Najnowsze dokumenty strategiczne określające zmiany w podejściu do modernizacji zabytków w Polsce
Katarzyna Pałubska
k.palubska@uksw.edu.plInstytut Historii Sztuki, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (Polska)
http://orcid.org/0000-0002-3628-6421
Katarzyna Zalasińska
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (Polska)
http://orcid.org/0000-0003-2171-2560
Abstrakt
Jednym z głównych priorytetów działania wszystkich krajów Unii Europejskiej, w tym również Polski, staje się przeciwdziałanie negatywnym zmianom klimatycznym, poprawa efektywności energetycznej, dostępności infrastruktury transportowej i obiektów publicznych. Wskazane do realizacji w bardzo krótkiej perspektywie czasowej zadania obligują kraje członkowskie UE do opracowania i wdrożenia dokumentów strategicznych, określających sposoby radzenia sobie z pogarszającym się stanem środowiska, infrastruktury i działaniami dyskryminującymi osoby o szczególnych potrzebach. W artykule zostaną omówione najważniejsze strategie, plany, projekty oraz planowane zmiany ustawodawcze mające duży, choć trudny aktualnie do oszacowania, wpływ na ochronę zabytków, m.in. Strategia renowacji budynków, Nowa strategia zmian klimatycznych i ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, Krajowy Program Kolejowy i projekty EU realizowane w ramach wdrażania tych dokumentów w Polsce.
Artykuł podejmie polemikę z propozycjami modernizacji i adaptacji zabytków w ramach programów wspomagających realizacje wspomnianych priorytetów, wykazując ich degradacyjny wpływ na zasób zabytkowy i nierealność wdrożenia postulowanych zaleceń w środowisku służb konserwatorskich. Jednocześnie przedstawia alternatywne rekomendacje i możliwości podejścia do problemu, wskazując niewykorzystywany potencjał zabytków, propozycje rozwiązań, których dostrzeżenie w dokumentach strategicznych, popularyzacja, a następnie dofinansowanie ze źródeł alternatywnych, mogłoby przyczynić się do poprawy parametrów jakościowych wskazanych priorytetów.
Słowa kluczowe:
modernizacja zabytków, termomodernizacja zabytków, system ochrony zabytkówBibliografia
Co to jest KPK?. https://www.plk-sa.pl/inwestycje/
Google Scholar
Długoterminowa strategia do roku 2050. https://ec.europa.eu/clima/eu-action/climate-strategies-targets/2050-long-term-strategy_pl
Google Scholar
European Green Deal (Bruksela, 11.12.2019 r. COM(2019) 640 final). https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b828d165-1c22-11ea-8c1f01aa75ed71a1.0016.02/DOC_1&format=PDF
Google Scholar
Jak wdrażać Ustawę o zapewnianiu dostępności? Podręcznik na zlecenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (2019). https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/86764/ustawa_o_dostepnosci_poradnik.pdf
Google Scholar
Konsultacje publiczne projektu Długoterminowej Strategii Renowacji. https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/dlugoterminowa-strategia-renowacji
Google Scholar
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. https://www.gov.pl/web/rodzina/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych
Google Scholar
Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 przekazany do KE. https://www.gov.pl/web/aktywa-panstwowe/krajowy-plan-na-rzecz-energii-i-klimatu-na-lata-2021-2030-przekazany-do-ke
Google Scholar
Krajowy Program Kolejowy. https://www.gov.pl/web/infrastruktura/krajowy-program-kolejowy
Google Scholar
Master plan dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 roku. http://www.siskom.waw.pl/komunikacja/kolej/master-plan-dla-transportu-kolejowego.pdf
Google Scholar
New EU Strategy On Adaptation To Climate Change. https://www.europarl.europa.eu/legislative-train/theme-a-european-green-deal/file-new-eu-strategy-on-adaptation-to-climate-change
Google Scholar
Nowa Strategia Unii Europejskiej w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. https://energia.edu.pl/nowa-strategia-unii-europejskiej-w-zakresie-przystosowania-sie-do-zmiany-klimatu/
Google Scholar
Nowa strategia w zakresie przystosowania do zmiany klimatu. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52021DC0082&from=en
Google Scholar
Porozumienie paryskie. https://ec.europa.eu/clima/eu-action/international-action-climate-change/climate-negotiations/paris-agreement_pl
Google Scholar
Program Dostępność Plus. https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-europejskie-bez-barier/dostepnosc-plus/o-programie/
Google Scholar
Program Inwestycji Dworcowych na lata 2016 – 2023. https://www.gov.pl/web/infrastruktura/program-inwestycji-dworcowych-na-lata-2016-2023
Google Scholar
Raport Instytutu Energetyki Odnawialnej “Rynek fotowoltaiki w Polsce 2020”. https://biznesalert.pl/fotowoltaika-oze-innowacje-raport-instytut-odnawialna-energetyka/
Google Scholar
Realizacja Europejskiego Zielonego Ładu. https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/delivering-european-green-deal_pl
Google Scholar
Rozporządzeniem Komisji UE nr 1300/2014 z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności odnoszących się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014R1300&from=CS
Google Scholar
Ustawa z 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Dz. U. 2021, poz. 710, 954.
Google Scholar
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Dz. U. z 2020 r. poz. 1062.
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zmianami.
Google Scholar
Wytyczne Generalnego Konserwatora Zabytków z 2020 r. w sprawie ochrony wartości dziedzictwa kulturowego w procesie poprawy charakterystyki energetycznej budowli zabytkowych. https://samorzad.nid.pl/publikacje/standardy-termomodernizacji-obiektow-zabytkowych/
Google Scholar
Autorzy
Katarzyna Pałubskak.palubska@uksw.edu.pl
Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska
http://orcid.org/0000-0002-3628-6421
Autorzy
Katarzyna ZalasińskaWydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego Polska
http://orcid.org/0000-0003-2171-2560
Statystyki
Abstract views: 276PDF downloads: 251
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
