Ocena zrównoważonego rozwoju za pomocą analizy skupień i analizy głównych składników

Magdaléna Drastichová


VŠB-Technical University of Ostrava, Faculty of Economics, Department of Regional and Environmental Economics, Sokolská 33, 701 21 Ostrava, Czech Republic (Czechy)

Peter Filzmoser


Vienna University of Technology, Institute of Statistics and Mathematical Methods in Economics, Wiedner Hauptstrasse 8-10, 1040 Vienna, Austria (Austria)


Abstrakt

W Unii Europejskiej w 2017 r. Cele zrównoważonego rozwoju zastąpiły dotychczasową Strategię zrównoważonego rozwoju. W tej pracy wybrane wskaźniki odnoszące się do nowych Celów zrównoważonego rozwoju stanowią podstawę klasyfikacji 28 krajów Wspólnoty oraz Norwegii. Wśród tych wskaźników priorytetowo potraktowano te odnoszące się do wymiaru społecznego zrównoważonego rozwoju, uzupełniając dyskusję o podstawowe wskaźniki ekonomiczne, ekologiczne i instytucjonalne. Przeanalizowano okres obejmujący lata 2012-2016. Wobec wybranych 12 wskaźników zastosowano hierarchiczną analizę skupień i analizę głównych składników. Utworzono cztery klastry w ramach każdego roku z analizowanego okresu, określając wartości wskaźników dla poszczególnych lat, a następnie  określenie wszystkich wartości wskaźników dla wszystkich monitorowanych lat umożliwiło przypisanie krajów do poszczególnych klastrów. Określenie zmian w przypisaniu do poszczególnych klastrów na przestrzeni lat umożliwiło ocenę zrównoważoności rozwoju i  określenie ścieżki zrównoważonego rozwoju badanych krajów. Jeśli chodzi o główne kraje każdego klastra, to klaster 1 obejmuje najbardziej rozwinięte kraje UE i dlatego jest oceniany jako klaster, który osiąga najlepsze wyniki. Klaster 2 uwzględnia najsłabiej rozwinięte kraje i oceniony jest jako ten, który osiąga najgorsze wyniki. Klaster 3 obejmuje głównie gospodarki znajdujące się w okresie przejściowym i jest oceniany jako drugi osiągający najlepsze wyniki. Klaster 4 obejmuje kraje Południa i jest oceniany jako drugi osiągający najgorsze wyniki. Uwzględniając zmiany jakie zaszły w okresie kolejnych lat, należy podkreślić przesunięcie Irlandii z klastra 3 do klastra 1 w 2013 r., co oznacza ruch w kierunku większej zrównoważoności. Tak samo należy ocenić przejście w tym samym roku Słowacji i Węgier z klastra 2 do klastra 3.


Słowa kluczowe:

Unia Europejska, hierarchiczna analiza skupień, analiza głównych wskaźników, rozwój zrównoważony, cele zrównoważonego rozwoju

ADAMIŠIN P., VAVREK R., and PUKALA R., 2015, Cluster Analysis of Central and Southeast Europe via Selected Indicators of Sustainable Development, in: Environmental Economics, Education and Accreditation in Geosciences: Ecology, Economics, Education and Legislation.
  Google Scholar

(Conference Proceedings: 15th International Multidisciplinary Scientific Geoconference, Sofia (SGEM 2015), 3, p. 135-140.
  Google Scholar

ALDENDERFER M., BLASHFIELD R., 1984, Cluster analysis, Sage Publications, Beverly Hills.
  Google Scholar

ALLIEVI, F., LUUKKANEN, J., PANULAONTTO, J., VEHMAS, J., 2011, Grouping and Ranking the EU-27 Countries by their Sustainability Performance Measured by the Eurostat Sustainability Indicators, in: Proceedings of the Conference ‘Trends and Future of Sustainable Development. 9-10 June 2011, eds. Lakkala, H. and Vehmas, J., Tampere, Finland. Turku: Finland Futures Research Centre, pp. 9-20.
  Google Scholar

DREXHAGE J., MURPHY D., 2010, Sustainable Development: From Brundtland to Rio 2012, International Institute for Sustainable Development (IISD), New York.
  Google Scholar

DRASTICHOVÁ M., 2018a, Sustainability of the EU Countries Measured by Selected Approaches, in: Proceedings of the 4th International Conference on European Integration 2018.
  Google Scholar

DRASTICHOVÁ, M., 2018b. The Theory and Measurement of Sustainable Development, in: SAEI, 52, VSB-TU Ostrava, Ostrava.
  Google Scholar

DRASTICHOVÁ M., 2017, Measuring Sustainability of the EU Countries with the Selected Indices, in: Proceedings of the 11th International Conference INPROFORUM 2017: ‘Innovations, Enterprises, Regions and Management’, November 9, 2017, České Budějovice, p. 11-20, ISBN 978-80-7394-667-8.
  Google Scholar

DU PISANI J. A., 2006, Sustainable development – historical roots of the concept, in: Environmental Sciences 3(2), p. 83–96.
  Google Scholar

EUROPEAN UNION, 2012, Consolidated Version of the Treaty on the Functioning of the European Union. Official Journal of the European Union, C 326/132.
  Google Scholar

EUROPEAN COMMISSION, 2011, Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Roadmap to a Resource Efficient Europe, COM(2011) 571 final, 20. 9. 2011, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri= CELEX:52011DC0571&from=EN (10.09.2018).
  Google Scholar

EUROPEAN COMMISSION, 2010, Communication from the Commission. Europe 2020. A Strategy for Smart, Sustainable and Inclusive Growth, COM(2010) 2020, 3. 3. 2010, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/TXT/?uri=CELEX:52010DC2020 (15.10.2018).
  Google Scholar

EUROSTAT, 2018a, Sustainable Development Indicators, https://ec.europa.eu/eurostat/web/sdi/indicators (10.09.2018).
  Google Scholar

EUROSTAT, 2018b, Europe 2020 Strategy, http://ec.europa.eu/eurostat/web/europe-2020-indicators/europe-2020-strategy (11.09.2018).
  Google Scholar

EVERITT B. S., 1993. Cluster Analysis. 3rd ed., Arnold, London.
  Google Scholar

HALASKOVÁ M., 2015, Comparison of Expenditure on Research and Development in EU Countries by Means of Cluster Analysis, in: 17th International Scientific Conference Finance and Risk 2015 proceedings, vol. 1, November 23 – 24, 2015, Bratislava, p. 100-110.
  Google Scholar

HUTTMANOVÁ E., 2016. Sustainable Development and Sustainability Management in the European Union Countries, in: European Journal of Sustainable Development, 5(4), p. 475-482.
  Google Scholar

JENCOVA S., LITAVCOVA E., KOTULIC R., VAVREK R., KRAVCAKOVA VOZAROVA I., LITAVEC T., 2015, Phenomenon of Poverty and Economic Inequality in the Slovak Republic, in: Procedia Economics and Finance, 26, p. 737-741.
  Google Scholar

JOHNSON R. A., WICHERN D. W., 2007, Applied Multivariate Statistical Analysis. 6th ed., Pearson Education, United States.
  Google Scholar

MELOUN M., MILITKÝ J., 2002, Kompendium statistického zpracování dat, Academia, Praha.
  Google Scholar

MOOI E., SARSTEDT M., 2011, Cluster Analysis, in: A Concise Guide to Market Research, eds. Mooi E. and Sarstedt M., Springer, Verlag Berlin Heidelberg, p. 237-284.
  Google Scholar

KATES R.W., PARRIS T. M., LEISEROWITZ A. A., 2005, What is sustainable development? Goals, indicators, values, and practice, in: Environment: Science and Policy for Sustainable Development, 47(3), p. 8-21.
  Google Scholar

ŘEZANKOVÁ H., HÚSEK D., SNÁŠEL V., 2007, Shluková analýza dat, Professional Publishing, Praha.
  Google Scholar

SINGH R. K., MURTY H. R., GUPTA S. K., DIKSHIT, A. K., 2009, An overview of sustainability assessment methodologies, in: Ecological Indicators, 9(2), p. 189-212.
  Google Scholar

UNITED NATIONS, EUROPEAN COMMISSION, INTERNATIONAL MONETARY FUND, OECD, WORLD BANK, 2003, Handbook of national
  Google Scholar

accounting. Integrated environmental and economic accounting 2003, in: Studies in Methods, Series F, No. 61, Rev.1 (ST/ESA/STAT/SER.F/61/Rev.1).
  Google Scholar

OECD, 2002, Sustainable Development. Indi-cators to measure Decoupling of Environmental Pressure from Economic Growth, SG/SD (2002) 1/FINAL, OECD, Paris.
  Google Scholar

OECD, 2003, OECD Environmental Indicators. Development, Measurement and Use, Reference Paper, OECD, Paris.
  Google Scholar

WCED (World Comission on Environment and Development), 1987, Our common future, Oxford University Press, New York.
  Google Scholar


Opublikowane
2019-07-01

Cited By / Share

Drastichová, M., & Filzmoser, P. (2019). Ocena zrównoważonego rozwoju za pomocą analizy skupień i analizy głównych składników. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 14(2), 7–24. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/5075

Autorzy

Magdaléna Drastichová 

VŠB-Technical University of Ostrava, Faculty of Economics, Department of Regional and Environmental Economics, Sokolská 33, 701 21 Ostrava, Czech Republic Czechy

Autorzy

Peter Filzmoser 

Vienna University of Technology, Institute of Statistics and Mathematical Methods in Economics, Wiedner Hauptstrasse 8-10, 1040 Vienna, Austria Austria

Statystyki

Abstract views: 189
PDF downloads: 120