Wyzwania dla rozwoju zrównoważonego: przypadek eksploatacji gazu łupkowego w Polsce

Gaz ziemny jest obecnie jednym z najważniejszych nośników tak energii kopalnej, jak i energii w ogólności. Dzieje się tak z uwagi na powszechną dostępność zasobów, łatwość w jego transportowaniu, a także z uwagi na niski poziom emisji CO₂ podczas spalania tego nośnika energii. Prognozuje się dalszy wzrost wykorzystywania gazu w sektorze energetycznym i to we wszystkich regionach świata. W Ameryce Północnej a także Europie Zachodniej i Wschodniej gaz służy do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Ostatnio coraz częściej na naukowych forach dyskutuje się zagadnienie eksploatacji zasobów gazu niekonwencjonalnego. W tym artykule przedstawiamy uwarunkowania eksploatacji gazu łupkowego w kontekście rozwoju zrównoważonego, prezentując aspekty techniczne, organizacyjne i ekonomiczne odnoszące się do stanu rozpoznania zasobów i ich eksploatacji. Przedstawiono podejmowane działania mające na celu zwiększenie poziomu pozyskiwania gazu łupkowego i problemy związane z wdrażaniem procedur proekologicznych i modyfikacji technicznych, wynikające z obowiązku minimalizowania wpływu na środowisko procesu wiercenia. Artykuł wyjaśnia także podstawowe aspekty ekologiczne związane ze szczelinowaniem.

W Polsce rozwój tych technologii może ulec ograniczeniu z uwagi na nowe wymagania wynikające z prawa geologicznego i górniczego, spowalniające prace poszukiwawcze i rozpoznawanie zasobów. Niezbędne jest określenie poziomu środków finansowych niezbędnych do tworzenia infrastruktury związanej z pozyskiwaniem, transportem i dystrybucją gazu. Ujmując inaczej, szybkość rozwoju przemysłu gazowego będzie uwarunkowana przez właściwie rozpoznanie uwarunkowań ekonomicznych.

W artykule przedstawiono także prawdopodobne scenariusze na przyszłość, oparte na podstawach biznesowych, prawnych i geologicznych.