Mierniki rozwoju zrównoważonego – studium oparte na europejskim systemie monitoringu wskaźników związanych z energetyką
Agnieszka Żelazna
Faculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Lublin (Polska)
Justyna Gołębiowska
Faculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Lublin (Polska)
Abstrakt
Zrównoważony rozwój społeczno-ekonomiczny jest naczelną zasadą w polityce Unii Europejskiej. Wdrożenie tejże zasady monitorowane jest zestawem rozwijanych od 1995 roku wskaźników, określanych jako wskaźniki zrównoważonego rozwoju. Monitoring prowadzony jest zarówno na poziomie państw członkowskich, jak też całej wspólnoty. Główne wskaźniki opisujące aspekty społeczne, ekonomiczne i środowiskowe funkcjonowania UE wykazują pozytywne efekty w zakresie wdrażania strategii zrównoważonego rozwoju, niemniej w obszarach tematycznych związanych z kwestią integracji społecznej, zrównoważonego transportu i partnerstwa globalnego zmiany wskaźników wykazują niekorzystną tendencję. W niniejszym artykule w sposób szczegółowy opisano i poddano analizie wskaźniki zrównoważonego rozwoju w obszarze tematycznym Zmiany klimatu i energia, których zmienność na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci jest silnie stymulowana polityką energetyczną Unii Europejskiej. W związku z realizacją licznych programów w zakresie promocji odnawialnych źródeł energii, ich udział w rynku energetycznym rośnie, a emisja gazów cieplarnianych z terenów UE oraz zużycie energii pierwotnej spadają. Emisja gazów cieplarnianych w UE w przeciągu ostatnich 25 lat została zredukowana o 18%. Należy jednak zauważyć, że na wspomniane zmiany wpływ mają nie tylko sposoby stymulacji gospodarowania energią w UE, ale m. in. równie znaczące kwestie kryzysu ekonomicznego, sytuacji geopolitycznej oraz związanych z tym zmian gospodarczych. Ponadto, część spośród związanych z omawianym obszarem wskaźników, jak zależność energetyczna, wykazuje wyraźnie negatywne tendencje zmian.
Słowa kluczowe:
wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Unia Europejska, energia, zmiany klimatuBibliografia
CHOLEWA T., PAWŁOWSKI A., 2009, Zrównoważone użytkowanie energii w sektorze komunalnym, in: Rocznik Ochrona Środowiska/ Annual Set Environment Protection, vol. 11(2), p. 1165-1178.
Google Scholar
COM 2011, A Roadmap for moving to a competitive low carbon economy in 2050, Commission communication COM (2011), 112, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:52011DC0112 (01.2015).
Google Scholar
CZARSKI E. (ed.), Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski, GUS, Katowice 2011.
Google Scholar
DAHL A.L., 2012, Achievements and gaps in indicators for sustainability, in: Ecological Indicators, vol.17, p. 14-19.
Google Scholar
EEA 2015, European Environmental Agency, http://www.eea.europa.eu (01.2015).
Google Scholar
EPA 2015, United States Environmental Protection Agency, http://www.epa.gov (01.2015)
Google Scholar
EUROPEAN COMMISSION, 2013, European economy. Member States’ Energy Dependence: An Indicator-Based Assessment, Occasional Papers no 145, Directorate-General for Economic and Financial Affairs, Belgium,
Google Scholar
EUROSTAT 2011, Driving forces behind EU-27 greenhouse gas emissions over the decade 1999-2008, http://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-statistics-in-focus/-/KS-SF-11-010 (01.2015).
Google Scholar
EUROSTAT 2015, Sustainable development indicators, http://ec.europa.eu/eurostat/web/sdi/indicators (01.2015).
Google Scholar
EVANS A., STREZOV V., EVANS T. J., 2009, Assessment of sustainability indicators for renewable energy technologies, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, vol. 13, p. 1082-1088.
Google Scholar
GALLOPIN G., 1997, Indicators and their use: information for decision making, in: Sustainability indicators: report on the Project on Indicators of Sustainable Development, eds. Moldan B., Billharz S., John Wiley, Chichester,
Google Scholar
GAWŁOWSKI S., LISTOWSKA-GAWŁOWSKA R., PIECUCH T., 2010, Uwarunkowania i prognoza bezpieczeństwa energetycznego Polski na lata 2010-2110, in: Rocznik Ochrona Środowiska/Annual Set Environment Protection, vol. 12, 127-176.
Google Scholar
MOLDAN B., JANUSKOVA S., HAK T., 2012, How to understand and measure environmental sustainability: Indicators and targets, in: Ecological Indicators, vol. 17, p. 4-13.
Google Scholar
MORELLI J., 2011, Environmental Sustainability: A Definition for Environmental Professionals, in: Journal of Environmental Sustainability, vol. 1, p. 19-27.
Google Scholar
OMANN, I., SPANGENBERG, J.H., 2002, Assessing social sustainability: The social dimension of sustainability in a socio-economic scenario, in: 7th biennial conference of the International Society for Ecological Economics in Sousse, Sustainable Europe Research Institute (SERI), Tunisia, p. 6-9.
Google Scholar
PAJĄK K., MAZURKIEWICZ J., 2014, Mechanizmy wspierania rozwoju energetyki odnawialnej, in: Polityka gospodarcza w okresie transformacji i kryzysu, eds. Barteczek A., Rączaszek A., Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 2014, p. 249-260.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., 2009, Teoretyczne uwarunkowania rozwoju zrównoważonego, in: Rocznik Ochrona Środowiska/Annual Set Environment Protection, vol. 11(2), p. 985-994.
Google Scholar
PAWŁOWSKI L., 2011, Rola monitoringu środowiska w realizacji zrównoważonego rozwoju, in: Rocznik Ochrona Środowiska/Annual Set Environment Protection, vol. 13, p. 333-346.
Google Scholar
RAMETSTEINER E., PULZL H., ALKAN-OLSSON J., FREDERIKSEN P., 2011, Sustainability indicator development – Science or Political Negotiation?, in: Ecological Indicators, vol. 11, p. 61-70.
Google Scholar
SCHNEIDER S.H., ROSENCRANZ A., MASTRANDREA M.D., KUNTZ-DURISETI K., 2009, Climate Change Science and Policy, Island Press.
Google Scholar
SCHNEIDER, S.H., 2009, Science as a contact sport: inside the battle to save the earth’s climate, National Geographic, Washington DC.
Google Scholar
UNITED NATIONS, 2007, Indicators of Sustainable Development: Guidelines and Methodologies, third editions, Economic and Social Affairs, New York.
Google Scholar
WCED (World Commission on Environment and Development), 1987, Our Common Future, Oxford University Press, New York.
Google Scholar
Autorzy
Agnieszka ŻelaznaFaculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Lublin Polska
Autorzy
Justyna GołębiowskaFaculty of Environmental Engineering, Lublin University of Technology, Lublin Polska
Statystyki
Abstract views: 9PDF downloads: 6
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
