Moisture insulation with clay of underground buildings on the example of modern era fortifications and Warsaw Elizeum
Lech Narębski
konfbiskup@gmail.comCommittee of Military Architecture, Polish National Committee ICOMOS; (Poland)
Abstract
Based on the analogy of the structures of underground buildings – the Warsaw Elizeum and many fortress buildings from the eighteenth to the nineteenth century, the article is an attempt to present an overview of historical methods of protecting their interiors against moisture penetrating from embankments, condensation, pulled up by capillaries or diffusing from the ground. The methods of moisture protection in the modern fortifications were developed over 4 centuries of its development (16th – 19th c.), as a result of gradual accumulation of experience and engineering knowledge. Important elements of these protections were clay/loam cladding and corridors running around underground spaces, which had not only transport function, but also served as an insulation and ventilation buffer. Underground buildings, properly designed for extremely unfavorable conditions of use, can last thanks to the delicate balance, which is very easy to disturb. The first condition of this balance is to maintain a proper ventilation and heating regime for condensation-prone interiors. At the end, care and maintenance activities aimed at stopping the progressing degradation of the building are proposed, and indications for the research program and pre-design assumptions for future necessary renovation and conservation works are outlined.Keywords:
Historical monuments, underground buildings, moisture, protection, clayReferences
Dybaś B., Fortece Rzeczpospolitej. Studium z dziejów budowy fortyfikacji stałych w państwie polsko-litewskim w XVII wieku, wyd. 2, UMK Toruń 2018.
Google Scholar
Gutmejer K. (red.), Elizeum. Podziemny salon księcia. Dla Przyjaciół i Pięknych Pań (praca zbiorowa), wyd.: Miasto Stołeczne Warszawa 2016 r.
Google Scholar
Grzeszkiewicz-Kotlewska L., Szczepanik M., Opracowanie wyników badań archeologicznych przy ul. Wały gen. Sikorskiego 13 w Toruniu (2005-2007). Usługi Archeologiczno-Konserwatorskie, Toruń 2007. M-pis, archiwum Woj. Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu, sygn. W/3482.
Google Scholar
Hornowski, Wilgotność kazemat (podwalni) i sposoby jej usunięcia. (uwadze korzystających z kazemat-podwalni), Saper i Inżynier Wojskowy, R. 1925, s. 1159-1165. Przedruk INFORT nr 12 (1996), s. 12-14.
Google Scholar
Kwiatkowski M., Szymon Bogumił Zug architekt polskiego oświecenia, PWN Warszawa 1971.
Google Scholar
Narębski L., Tandecki J. (red.), Atlas Twierdzy Toruń: Zeszyt 6, Pokrzywnicki J., Bramy Twierdzy Toruń, Toruń 2013; Zeszyt 9, Pokrzywnicki J., Początki Pruskiej Twierdzy Toruń, Toruń 2016; Zeszyt 11, Wichrowski M., Narębski L., Pokrzywnicki J., Fort V – Chodkiewicz (Fort III – Scharnhorst), Toruń 2018. Wyd.: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji w Toruniu.
Google Scholar
Podruczny G., Przerwa T., Twierdza Srebrna Góra, wyd. Bellona 2010.
Google Scholar
Prittwitz M. v., Beitrage zur angewandten Befestigungskunst, erläutert durch Beispiele aus der neuern Preußischen Befestigungsanlagen auf 100 Tafeln, Posen 1836.
Google Scholar
Ratke M, Charakterystyka gleb antropogenicznych na wybranych fortyfikacjach w Toruniu. Praca mgr, Zakład Gleboznawstwa Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi UMK w Toruniu. M-pis, Toruń 2004.
Google Scholar
Rouba B. J., Badania klimatyczne a problematyka konserwatorska, Od badań do konserwacji – Materiały konferencji – Toruń 23-24 10 1998, Wyd. UMK Toruń 2002, s. 193-198.
Google Scholar
Stawicki R., Dzieje Szkoły Rycerskiej – Korpusu Kadetów w latach 1765–1794. Biuro Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu, Warszawa, 2015.
Google Scholar
Wagner R. v., Sammlung technischer Bestimmungen für Fortifikations-, Artillerie- und Garnison-Bauten, Berlin 1881.
Google Scholar
Authors
Lech Narębskikonfbiskup@gmail.com
Committee of Military Architecture, Polish National Committee ICOMOS; Poland
Statistics
Abstract views: 285PDF downloads: 291 PDF downloads: 93
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
