Uwarunkowania nieetycznego zachowania wobec środowiska w organizacjach

Marek Bugdol

Jagiellonian University, Kraków (Polska)

Daniel Puciato

WSB University in Wrocław, Wrocław (Polska)

Tadeusz Borys

University of Zielona Góra, Zielona Góra (Polska)

Abstrakt

Celem artykułu jest identyfikacja i klasyfikacja uwarunkowań nieetycznych zachowań środowiskowych. Wykazano, że głównym, źródłowym uwarunkowaniem nieetycznych zachowań wobec środowiska jest dominujący w danym społeczeństwie poziom etyki środowiskowej oraz obserwowane zjawisko niezgodności między deklarowanym poziomem tej etyki a praktyką zachowań wobec środowiska – zachowań biznesowych, instytucjonalnych (w tym prawnych), społecznych, rynkowych itp. Zaobserwowane zjawisko niezgodności aksjologicznej generuje liczne pochodne zjawiska (czynniki, uwarunkowania) zewnętrzne i wewnętrzne, stwarzające podatny grunt dla działań nieetycznych, degradujących środowisko przyrodnicze. Wśród uwarunkowań zewnętrznych zidentyfikowano m.in. skomplikowane systemy podatkowe, systemy dotacji i subwencji oraz rozbieżne ceny emisyjne. Za najważniejsze uwarunkowania wewnętrzne uznano m.in. krótkookresową optykę przedsiębiorstwa, zmniejszający się przeciętny czas pracy menedżerów, kryzys etycznego przywództwa i niski poziom odpowiedzialności za środowisko. Nieetyczne zachowania środowiskowe są dodatkowo wzmacniane w sytuacji braku kontroli i reakcji zewnętrznej na takie zachowania.

Słowa kluczowe:

etyka środowiskowa, zachowania środowiskowe, zachowania nieetyczne, uwarunkowania, przedsiębiorstwa