Integrująca rola paradygmatu zrównoważonego rozwoju w kształtowaniu relacji człowiek-krajobraz
Elżbieta Jolanta Bielińska
Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin (Polska)
Barbara Futa
Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin (Polska)
Stanisław Baran
stanislaw.baran@up.lublin.plInstytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin (Polska)
Grażyna Żukowska
Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin (Polska)
Małgorzata Pawłowska
Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Lubelska, ul. Nadbystrzycka 40 B, 20-618 Lublin (Polska)
Wojciech Cel
Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Lubelska, ul. Nadbystrzycka 40 B, 20-618 Lublin (Polska)
Tao Zhang
Key Laboratory of Plant-Soil Interactions of Ministry of Education, College of Resources and Environmental Sciences, China Agricultural University, Beijing 100193 (Chiny)
Abstrakt
W celu szerszego uwzględnienia paradygmatów zrównoważonego rozwoju postulowane jest odejście od ochraniarstwa, opartego na ujęciu sektorowym, na rzecz systemowego zarządzania krajobrazem, obejmującego relacje człowiek-krajobraz. W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące ochrony krajobrazu na obszarach wiejskich w Polsce odnosząc je do zapisów Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Celem artykułu jest analiza przyczyn nieskuteczności polskiego systemu ochrony krajobrazu na obszarach wiejskich.
Słowa kluczowe:
obszary wiejskie, ochrona krajobrazu, zrównoważony rozwójBibliografia
AGNOLETTI M., 2010, Paessagi rurali storici, per un Catalogo Nazionale, (Historical rural landscapes, for a National Register), Editori Laterza, Roma-Bari.
Google Scholar
BIELIŃSKA E.J., FUTA B., BARAN S., PAWŁOWSKI L., 2014, Eco-energy Anthro-popressure in the Agricultural Landscape, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol. 9, no 2, p. 99-111.
Google Scholar
BIELIŃSKA E.J., BARAN S., FUTA B., BIK-MAŁODZIŃSKA M., JÓŹWIA-KOWSKI K., MUCHA Z., GENEROWICZ A., 2014a, Theoretical aspects of the integrated protection of suburban areas, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 9, no 1, p. 127-139.
Google Scholar
BÖHM A., 2008, Skuteczność istniejących w Polsce instrumentów prawnych, in: Czasopismo Techniczne Architektura 1-A, p. 137-146.
Google Scholar
BUCHECKER M., HUNZIKER M., KIENAST E., 2003, Participatory landscape development: overcoming social barriers to public involvement, in: Landscape and Urban Planning 64, p. 29-46.
Google Scholar
DEMBOWSKA Z., 1999, Systemy planowania przestrzennego wybranych krajów Unii Europejskiej, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Google Scholar
DYLEWSKI R., 2004, Ład przestrzeni zurbanizowanej – ład urbanizacyjny, in: Nowa jakość krajobrazu: Ekologia – Kultura – Technika, ed. Chmielewski T.J., PAN, Komitet „Człowiek i Środowisko”, Warszawa-Lublin, s. 45-57.
Google Scholar
EC (EUROPEAN COUNCIL), 2000, European Landscape Convention, Florence.
Google Scholar
ESDP (EUROPEAN SPATIAL DEVELOP-MENT PERSPECTIVE), 1999, Towards Balanced and Sustainable Development of the Territory of the EU, Potsdam.
Google Scholar
ESPON (EUROPEAN SPATIAL PLANNING OBSERVATION PROGRAMME), Potsdam 2000.
Google Scholar
HALAMSKA M., 2008, Przemiany obszarów wiejskich. Akademia Rozwoju Regionalnego EUROREG, Uniwersytet Warszawki, Warszawa.
Google Scholar
JENSEN L.H., 2005, Changing conceptualization of landscape in English landscape assessment methods, in: Farm landscape research to landscape planning: aspects of integration, education and application, ed. Tress B., Tress G., Fry G., Opdam P., Springer Verlag, Heidelberg, p. 161-171.
Google Scholar
JONES M., 2007, The European Landscape Convention and the question of public participation, in: Landscape Research 32, 5, p. 613-633.
Google Scholar
JONGMAN R.H.G., 2004, The new dimensions of the European landscape, Springer Verlag, Dordrech.
Google Scholar
KLIJN J.A., 2004, Driving forces behind landscape transformation in Europe, from a conceptual approach to policy options, in: The new dimensions of the European landscape, ed. Jongman R.H.G., Springer Verlag, Dordrecht, p. 201-218.
Google Scholar
KOWICKI M., 2010, Patologie/wyzwania architektoniczno-planistyczne we wsi małopolskiej, Studium na tle tendencji krajowych i europejskich, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
Google Scholar
KOZŁOWSKI S., 2005, Przyszłość ekorozwoju, KUL, Lublin.
Google Scholar
MARSDEN T., 1998, New rural territories: regulating the differentiated rural spaces, in: Journal of Rural Studies 14, 1, p. 107-117.
Google Scholar
MOKRZYCKI E., ULIASZ-BOCHEŃCZYK A., 2009, Gospodarka pierwotnymi nośnikami energii w Polsce a ochrona środowiska przyrodniczego, in: Rocznik Ochrona Środowiska. Annual Set The Environment Protection, Vol. 2, Middle Pomeranian Scientific Society of the Environment Protection, p. 103-131.
Google Scholar
NIEDŹWIECKA-FILIPIAK I., 2009, Wyróżniki krajobrazu i architektury wsi Polski południowo-zachodniej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław.
Google Scholar
PAWŁOWSKA K., 2008, Przeciwdziałanie konfliktom wokół ochrony i kształtowania krajobrazu, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., 2008, How Many Dimensions Does Sustainable Development Have?, in: Sustainable Development, vol. 16, no 2, p. 81-90.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., CEL W., JEDUT A., 2010, Ochrona krajobrazu kulturowego a rozwój zrównoważony, Diagnozowanie stanu środowiska, in: Metody badawcze – prognozy, Prace Komisji Ekologii i Ochrony Środowiska Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, Tom IV, ISBN 978-83-60775-22-6, s. 169-177.
Google Scholar
PAWŁOWSKI L., PAWŁOWSKI A., 2010b, Environmental Engineering as a Toll for Managing the Human Environment, in: eds. Pawłowski L., Dudzińska M.R., Pawłowski A., Environmental Engineering III, CRC Press, Taylor & Francis Group, A Balkema Book, Boca Raton, London, New York, Leiden, s. 3-6.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., 2011, Sustainable Development as a Civilization Revolution. Multidimensional Approach to the Challenges of the 21st century, CRC Press, Taylor & Francis Group, A Balkema Book, Boca Raton, London, New York, Leiden, 240 pages.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., PAWŁOWSKI L., 2013, Warunki trwałego i zrównoważonego rozwoju ludzkości, in: Przyszłość: Świat-Europa-Polska, nr 2, s. 13-21.
Google Scholar
PEBLDS (PAN-EUROPEAN BIOLOGICAL AND LANDSCAPE DIVERSITY STRATEGY), European Centre for Nature Conservation, Tilburg 1995.
Google Scholar
RASZEJA E., 2003, Przegląd europejskich metod i instrumentów ochrony krajobrazu, in: Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski 9(11), p. 9-29.
Google Scholar
RASZEJA E., 2008, Ochrona krajobrazu kulturowego w teorii i praktyce gospodarowania przestrzenią, in: Bariery w zarządzaniu parkami krajobrazowymi w Polsce, ed. Zimniewicz K., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008, p. 49-67.
Google Scholar
RASZEJA E., 2009, Krajobraz wiejski – wartość czy towar? Problemy promocji, komodyfikacji i autentyczności w projektowaniu zagospodarowania rekreacyjnego, in: Nauka Przyroda Technologie 3, p. 1-36.
Google Scholar
RASZEJA E., 2013, Landscape identification and interpretation as a basis for proper rural planning – between theory and practice, in: Quaderni di Careggi 2 (1), p. 25-35.
Google Scholar
RASZEJA E., 2013a, Ochrona krajobrazu w procesie przekształceń obszarów wiejskich, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar
RASZEJA E., WILKANIEC A., MEZER E., 2010, Kształtowanie polityki krajobrazowej na przykładzie aglomeracji poznańskiej, in.: Przedmiot architektury krajobrazu, Wydawnictwo „Wieś jutra”, Warszawa, p. 27-34.
Google Scholar
REPORT ON THE PRELIMINARY DRAFT EUROPEAN LANDSCAPE CONVENTION, Strasbourg 1997.
Google Scholar
ROSZKOWSKI A., 2008, Biomasa kontra rolnictwo, in: Inżynieria Rolnicza, 10(108), p. 201-208.
Google Scholar
RYSZKOWSKI L., 2004, Krajobrazy rolnicze w koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju społeczeństw, in: Problemy Ekologii Krajobrazu, ed. Cieszewska A., SGGW, Warszawa, s. 26-28.
Google Scholar
SCAZZOSI L., 2002, Leggere il paesaggio. Confronti internazionali, (Reading the landscape. International comparisons), Gangemi editore, Rome.
Google Scholar
SCAZZOSI L., 2004, Reading and assessing the landscape as cultural and historical heritage, in: Landscape Research 29, 4, p. 335-355.
Google Scholar
SELMAN P., 2006, Planning at the landscape scale, Routledge, London.
Google Scholar
SELMAN P., KNIGHT M., 2005, Landscape as an integrating framework for rural policy and planning, Rural Economy and Land Use Programme (RELU), Sheffield.
Google Scholar
SOBCZYK W., BIEDRAWA-KOZIK A., KOWALSKA A., 2012, Threats to Areas of Natural Interest, in: Rocznik Ochrona Środowiska. Annual Set The Environment Protection, Vol. 14, Middle Pomeranian Scientific Society of the Environment Protection, p. 263-273.
Google Scholar
SPESP (STUDY PROGRAMME ON EUROPEAN SPATIAL PLANNING), European Union, Potsdam 1999.
Google Scholar
STRATEGIA DLA WIEJSKIEJ EUROPY, in: Sekcja Polska Europejskiego Ruchu Odnowy Wsi i Małych Miast ECOVAST, eds. Weber B., Kaleta A., Toruń-Wrocław 1999.
Google Scholar
STRATEGY GUIDE, ABOUT THE PAN-EUROPEAN BIOLOGICAL AND LANDSCAPE DIVERSITY STRATEGY, European Centre for Nature Conservation, Tilburg 1998.
Google Scholar
SWANWICK C., 2004, The assessment of countryside and landscape character in England: an overview, in: Countryside planning: New approaches to management and conservation, eds. Bishop K., Philips A., Earthscan, London, p. 109-122.
Google Scholar
USTAWA O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM z dnia 27 marca 2003 roku (Dz.U. 80/2003, poz. 717).
Google Scholar
VOS W., 2000, Future landscapes: between the devil and the deep blue sea, in: Landscape – our home, Lebensraum landschaft, ed. Petroli B., Indigo, Zeist, Stuttgart, p. 187-192.
Google Scholar
WASCHER D.M., 2000, The face of Europe. Policy perspectives for European landscapes, European Centre for Nature Conservation, Tilburg 2000.
Google Scholar
WILCZYŃSKI R., 2012, Odnowa wsi z wykorzystaniem środków europejskich – niewykorzystana szansa na rewitalizację, in: Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje, 2 (35), s. 4-22.
Google Scholar
WILLIAMS D.R., 2002, Leisure identities, globalization and the politics of place, in: Journal of Leisure Research 34, 4, p. 351-367.
Google Scholar
WYSOCKA E., 2000, System studiów i planów zagospodarowania przestrzennego po reformie administracyjnej państwa, Instytut Gosp. Przestrz. i Komunalnej, Warszawa.
Google Scholar
ZAREMBA-WARNKE S., 2013, marketing jako narzędzie realizacji ścieżek strategicznych ekonomii zrównoważonego rozwoju, in: in: Rocznik Ochrona Środowiska. Annual Set The Environment Protection, Vol. 15, Middle Pomeranian Scientific Society of the Environment Protection, p. 2850-2862.
Google Scholar
ZIMNY H., 2005, Ekologia miasta, Agencja Arkadiusz Gregorczyk, Warszawa.
Google Scholar
ZYDROŃ A., SZOSZKIEWICZ K., 2013, Wartość środowiska a gotowość społeczeństwa do zapłacenia za to dobro, in: in: Rocznik Ochrona Środowiska. Annual Set The Environment Protection, Vol. 15, Middle Pomeranian Scientific Society of the Environment Protection, p. 2874-2866.
Google Scholar
ŻARSKA B., 2005, Ochrona krajobrazu, SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Autorzy
Elżbieta Jolanta BielińskaInstytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin Polska
Autorzy
Barbara FutaInstytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin Polska
Autorzy
Stanisław Baranstanislaw.baran@up.lublin.pl
Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin Polska
Autorzy
Grażyna ŻukowskaInstytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin Polska
Autorzy
Małgorzata PawłowskaInstytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Lubelska, ul. Nadbystrzycka 40 B, 20-618 Lublin Polska
Autorzy
Wojciech CelInstytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Lubelska, ul. Nadbystrzycka 40 B, 20-618 Lublin Polska
Autorzy
Tao ZhangKey Laboratory of Plant-Soil Interactions of Ministry of Education, College of Resources and Environmental Sciences, China Agricultural University, Beijing 100193 Chiny
Statystyki
Abstract views: 14PDF downloads: 6
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.