OCHRONA HISTORYCZNYCH RUIN NA POGRANICZU POLSKO-NIEMIECKIM. PRZYPADEK DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DAWNEGO KSIĘSTWA POMORSKIEGO

Izabela Kozłowska


Katedra Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3281-110X

Agnieszka Lamprecht


Katedra Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (Polska)

Abstrakt

Dziedzictwo kulturowe dawnego Księstwa Pomorskiego współcześnie rozciąga się na obszarze polskiego województwa zachodniopomorskiego oraz niemieckiego kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Wśród obiektów architektonicznych wzniesionych w czasach funkcjonowania księstwa wiele uległo zniszczeniu, jedynie nieliczne dzieła zachowały się do naszych czasów.
Celem artykułu jest określenie i scharakteryzowanie zasobu zabytków architektury pochodzących z okresu panowania dynastii Gryfitów, a będących w formie ruiny historycznej.
Wśród tego zasobu dziedzictwa kulturowego dawnego księstwa wydzielono następujące grupy obiektów:
- ruiny architektury militarnej,
- ruiny architektury rezydencjonalnej,
- ruiny architektury sakralnej.
W artykule zaprezentowano przykłady zagospodarowania, użytkowania i eksponowania zabytków architektury w ramach poszczególnych grup, szczególnie koncentrując się na aktualnych działaniach podjętych w tym zakresie.
Przebadany zasób ruin historycznych pozwolił na zebranie współczesnych doświadczeń na polu polskiej i niemieckiej ochrony zabytków, które posłużyły do zredagowania końcowych konkluzji odnoszących się do dokumentu „Zasady ochrony ruin historycznych” przyjętego na konferencji w Ciechanowcu w dniach 22-24.10.2009.


Słowa kluczowe:

Księstwo Pomorskie, województwo zachodniopomorskie, Meklemburgia-Pomorze Przednie, ruina historyczna, ochrona zabytków

Arlet J., Impact of house of Griffin’s dynastic policy on West Pomieranian Architecture/ Wpływ polityki dynastycznej Gryfitów na architekturę Pomorza Zachodniego, [w:] Space & Form/ Przestrzeń i Forma, nr. 29/2017.
DOI: https://doi.org/10.21005/pif.2017.29.E-01   Google Scholar

Arlet J., Kozłowska I., Średniowieczne małe miasta Pomorza Zachodniego, [w:] Rewitalizacja średniowiecznych małych miast Pomorza Zachodniego, Wydawnictwo hogben, Szczecin 2014.
  Google Scholar

Kalita-Skwirzyńska K., Konserwacja murów obronnych na Pomorzu Zachodnim w latach 1975-2005, [w:] Zachodniopomorskie Wiadomości Konserwatorskie, r. I.2006.
  Google Scholar

Kozłowska I., Ochrona i konserwacja zamków w ruinie na Pomorzu Zachodnim, [w:] Zamki w ruinie - zasady postępowania konserwatorskiego, Politechnika Lubelska, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Warszawa – Lublin 2012.
  Google Scholar

Kuna M., Średniowieczne mury miejskie w powiecie gryfińskim na tle sieci miast warownych Pomorza Zachodniego i dawnej wschodniej Brandenburgii, [w:] Rocznik chojeński. Pismo historyczno-społeczne, t. VII, Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne „Terra Incognita” w Chojnie - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Chojna 2015.
  Google Scholar

Latour S., Rewaloryzacja zabytkowych miast na Pomorzu Zachodnim, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań 1981.
  Google Scholar

Lukas E., Średniowieczne mury miejskie na Pomorzu Zachodnim, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1975.
  Google Scholar

Madejska M., Prace konserwatorskie w woj. Szczecińskim w latach 1955 - 1975, [w:] Ochrona Zabytków, 1992, nr 1-2.
  Google Scholar

Niemierowski W., Radacki Z., Architektura obronna miast Pomorza Zachodniego, [w:] Szczecin. Miesięcznik Pomorza Zachodniego, z. 6, Prezydium Rady Okręgu Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich i Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, Szczecin 1958.
  Google Scholar

Pilch J., Kowalski S., Leksykon zabytków architektury Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej, Arkady, Warszawa 2012.
  Google Scholar

Radacki Z., Średniowieczne zamki na P. Zachodnim. Suplement do monografii z 1976 roku, [w:] Materiały Zachodniopomorskie. Nowa seria, t. II/III, 2005/2006, z.2.
  Google Scholar

Sztuka Pomorza Zachodniego (red.) Z. Świechowski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2018-11-29

Cited By / Share

Kozłowska, I., & Lamprecht, A. (2018). OCHRONA HISTORYCZNYCH RUIN NA POGRANICZU POLSKO-NIEMIECKIM. PRZYPADEK DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DAWNEGO KSIĘSTWA POMORSKIEGO. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, (6), 105–116. https://doi.org/10.35784/odk.878

Autorzy

Izabela Kozłowska 

Katedra Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie Polska
https://orcid.org/0000-0003-3281-110X

dr inż. arch., adiunkt w Katedrze Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Absolwentka Politechniki Szczecińskiej, doktorat 2008. Od 2010 roku adiunkt ZUT w Szczecinie. Architekt, główny projektant wielu realizacji architektonicznych. Obszar badań naukowych: historia architektury i urbanistyki, dziedzictwo militarne, ochrona dziedzictwa kulturowego.


Autorzy

Agnieszka Lamprecht 

Katedra Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie Polska

mgr inż. arch. asystent w Katedrze Historii i Teorii Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Absolwentka Politechniki Szczecińskiej. Architekt, projektant wielu realizacji architektury wnętrz. Obszar badań naukowych: historia wnętrz, architektury i urbanistyki, ochrona dziedzictwa kulturowego, architektura wnętrz.



Statystyki

Abstract views: 235
PDF downloads: 226