Dobrostan a zrównoważony rozwój – struktura koncepcyjna oraz wyzwania wdrożeniowe

Koncepcja zrównoważonego rozwoju jako pierwsza dostrzegła istnienie znaczących wzajemnych zależności między dobrostanem człowieka (wellbeing) a jakością środowiska naturalnego. W dokumentach Millennium Ecosystem Assessment (MA) dobrostan człowieka, zrównoważony rozwój oraz świadczenia ekosystemów postrzegane są już jako ściśle ze sobą związane, nierozłączne składowe większego, globalnego procesu. Ich dobre funkcjonowanie uznane zostało za konieczne do właściwego pokierowania Naszą wspólną przyszłością. Ważną konsekwencją publikacji dokumentów milenijnych jest konieczność wdrażania ustalonych wytycznych dotyczących dobrostanu człowieka, do narodowych strategii rozwoju wielu państw, w tym państw członkowskich Unii Europejskiej. Wbrew pozorom nie jest to zadanie łatwe, nie tyle ze względu na trudności aplikacyjne (typowe dla wszelkiego typu dyrektyw), co ze względu na brak zgodności, co do tego, czym właściwie jest rzeczony dobrostan, a co za tym idzie – jak należy go zdefiniować.

Celem artykułu jest przedstawienie struktury koncepcyjnej pojęcia dobrostan. Artykuł podzielony został na trzy części. W pierwszej zaprezentowane zostały podstawy koncepcyjne pojęcia, w tym koncepcje Produktu Krajowego Brutto (PKB), Indeksu Rozwoju Społecznego (HDI), Materialnych Wskaźników Postępu Genuine (GPI), Koncepcja Zdolności, Koncepcja Wskaźników Społecznych, Teoria QoL oraz Teoria Dobrostanu Ekosystemów. Druga część skupia się na strukturze koncepcyjnej dobrostanu subiektywnego, w tym na ujęciu hedonicznym i eudaimonicznym, Teorii Samookreślenia, Teorii Homeostazy oraz na Teorii Dobrostanu Odpowiedzialnego. W ostatniej, trzeciej części, dyskutowane jest, jak dobrostan rozumiany w wybranych dyrektywach i strategiach na szczeblu międzynarodowym, w tym w 5 płaszczyznowej koncepcji opublikowanej w dokumentach Millennium Ecosystem Assessment,  oraz jak prezentuje się polityka wdrożeniowa w tym zakresie w wybranych krajach.