Zrównoważony rozwój a zużywanie energii w gospodarstwach domowych: przegląd badań odnoszących się do krajów rozwiniętych i rozwijających się
Tore Johansson
Department of Engineering and Chemical Sciences of Karlstad University, Karlstad (Szwecja)
Pedram Pirouzfar
Department of Engineering and Chemical Sciences of Karlstad University, Karlstad (Szwecja)
Abstrakt
Niniejszy artykuł przeglądowy analizuje różnice w zachowaniach konsumenckich w zakresie zużycia energii w gospodarstwach domowych w krajach rozwijających się i rozwiniętych. W badaniach wyróżniono kwestie związane ze zużyciem energii, czynnikami społeczno-ekonomicznymi, polityką i zastosowaną metodyką. Celem badań było zrozumienie wzorców zachowań użytkowników oraz wpływ różnych czynników społeczno-demograficznych na zużycie energii (lub zmniejszenie jej zużycia). Z porównania metodologicznego wynika, że ankiety stanowiły główne narzędzie badawcze. W krajach rozwijających się respondenci najczęściej byli osobiście odwiedzani przez ankieterów. W krajach rozwiniętych w o wiele większym stopniu wykorzystano Internet. W Japonii i Norwegii stwierdzono występowanie znaczących różnic wynikających z uwarunkowań kulturowych tych krajów. Dla krajów rozwijających się, w codziennym życiu, nadal największe znaczenie miała nie energia elektryczna, a biopaliwa i nafta. W XXI wieku obserwujemy jednak stopniowe zmniejszenie się udziału tych nośników energii i wzrost wykorzystywania elektryczności. Rządy poszczególnych krajów mają istotny wpływ na poziom zużycia energii w gospodarstwach domowych, przy czym zakładane priorytety są różne. Przykładowo w Kuwejcie rząd subsydiuje aż 90% kosztów końcowej energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, co nie tylko nie skłania do jej oszczędzania, ale pociąga za sobą znaczący wzrost jej zużycia, co trudno uznać za praktykę zgodną ze zrównoważonym rozwojem. Na przeciwległym biegunie znajduje się rząd Zambii, który w celu oszczędzania energii postanowiły codziennie przez dwa lata wyłączać całą sieć elektroenergetyczną na 8 godzin.
Skuteczne strategie ograniczania zużycia energii, zgodnie z większością publikacji, zarówno w odniesieniu do krajów rozwijających się, jak i rozwiniętych, muszą być dostosowane do potrzeb użytkowników i prezentować jasno określone cele. Dalsze badania warto poświęcić odpowiednio przygotowanym informacjom zwrotnym przekazywanych użytkownikom.
Słowa kluczowe:
zachowania w zakresie zużywanie energii, gospodarstwa domowe, rozwój zrównoważony, kraje rozwinięte, kraje rozwijające sięBibliografia
ABRAHAMSE W., STEG L., VIEK C. & ROTHENGATTER T., 2005, A review of intervention studies aimed at household energy conservation, in: Journal of environmental psychology, 3, p. 273.
Google Scholar
ABRAHAMSE W., STEG L., VIEK C. & ROTHENGATTER T., 2007, The effect of tailored information, goal setting, and tailored feedback on household energy use, energy-related behaviors, and behavioral antecedents, in: Journal of environmental psychology, 4, p. 265.
Google Scholar
AITKEN R., 2017, Household energy use: a comparison of household energy consumption and expenditure across three provinces, in: Journal of Energy in Southern Africa, 18(1), p. 20-28.
Google Scholar
AL MAMUN M., HOQUE M. A., HOSSAIN M. T. & YASMEEN F., 2016, Managing the future megacity: an appraisal of knowledge about energy challenges and energy-saving attitudes among households in Dhaka, in: International Journal of Sustainable Energy, 35(7), p. 701-721.
Google Scholar
ALKON M., HARISH S. P. & URPELAINEN J., 2016, Household energy access and expenditure in developing countries: Evidence from India, 1987–2010, in: Energy for Sustainable Development, 35 p. 25-34.
Google Scholar
BLOCKER T.J. & ECKBERG D.L., 1997, Gender and Environmentalism: Results from the 1993 General Social Survey, in: Social Science Quarterly, 4, p. 841.
Google Scholar
CAMARA N., XU D. & BINYET E., 2018, Enhancing household energy consumption: How should it be done?, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 81, p. 669-681.
Google Scholar
DE LAURETIS S., GHERSI F. & CAYLA J.M., 2017, Energy consumption and activity patterns: An analysis extended to total time and energy use for French households, in: Applied Energy, 206, p. 634-648.
Google Scholar
DEMETRIOU D., POLATIDIS H. & HARALAMBOPOULOS D., 2014, Integrated Energy Planning for the Residential Sector: The Case Study of Cyprus, in: Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 9(2), p. 183-195.
Google Scholar
FENG Z.-H., ZOU L.-L. & WEI Y.-M., 2011, The impact of household consumption on energy use and CO2 emissions in China, in: Energy, 36(1), p. 656-670.
Google Scholar
FREDERIKS E. R., STENNER K. & HOBMAN E. V., 2015, Household energy use: Applying behavioural economics to understand consumer decision-making and behaviour, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, p. 1385-1394.
Google Scholar
HUNTER L.M., HATCH A. & JOHNSON A., 2004, Cross-National Gender Variation in Environmental Behaviors, in: Social Science Quarterly, 3, p. 677.
Google Scholar
JAFFAR B., ORESZCZYN T., RASLAN R. & SUMMERFIELD A., 2018, Understanding energy demand in Kuwaiti villas: Findings from a quantitative household survey, in: Energy & Buildings, 165, p. 379-389.
Google Scholar
JIA J.-J., XU J.-H. & FAN Y., 2018, Public acceptance of household energy-saving measures in Beijing: Heterogeneous preferences and policy implications, in: Energy Policy, 113, p. 487-499.
Google Scholar
KAYGUSUZ K., 2011, Energy services and energy poverty for sustainable rural development, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15, p. 936-947.
Google Scholar
KAYGUSUZ K., 2012, Energy for sustainable development: A case of developing countries, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16, p. 1116-1126.
Google Scholar
KLÖCKNER C. A., 2013, A comprehensive model of the psychology of environmental behaviour - A meta-analysis, in: Global Environmental Change, 23 p. 1028-1038.
Google Scholar
LENZEN M., WIER M., COHEN C., HAYAMI H., PACHAURI, S. & SCHAEFFER, R., 2006, A comparative multivariate analysis of household energy requirements in Australia, Brazil, Denmark, India and Japan, in: Energy (Oxford), 2-3, p. 181.
Google Scholar
LÜNING S. & VAHRENHOLT F., 2017, Paleoclimatological Context and Reference Level of the 2°C and 1.5°C Paris Agreement Long-Term Temperature Limits, in: Frontiers in Earth Science, 5.
Google Scholar
LONG C., MILLS B. F., & SCHLEICH J., 2018, Characteristics or culture? Determinants of household energy use behavior in Germany and the USA, in: Energy Efficiency, 11(3), p. 777-798.
Google Scholar
LÓPEZ-RODRÍGUEZ M. A., SANTIAGO I., TRILLO-MONTERO D., TORRITI J. & MORENO-MUNOZ A., 2013, Analysis and modeling of active occupancy of the residential sector in Spain: An indicator of residential electricity consumption, in: Energy Policy, 62, p. 742-751.
Google Scholar
MARTINSSON J., LUNDQVIST L. J. & SUNDSTRÖM A., 2011, Energy saving in Swedish households. The (relative) importance of environmental attitudes, in: Energy Policy, 39, p. 5182-5191.
Google Scholar
MORREN M. & GRINSTEIN A., 2016, Explaining environmental behavior across borders: A meta-analysis. in: Journal of Environmental Psychology, 47, p. 91-106.
Google Scholar
NAUGES C. & WHEELER S. A., 2017, Analysis: The Complex Relationship Between Households’ Climate Change Concerns and Their Water and Energy Mitigation Behaviour, in: Ecological Economics, 141, p. 87-94.
Google Scholar
NEJAT P., JOMEHZADEH F., TAHERI M. M., GOHARI M. & ABD MAJID, M. Z., 2015, A global review of energy consumption, CO2 emissions and policy in the residential sector (with an overview of the top ten CO2 emitting countries), in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 43, p. 843-862.
Google Scholar
NGOMA R., TAMBATAMBA A., OYOO B., MULONGOTI D., KUMWENDA B. & LOUIE H., 2018, How households adapted their energy use during the Zambian energy crisis, in: Energy for Sustainable Development, 44, p. 125-138.
Google Scholar
OZAWA, A., KUDOH, Y. & YOSHIDA Y., 2018, A new method for household energy use modeling: A questionnaire-based approach, in: Energy and Buildings, 162, p. 32-41.
Google Scholar
POTHITOU M., HANNA R. F. & CHALVATZIS K. J., 2016, Environmental knowledge, pro-environmental behaviour and energy savings in households: An empirical study, in: Applied Energy, 184, p. 1217-1229.
Google Scholar
RAHUT D. B., BEHERA, B. & ALI A., 2016, Household energy choice and consumption intensity: Empirical evidence from Bhutan, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 53, p. 993-1009.
Google Scholar
SUKARNO I., MATSUMOTO H. & SUSANTI L., 2017, Household lifestyle effect on residential electrical energy consumption in Indonesia: On-site measurement methods. Urban Climate, 20, p. 20-32.
Google Scholar
UDALE H.I. & MAJID NOOR H.A., 2014, Human behaviour in household energy use and the implications of energy efficiency delivery: A case of Bauchi, Nigeria, in: International Journal of Energy Sector Management, 2, p. 230.
Google Scholar
VICENTE-MOLINA M. A., FERNÁNDEZ-SAINZ A. & IZAGIRRE-OLAIZOLA J., 2018, Does gender make a difference in pro-environmental behavior? The case of the Basque Country University students, in: Journal of Cleaner Production, 176, p. 89-98.
Google Scholar
WILHITE H., NAKAGAMI H., MASUDA T., YAMAGA Y. & HANEDA H., 1996, A cross-cultural analysis of household energy use behaviour in Japan and Norway, in: Energy policy, 9, p. 795.
Google Scholar
ZHAO D., MCCOY A. P., DU J., AGEE P. & LU Y., 2017, Interaction effects of building technology and resident behavior on energy consumption in residential buildings, in: Energy & Buildings, 134, p. 223-233.
Google Scholar
ZHOU K. & YANG S., 2016, Understanding household energy consumption behavior: The contribution of energy big data analytics, in: Renewable and Sustainable Energy Reviews, 56, p. 810-819.
Google Scholar
Autorzy
Tore JohanssonDepartment of Engineering and Chemical Sciences of Karlstad University, Karlstad Szwecja
Autorzy
Pedram PirouzfarDepartment of Engineering and Chemical Sciences of Karlstad University, Karlstad Szwecja
Statystyki
Abstract views: 17PDF downloads: 6
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
