KLASYFIKACJA I KATEGORYZACJA W SYSTEMIE OCHRONY ZABYTKÓW
Abstrakt
Contemporarily, historic monuments and sites are highly diverse and vast in number. This means that each asset and property has different value and, hence, different principles and forms of historic preservation need to be applied.
Diversification of historic monuments and sites should be a part of the monument protection system and based on the widely accepted and followed methodology. No single methodology allowing for assessing the value of all historic monuments and sites has been developed yet. For this reason, diversification of historic monuments and sites is not applied in the international doctrinal documents. The most comprehensive method of assesing heritage value has been implemented into UNESCO’s World Heritage system. It consists on comparing assets within a certain reference group, yet it does not involve value gradation.
Within the monument protection system, historic monuments and sites can be divided into two major groups, i.e. classes (in terms of the value of an asset or property) and categories (in terms of the specific features of an asset or property).
In the Polish system of historic monuments and sites, application of categorisation (typology-based groups) is justified. However, for practical reasons (a risk of protection being depreciated and weakened), classes can be applied in limited scope (valuing groups).
Słowa kluczowe:
diversification of historic monuments and sites, heritage classification and categorisationBibliografia
Affelt W. J., O wartościowości architektury przemysłowej (i nie tylko), [w:] Wartościowanie zabytków architektury, PKN ICOMOS – Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
Google Scholar
Dąbrowski J., Jankowski D., Czy Wawel można odbudować? [w:] Klasyfikacja i kategoryzacja zabytków, PKN ICOMOS – Politechnika Lubelska, Warszawa 2016.
Google Scholar
Denkmalschutz. Texte zum Denkmalschutz und zur Denkmalpflege, „Schriftenreihe des Deutschen Nationalkomitees für Denkmalschutz“, Band 52, Bonn, 2007.
Google Scholar
Framework Convention on the Value of Cultural Heritage for Society, Rada Europy, Faro, 25 październik 2005.
Google Scholar
International Charters for Conservation and Restoration, „Monuments and Sites“, no I, ICOMOS International, München 2004.
Google Scholar
Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, , Paryż 1972.
Google Scholar
Managing Cultural World Heritage, seria „Word Heritage Resource Manual”, UNESCO World Heritage Centre, Paryż, 2013.
Google Scholar
Managing Historic Cities, World Heritage Centre, Paryż 2010.
Google Scholar
Murzyn-Kupisz M., Wybrane metody badania wartości przydawanych dziedzictwu kulturowemu stosowane przez ekonomistów, [w:] Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy, Politechnika Lubelska, PKN ICOMOS, Lublin – Warszawa 2014.
Google Scholar
Ochrona wartości w procesie adaptacji zabytków, PKN ICOMOS – Muzeum Pałac w Wilanowie – Politechnika Lubelska, Warszawa, 2015
Google Scholar
Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention, UNESCO World Heritage Centre, Paryż, 2016.
Google Scholar
Recommendation on the Historic Urban Landscape, Konferencja Generalna UNESCO, Paryż 2011.
Google Scholar
Skłodowski M., Przykłady analizy wielokryterialnej w ocenie wartości i ochronie dziedzictwa kultury, [w:] Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy, Politechnika Lubelska, PKN ICOMOS, Lublin – Warszawa 2014.
Google Scholar
Spis zabytków architektury i budownictwa, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria A, Tom 1, Warszawa 1964.
Google Scholar
Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy, PKN ICOMOS – Politechnika Lubelska, Warszawa – Lublin, 2015.
Google Scholar
Szmygin B., Ocena wartości zabytków w świetle rejestru i ewidencji zabytków, [w:] Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy, Politechnika Lubelska, Lublin 2015.
Google Scholar
Szmygin B., Propozycje założeń do systemu wartościowania zabytków – podmiot, przedmiot, status wartości, Wartościowanie zabytków architektury, PKN ICOMOS – Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013.
Google Scholar
Szmygin B., Światowe Dziedzictwo Kultury UNESCO – charakterystyka, metodologia, zarządzanie, PKN ICOMOS i Politechnika Lubelska, Warszawa – Lublin, 2016.
Google Scholar
Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z dnia 17 września 2003 r., nr 162 poz. 1568).
Google Scholar
Vademecum Konserwatora Zabytków. Międzynarodowe Normy Ochrony Dziedzictwa, PKN ICOMOS, Warszawa, 2015.
Google Scholar
Values and Criteria in Heritage Conservation, Edizioni Polistampa, Florencja, 2008.
Google Scholar
Wartość funkcji w obiektach zabytkowych, PKN ICOMOS – Muzeum Pałac w Wilanowie – Politechnika Lubelska, Warszawa, 2014
Google Scholar
Wartościowanie zabytków architektury, PKN ICOMOS – Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2013
Google Scholar
Witwicki M., Kryteria oceny wartości zabytkowej obiektów architektury jako podstawa wpisu do rejestru zabytków, „Ochrona Zabytków”, nr 1, 2007.
Google Scholar
Autorzy
Bogusław SzmyginPolitechnika Lubelska Polska
https://orcid.org/0000-0003-0629-4495
dr hab. inż., profesor Politechniki Lubelskiej; kierownik Katedry Konserwacji Zabytków; dziekan
Wydziału Budownictwa i Architektury PL (2005–12; 2016+); prorektor Politechniki Lubelskiej
(2012–2016).
Specjalizuje się w zagadnieniach ochrony i konserwacji zabytków architektury (m.in. teoria
konserwatorska, Światowe Dziedzictwo UNESCO, rewitalizacja miast historycznych, ochrona ruin).
Autor ponad 100 publikacji (m.in. monografii „Kształtowanie koncepcji zabytku i doktryny konserwatorskiej
w Polsce w XX wieku”, „Vademecum Konserwatora Zabytków”, „Zasady projektowania
i umieszczania nośników informacji wizualnej i reklam na obiektach i w obszarach zabytkowych”,
„Światowe Dziedzictwo Kultury UNESCO – charakterystyka, metodologia, zarządzanie”), redaktor
naukowy ponad dwudziestu monografii, autor kilkunastu programów badawczych i edukacyjnych
(m.in. kilkudziesięciu scenariuszy filmów edukacyjnych).
Prezes Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS, sekretarz generalny Międzynarodowego
Komitetu Teorii Konserwatorskiej, przewodniczący Komitetu ds. Światowego Dziedzictwa UNESCO
w Polsce (2011–14).
Statystyki
Abstract views: 279PDF downloads: 629
