Współczesne koncepcje rozwoju w aspekcie kryteriów dywersyfikujących
Franciszek Piontek
Academy of Business in Dąbrowa Górnicza, ul. Zygmunta Cieplaka 1c, 41-300 Dąbrowa Górnicza (Polska)
Barbara Piontek
Academy of Business in Dąbrowa Górnicza, ul. Zygmunta Cieplaka 1c, 41-300 Dąbrowa Górnicza (Polska)
Abstrakt
W XX i na przełomie XXI wieku tak zwanym współczesnym koncepcjom rozwoju poświęca się wiele coraz więcej uwagi. Efektem tego są liczne opracowania poświęcone ich prezentacji. Zakres przedmiotowy tych opracowań obejmuje przede wszystkim przedmiot materialny głoszonych koncepcji: zagadnienie wzrostu gospodarczego, postępu technologicznego i cywilizacyjnego, przedstawienie zalet i wad, pozytywów i negatywów poszczególnych koncepcji rozwoju, ich wspólnych cech, jakimi są globalność i obiecywanie szczęścia przyszłych – bliżej w czasie nieokreślonych – pokoleń.
Celem artykułu jest analiza tzw. współczesnych koncepcji rozwoju w aspekcie kryteriów, które je dywersyfikują. Tak sformułowany cel stanowi przedmiot niematerialny (formalny, zadany) dla podjętych w niniejszym artykule rozważań.
Dla tak sformułowanego celu przyjmujemy następującą hipotezę: istnieją dwa podzbiory kryteriów dywersyfikujących współczesne koncepcje rozwoju:
- kryteria o charakterze filozoficznym, które dywersyfikują koncepcje rozwoju ex ante: stosunek do istnienia i działania, stosunek do aksjomatów i prawa naturalnego a do paradygmatów i stosunek do poszczególnych kapitałów (ekonomiczny, ludzki i przyrodniczy);
- kryteria o charakterze praktycznym dywersyfikujące współczesne koncepcje rozwoju ex post, czyli z punktu widzenia efektów w wymiarze realnym: stosunek do świadomości, stosunek do rynku, państwa i do pieniądza, stosunek do technologii, stosunek do efektywności oraz sposób transmisji współczesnych koncepcji globalnych do modeli rozwoju lokalnego.
Artykuł prezentuje zagadnienia, które mogą i powinny stanowić wyzwanie do podejmowania dalszych badań i uwzględniać fundamentalną kwestię czy w zakresie przedmiotowym poprawnie zdefiniowanej kategorii rozwój mieści się i może być akceptowana wielość tak zwanych koncepcji rozwoju?
Słowa kluczowe:
rozwój, aksjomaty, koncepcja rozwoju, neoliberalizm, rozwój zrównoważonyBibliografia
BARBOUR J. G., Mity, modele, paradygmaty, Znak, Kraków 1984, p. 191.
Google Scholar
BAUMAN Z., Globalizacja, PiW, Warszawa 2000, p. 123.
Google Scholar
BLAUG M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, PWN, Warszawa 2000.
Google Scholar
BLIHR A., Nowomowa neoliberalna, Książka i Prasa, Warszawa 2008, p. 8.
Google Scholar
DE MATEI R., Dyktatura relatywizmu, PROHIBITA, Warszawa, p. 44.
Google Scholar
ENCYKLOPEDIA powszechna PWN, vol. 1, PWN, Warszawa 1987, p. 752.
Google Scholar
FIEDOR B. (ed.), Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, CH. Beck, Warszawa 2002, p. 146.
Google Scholar
FRIEDMAN T. L., The Lexus and the Olive Tree, REBIS Publishing House, Poznań 1991, p. 57.
Google Scholar
GÓRSKI J., SIERPIŃSKI W., Historia powszechnej myśli ekonomicznej 1870-1950, PWN, Warszawa 1979.
Google Scholar
GRUPA Lizbońska, Granice konkurencji, 2nd edition, Poltext, Warszawa 1996.
Google Scholar
HARVEY D., A Brief History of Neoliberalism, Oxford University Press 2005.
Google Scholar
KELLY K., Nowe reguły nowej gospodarki, Dziesięć przełomowych strategii dla świata połączonego siecią, WIG Press, Warszawa 2001, p. 73-84; 99-103.
Google Scholar
KOŁODKO G., Prof. Kołodko about Neoliberalism and the World Economic Crisis lecture, http://www.youtube.com (03.05.2010).
Google Scholar
KOŁODKO G., Wędrujacy świat, Prószyński i Sk-a, Warszawa 2008.
Google Scholar
KORNAI J., Niedobór w gospodarce, PWE, Warszawa 1985.
Google Scholar
KUDEROWICZ Z., Nietzsche, Wiedza Powszechna, Warszawa 2004.
Google Scholar
KUNZMANN T., BURKARD F. P., WIEDMANN F., Atlas filozofii, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
Google Scholar
LANGE O., Ekonomia polityczna, vol 1, PWN, Warszawa 1963, p. 24-27, 41-49.
Google Scholar
LUCE H., The American Century, Time, New York, 1941, p. 14-15.
Google Scholar
MARTIN H. P., SCHUMAN H., Pułapka globalizacji. Atak na demokrację i dobrobyt, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999, p. 8.
Google Scholar
MATUSZAK M., 2012, O moralności, etyce i prawie, in: Nowe Państwo no 11 (81).
Google Scholar
MĄCZYŃSKA E., 2009, Czy to starość, Czy to starość?, in: Gazeta Bankowa, 07.04.
Google Scholar
PAWŁOWSKI L., 2012, Do Liberal Capitalism and Globalisation Enable Implementation of the Sustainable Development Strategy? in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol. 7, no. 2.
Google Scholar
PIONTEK B., Alternatywne koncepcje urzeczywistniania powszechności w procesie rozwoju, in: Kapitał ludzki w procesie globalizacji a w zrównoważonym rozwoju, ed. Piontek F., ATH Publishing House in Bielsko-Biała, WSEiA in Bytom, Wisła 2002, p. 63-92.
Google Scholar
PIONTEK B., Demand as an instrument of the economic independence in: Sociálna práca, manažment a ekonómia – s aplikáciou na podmienky trvalo udržateľného rozvoja sociálnych služieb, eds. Pekarčík L., Emília Janigová Katolícka univerzita v Ružomberku Pedagogická fakulta Inštitút Andreja Radlinského v Dolnom Kubíne & Uniwersytet Opolski Wydział Historyczno-Pedagogiczny, VERBUM – vydavateľstvo KU, Ružomberok 2012, p. 9-16
Google Scholar
PIONTEK B., Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski, PWN, Warszawa 2002, p. 5-25.
Google Scholar
PIONTEK B., Współczesne uwarunkowania rozwoju społeczno-gospodarczego, HYLA, Bytom 2006.
Google Scholar
PIONTEK F., Aksjomat ‘Człowiek najwyższą wartością w świecie przyrody’ podstawą ładu strukturalnego i ładu w nauce, in: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy: uwarunkowania instytucjonalne, ed. Woźniak M.G., University of Rzeszów, Rzeszów 2009, p. 9-14.
Google Scholar
PIONTEK F., PIONTEK B., Aksjologia, niezrelatywizowane wartości i paradygmaty a kształtowanie nierówności społecznych i ładu strukturalnego in: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, University of Rzeszów, Rzeszów 2010, p. 23.
Google Scholar
PIONTEK F., PIONTEK B., Ekonomia menedżerska. Globalizacja a rozwój zrównoważony i trwały, WSEiA, Bytom 2003, p. 33-46.
Google Scholar
PIONTEK F., PIONTEK B., Global Education for realization of development in: Global education up to the future, eds. Akimjak A., Lubcker D.H., OWP SIM, Warszawa-Marshall-Rużomberok 2007/2008, p. 33-40.
Google Scholar
PIONTEK F., Znaczenie narzędzi ekonomiczno-prawnych i rozwiązań organizacyjnych dla wdrażania rozwoju zrównoważonego in: Annual Set The Environmental Protection/ Rocznik Ochrony Środowiska, t 2, Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe Ochrony Środowiska, Koszalin 2000, p. 252.
Google Scholar
POLAK E., Komercjalizacja szkolnictwa wyższego i jej wpływ na spójność społeczno-ekonomiczną, in: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, ed. Woźniak M.G., UR Rzeszów 2012, p. 214-247.
Google Scholar
PYSZ P., Społeczna gospodarka rynkowa, Ordoliberalna koncepcja polityki gospodarczej, PWN, Warszawa 2008.
Google Scholar
RITZER G., Mcdonalizacja społeczeństwa, MUZA SA., Warszawa 1999, p. 177-178.
Google Scholar
RYBIŃSKI K., 2011, Jak amerykańska oligarchia finansowa niszczy demokrację in: Rzeczy wspólne no 6 (4).
Google Scholar
SAAD-FILHO A. and JOHNSTON D. (eds.), Neoliberalism. A Critical Reader, Pluto Press, 2005, p. 1-28.
Google Scholar
SEN A., Rozwój i wolność, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2002.
Google Scholar
SOLOMONS., Gra o zaufanie. Jak szefowie banków centralnych rządzą gospodarką globalną, Philips Wilson, NBP, Warszawa 2000.
Google Scholar
STIGLITZ J. E, 2004, Do it Yourself (interview) in: Politics, no 20.
Google Scholar
STIGLITZ J. E., Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa 2004.
Google Scholar
SŁOWNIK języka polskiego, vol. III, PWN, Warszawa 1985, p. 131-132.
Google Scholar
STRZESZEWSKI C., Integralny rozwój gospodarczy, ODSS, Warszawa 1976.
Google Scholar
SULMICKI P., Proporcje gospodarcze, PWN, Warszawa 1962, pp. 32, 36-37, 92, 98-154
Google Scholar
TATARKIEWICZ W., The History of Philosophy, vol. III, PWN, Warszawa 1958.
Google Scholar
TAYLOR E., Historia rozwoju ekonomiki, PWN, Poznań 1957.
Google Scholar
TEILHARD P. de CHARDIN S. J., Człowiek, PAX Publishing Institute, Warszawa 1967, p. 107.
Google Scholar
TOFFLER A. and H., Budowa nowej cywilizacji, 2nd edition, Zysk i S-ka, Poznań 1996, p. 38.
Google Scholar
TOFFLER A., Trzecia fala, PIW, Warszawa 1997.
Google Scholar
WEIZSäCKER E. U., LOVINS A. B., LOVINS L. H., Mnożnik Cztery. Podwójny dobrobyt – dwukrotnie mniejsze zużycie zasobów, Toruń 1999.
Google Scholar
Autorzy
Franciszek PiontekAcademy of Business in Dąbrowa Górnicza, ul. Zygmunta Cieplaka 1c, 41-300 Dąbrowa Górnicza Polska
Autorzy
Barbara PiontekAcademy of Business in Dąbrowa Górnicza, ul. Zygmunta Cieplaka 1c, 41-300 Dąbrowa Górnicza Polska
Statystyki
Abstract views: 20PDF downloads: 8
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
