Wyzwania dla rozwoju zrównoważonego: przypadek eksploatacji gazu łupkowego w Polsce
Jakub Siemek
AGH University of Science & Technology, Drilling & Oil-Gas Faculty Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków (Polska)
Stanisław Nagy
AGH University of Science & Technology, Drilling & Oil-Gas Faculty Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków (Polska)
Paweł Siemek
Grupa Lotos S.A., ul. Elbląska 135, 80-718 Gdańsk (Polska)
Abstrakt
Gaz ziemny jest obecnie jednym z najważniejszych nośników tak energii kopalnej, jak i energii w ogólności. Dzieje się tak z uwagi na powszechną dostępność zasobów, łatwość w jego transportowaniu, a także z uwagi na niski poziom emisji CO2 podczas spalania tego nośnika energii. Prognozuje się dalszy wzrost wykorzystywania gazu w sektorze energetycznym i to we wszystkich regionach świata. W Ameryce Północnej a także Europie Zachodniej i Wschodniej gaz służy do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Ostatnio coraz częściej na naukowych forach dyskutuje się zagadnienie eksploatacji zasobów gazu niekonwencjonalnego. W tym artykule przedstawiamy uwarunkowania eksploatacji gazu łupkowego w kontekście rozwoju zrównoważonego, prezentując aspekty techniczne, organizacyjne i ekonomiczne odnoszące się do stanu rozpoznania zasobów i ich eksploatacji. Przedstawiono podejmowane działania mające na celu zwiększenie poziomu pozyskiwania gazu łupkowego i problemy związane z wdrażaniem procedur proekologicznych i modyfikacji technicznych, wynikające z obowiązku minimalizowania wpływu na środowisko procesu wiercenia. Artykuł wyjaśnia także podstawowe aspekty ekologiczne związane ze szczelinowaniem.
W Polsce rozwój tych technologii może ulec ograniczeniu z uwagi na nowe wymagania wynikające z prawa geologicznego i górniczego, spowalniające prace poszukiwawcze i rozpoznawanie zasobów. Niezbędne jest określenie poziomu środków finansowych niezbędnych do tworzenia infrastruktury związanej z pozyskiwaniem, transportem i dystrybucją gazu. Ujmując inaczej, szybkość rozwoju przemysłu gazowego będzie uwarunkowana przez właściwie rozpoznanie uwarunkowań ekonomicznych.
W artykule przedstawiono także prawdopodobne scenariusze na przyszłość, oparte na podstawach biznesowych, prawnych i geologicznych.
Słowa kluczowe:
rozwój zrównoważony, zrównoważona energia, gaz łupkowy, energetyka gazowaBibliografia
3LEGS, 2011: Gas Resource Report, http://www.3legsresources.com/media/final%20admission%20document.pdf (1.12.2012).
Google Scholar
ARI: VELLO A.K., SCOTT H.S., Worldwide Gas Shales and Unconventional Gas: A Status Report, 2009.
Google Scholar
CHEASPEAKE, 2009, Haynesville shale production history, http://shale.typepad.com/haynesvilleshale (7.10.2011).
Google Scholar
DAVIES, R.J., MATHIAS S.A., MOSS J., HUSTOFT, S., NEWPORT L., 2012, Hydraulic fractures: how far can they go?, in: Marine and petroleum geology.
Google Scholar
DONG Z., HOLDITCH S.A., MACVAY D.A., AYERS W.B, Global Unconventional gas Resource Assessment, paper CSUG/SPE 148365, 2011.
Google Scholar
EIA, World Shale Gas Resources: An Initial Assessment of 14 Regions Outside the United States, April 2011.
Google Scholar
EPA, EPA Report On Pavillion, Groundwater Investigation Report, http://www.epa.gov/region8/superfund/wy/pavillion/EPA_ReportOnPavillion_Dec-8-2011.pdf (16.12.2011).
Google Scholar
GAUTIER D. L., PITMAN J. K., CHARPENTIER R. R., COOK T., KLETT T. R., SCHENJK Ch. J., Potential for Technically Recoverable Unconventional Gas and Oil Resources in the Polish-Ukrainian Foredeep, USGS 2012.
Google Scholar
HASKETT W.J., BROWN P.J., Evaluation of Unconventional Resource Plays, SPE 96879, 2005.
Google Scholar
ILLK K. et al., Production Analysis in Unconventional Reservoirs — Diagnostics, Challenges, and Methodologies, presented at SPE North American Unconventional Gas Conference and Exhibition held in The Woodlands, Texas, USA, 14-16 June 2011, SPE 144376, 2011.
Google Scholar
KING G., Hydraulic Fracturing 101: What Every Representative, Environmentalist, Regulator, Reporter, Investor, University Researcher, Neighbor and Engineer Should Know About Estimating Frac Risk and Improving Fracturing Performance in Unconventional Oas & Oilwells, presented at SPE Hydraulic Fracturing Technology Conference held in The Woodlands, Texas, USA, 6-8 February 2012, SPE 152596, 2012.
Google Scholar
KRUPNICK A., 2012, Resources for the Future’s, in; Conf. Feb 2.
Google Scholar
KUHN M., UMBACH F., Strategic Perspectives of Unconventional Gas. A Game Changer with Implication for the EU’s Energy Security, May 2011.
Google Scholar
MAYERHOFER M. J. et al., What is Stimulated Reservoir Volume (SRV)? Presentation at the 2008 SPE Shale Gas Production Conference held in Fort Worth, Texas, USA, 16-18 November 2008, SPE paper 119890, 2008.
Google Scholar
MIT, Future of Natural Gas, An Interdisciplinary MIT Study, Massachusetts Institute of Technology, Boston 2011.
Google Scholar
NAGY S., Siemek J., 2011, Shale Gas in Europe: the state of the technology, challenges & opportunities, in: Arch. Min. Sci, vol. 56, no 4.
Google Scholar
PIG, 2012: Ocena zasobów wydobywalnych gazu ziemnego i ropy naftowej w formacjach łupkowych Dolnego Paleozoiku w Polsce, (http://www.pgi.gov.pl/pl/component/docman/doc_download/771-raport-pl.html (1.12.2012).
Google Scholar
POPRAWA P., 2010, Poszukiwanie złóż gazu ziemnego w łupkach (shale gas) w Polsce, in: Wiadomości Naftowe i Gazownicze 2.
Google Scholar
ROGNER H.H,: An Assessment of World Hydrocarbon Resources, IIASA, WP-96-56, May 1996.
Google Scholar
SHALE Gas Primer, Modern Shale Gas –Development in the United States, A Primer, Ground Water Protection Council, Oklahoma City, ALL Consulting, April 2009.
Google Scholar
SIEMEK J., et al., Wpływ gazu łupkowego na rynek gazu ziemnego w Polsce, in: Rynek Energii, October.
Google Scholar
SIEMEK S., NAGY S., 2012, Energy Carriers Use in the World: Natural Gas – Conventional and Unconventional Gas Resources, in: Arch. Min. Sci, vol. 57, no 2.
Google Scholar
VALKO P., Hydraulic Fracturing, Short Course, Texas A&M University, College Station 2009.
Google Scholar
WEO SP, Golden Rules in the Golden Age of Natural Gas, Report of IEA, 2012.
Google Scholar
WILSON A., New Estimation techniques Shifts Assessment of Global Unconventional Gas Resources, extract from: 2011 Global Unconventional gas Resource Assessment, eds. Dong Z., Holditch S.A., Macvay D.A., Ayers W.B, paper CSUG/SPE 148365, 2012.
Google Scholar
MACKENZIE W., Unconventional Gas Service Analysis ‘Poland/Silurian Shales’, August 2009.
Google Scholar
Autorzy
Jakub SiemekAGH University of Science & Technology, Drilling & Oil-Gas Faculty Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków Polska
Autorzy
Stanisław NagyAGH University of Science & Technology, Drilling & Oil-Gas Faculty Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków Polska
Autorzy
Paweł SiemekGrupa Lotos S.A., ul. Elbląska 135, 80-718 Gdańsk Polska
Statystyki
Abstract views: 15PDF downloads: 6
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
