COPE

Standardy etyki COPE

W Wydawnictwie Politechniki Lubelskiej zostały wdrożone wytyczne Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej (Committee on Publication Ethics – COPE). Zasady te są przeznaczone dla autorów, redaktorów i recenzentów, którzy w procesie publikacyjnym, odbywającym się na Platformie Lublin University of Technology Publishing House, zobowiązują się do przestrzegania:

• zasad przejrzystości i dobrych praktyk opracowanych przez COPE,
• Dobrych praktyk w procedurach recenzyjnych opracowanych przez polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
• Kodeksu etyki pracownika naukowego opracowanego przez Polską Akademię Nauk.

W przypadku podejrzenia o naruszenie zasad etycznych Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej oraz zespoły redakcyjne czasopism będą postępować zgodnie z procedurami opisanymi w diagramach COPE.

I. Zasady funkcjonowania Wydawnictwa i Zespołów redakcyjnych

1. Zespoły redakcyjne odpowiadają za prawidłowy przebieg procesu publikacyjnego.
2. Zespoły redakcyjne podejmują decyzje o przyjęciu lub odrzuceniu materiałów nadsyłanych do publikacji, zwracając uwagę na spełnianie norm etycznych i wysoki poziom merytoryczny tekstów. 
3. Zespoły redakcyjne dbają o zachowanie integralności zapisów naukowych i standardów edytorskich.
4. Wydawnictwo monitoruje przestrzeganie zasad etyki publikacyjnej przez autorów, recenzentów i Zespołów redakcyjnych.
5. Wydawnictwo i Zespoły redakcyjne nadzorują proces recenzowania, zwracając uwagę na bezstronność, dotrzymywanie terminów i przeciwdziałanie konfliktowi interesów, dbając by składane w redakcji prace nie były wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem lub udostępniane osobom postronnym.
6. Wydawnictwo i Zespoły redakcyjne wymagają, by autor dostarczył wszystkie niezbędne zgody do publikacji tekstu.
7. Wydawnictwo i Zespoły redakcyjne zachowują bezstronność, traktując autorów jednakowo, bez względu na płeć, rasę, narodowość, pochodzenie itp.
8. Wydawnictwo i Zespoły redakcyjne przykładają szczególną wagę do wykrywania wszelkiego rodzaju nadużyć publikacyjnych, zwłaszcza plagiatów, zduplikowanych publikacji, fabrykowania danych, ghostwriting i guest-authorship. W takich przypadkach w Wydawnictwie obowiązuje ogólny schemat działań oparty na wytycznych COPE: kontakt z autorem w celu wyjaśnienia sytuacji, zgromadzenie dokumentacji z materiałem dowodowym, powiadomienie odpowiednich zainteresowanych instytucji (w uzasadnionych przypadkach).
9. Zespoły redakcyjne stosują się do procedur COPE w razie konieczności dzielenia się informacjami dotyczącymi posiadanych tekstów z redakcjami spoza Wydawnictwa w przypadku podejrzenia o niewłaściwe postępowanie osób uczestniczących w procesie publikacyjnym, np. publikowania przez autora tego samego tekstu w kilku wydawnictwach lub czasopismach.
10. W uzasadnionych przypadkach Zespół redakcyjny może wycofać opublikowany materiał, np. po wykryciu autoplagiatu (tzw. recykling tekstu), również po wydrukowaniu numeru, informując o tym wszystkich zainteresowanych.
11. W przypadku tekstów nieżyjącego autora Zespół redakcyjny, zgodnie z zaleceniami COPE, kontaktuje się z osobą uprawnioną do dysponowania prawami autorskimi zmarłego oraz ustala, czy należy dokonać specjalnej adnotacji w artykule.
12. W przypadku gdy recenzent lub czytelnik zgłasza nieujawniony konflikt interesów, Zespół redakcyjny stosuje procedury opisane w diagramach COPE.
13. Obowiązkiem Wydawnictwa i Zespołów redakcyjnych jest ochrona danych osobowych osób zarejestrowanych na Platformie Lublin University of Technology Publishing House (zob. więcej Regulamin Platformy Wydawnictwa Politechniki Lubelskiej).
14. Wydawnictwo i Zespoły redakcyjne starają się poszerzać swoją wiedzę na temat nadużyć w praktyce publikacyjnej, aby zapobiegać wszelkim nieprawidłowościom.

II. Zasady obowiązujące autorów

1. Autor proponowanych do publikacji materiałów ma obowiązek złożenia oświadczenia o pełnej oryginalności swoich tekstów oraz o nienaruszaniu praw autorskich osób trzecich.
2. Autor dokłada wszelkich starań, aby zgłaszane przez niego teksty były na wysokim poziomie merytorycznym i edytorskim, zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi na stronie.
3. Autorzy zobowiązują się do przestrzegania zasad przejrzystości wzajemnej oceny, nie zgłaszając współautorów, którzy nie uczestniczyli w procesie powstawania dzieła (ghostwriting i guest-authorship).
4. Autor nie może zgłaszać współautorów bez ich wiedzy, ponieważ może to spowodować spór dotyczący podwójnego przesłania tekstu przez autorów lub brak możliwości kontaktu z jednym z autorów w celu uzyskania zgody na publikację, jeśli nie zostało to uregulowane przez uczelnię oświadczeniem podpisanym przy publikowaniu prac dyplomowych.
5. Skład autorski nie powinien ulegać zmianie przed, w trakcie ani po zakończeniu procesu publikacyjnego (problem autorstwa).
6. Autor odrzuconego artykułu nie powinien upubliczniać imienia i nazwiska recenzenta ani go krytykować, ponieważ skargi związane z recenzją powinien kierować bezpośrednio do Zespołów redakcyjnych, zachowując poufność danych.
7. Autor zobowiązany jest do poinformowania wydawcy i Zespołu redakcyjnego o możliwym konflikcie interesów.

III. Zasady regulujące proces recenzyjny

1. Procedura recenzencka zgłoszonych tekstów jest dwustopniowa i składa się z recenzji wewnętrznej (Zespół redakcyjny decyduje o zakwalifikowaniu materiału do dalszego etapu procesu publikacyjnego) i zewnętrznej (wykonywanej przez wyznaczonego recenzenta).
2. Każdy tekst naukowy podczas zewnętrznej procedury recenzenckiej jest oceniany przez dwóch niezależnych recenzentów w trybie double-blind peer review lub innym, wskazanym przez Zespół redakcyjny.
3. Recenzent jest zobowiązany do postępowania zgodnie z wytycznymi COPE dla recenzentów, zgodnie z którymi powinien m.in.: posiadać odpowiednie kompetencje by dokonywać oceny prac, informować Zespół redakcyjny o możliwym konflikcie interesów, zachowywać obiektywizm względem ocenianych prac, oddawać recenzje terminowo.
4. Recenzent i Zespół redakcyjny są zobowiązani do postępowania zgodnie z wytycznymi COPE w przypadku podejrzenia wobec autora o sfabrykowanie danych lub nieujawniony konflikt interesów.
5. W sytuacji podejrzenia, że recenzent przywłaszczył sobie pomysł lub dane autora, Zespół redakcyjny zobowiązuje się postępować zgodnie z wytycznymi COPE według ogólnego schematu: zgromadzenie dokumentacji z materiałem dowodowym, sprawdzenie zasadności podejrzeń, kontakt z recenzentem w celu wyjaśnienia sytuacji, zbadanie powiązań między autorem a recenzentem (ewentualnie innymi osobami proszonymi o recenzję tego artykułu), usunięcie recenzenta z bazy czasopisma i powiadomienie odpowiednich zainteresowanych instytucji (w uzasadnionych przypadkach).
6. Decyzje podjęte w trakcie procesu recenzyjnego zachowują klauzulę poufności.

Szczegółowe zasady etyki publikacyjnej opisanej przez COPE dostępne są w schematach blokowych COPE.