Zrównoważony rozwój – utopia czy możliwości realizacji?

Paweł Bukrejewski

Przemysłowy Instytut Motoryzacji, ul Jagiellońska 55, 03-301 Warszawa (Polska)

Anna Latawiec

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, 01-815 Warszawa (Polska)

Anna Matuszewska

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, 01-815 Warszawa (Polska)

Abstrakt

W artykule zawarte zostały rozważania dotyczące koncepcji zrównoważonego rozwoju i utopii. Koncepcja utopii wyjaśnia różne postrzeganie idei utopii, także historycznie. Najczęściej utopia wywołuje negatywne skojarzenia, gdyż historycznie były to nierealne idee, przedstawiane w uproszczeniu, bez możliwości realizacji. Obecnie ideę utopii przedstawia się jako konieczność zmian, które muszą być poparte działaniem, nie mogą być tylko marzeniami. Należy mieć świadomość możliwości i niemożności zmian rzeczywistości, gdy nie zgadzamy się z jej funkcjonowaniem.

Z kolei próbą odpowiedzi na pytanie czy nową utopią jest idea zrównoważonego rozwoju, jest drugi podrozdział. Twórcy idei zrównoważonego rozwoju nie przedstawiają idei wizji lepszego świata, który ma zastąpić rzeczywistość. Szukają mechanizmów, które pozwolą na ich stopniową realizację, gdyż nie chodzi o świat idealny, ale o stworzenie holistycznego modelu rzeczywistości. Dlatego idea zrównoważonego rozwoju jest raczej planem zmian, nie utopią.

Wśród różnych przedstawionych planów są Uchwały Szczytu Ziemi oraz 27 Zasad Deklaracji z Rio (z roku 1992). Ich treść przedstawiona została w trzecim podrozdziale artykułu. Realizacja tych uchwał i zasad została oceniona krytycznie, gdyż zachodzi podejrzenie, że są one tylko przykrywką dla elit żądnych władzy i jest to utopia, która jest narzędziem manipulacji społecznej.

Tak więc idea zrównoważonego rozwoju ma być modelem rzeczywistości, zapowiedzią realizacji tego modelu, a przynajmniej próbą podjęcia działań dla osiągnięcia zaplanowanego rozwoju.

Słowa kluczowe:

zrównoważony rozwój, utopia, Szczyt Ziemi