER M., FINLAY V., Faith in Conservation. New Approaches to Religions and the Environment, The World Bank, Washington, D.C. 2003.
  Google Scholar

PAPUZIŃSKI A., 2011, Realizacja zrównoważonego rozwoju, in: Problemy Ekorozwoju/
  Google Scholar

Problems of Sustainable Development, vol. 6 no 1, p. 107-116.
  Google Scholar

PAWŁOWSKI A., 2009, Rewolucja rozwoju zrównoważonego, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 1, p. 65-66.
  Google Scholar

SINGER P., Not for Humans Only. The Place of Nonhumans in Environmental Issues, in: Environmental Ethics. An Anthology, ed. Light, A., Rolston III, H., Blackwell, Malden 2003, p. 55-64.
  Google Scholar

SCHMIDTZ D., WILLOTT E., The Tragedy of the Commons, in: A Companion to Applied Ethics, ed. Frey, R.G., Wellman, C.H., Blackwell, Oxford 2003, p. 662-673.
  Google Scholar

TIMM R., The Ecological Fallout of Islamic Creation Theology, in: World-views and Ecology, ed. Tucker, M., Grim, J., Bucknell University Press, Lewisburg 1994, p. 83-95.
  Google Scholar

WORREL R., APPLEBY M.C., 2000, Stewardship of Natural Resources. Definition, Ethical and Practical Aspects, in: Journal of Agricultural and Environmental Ethics, vol. 12, p. 263-277.
  Google Scholar

YUSUF ALI A., The Meaning of the Holy Qur’an. Complete Translation with Selected Notes, The Islamic Foundation, Leicester 2003.
  Google Scholar


Opublikowane
2012-01-02

Cited By / Share

Bernat, P. (2012). Zrównoważony rozwój i wspólne wartości – zrównoważenie jako punkt styczności Zachodnich i islamskich tradycji etycznych. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 7(1), 15–31. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4834

Autorzy

Paweł Bernat 

Środkowoeuropejski Instytut Zmiany Społecznej, Ul. Fundamentowa 45/47 lok. 33, 04-057 Warszawa Polska

Statystyki

Abstract views: 9
PDF downloads: 4