Potencjał doświadczenia niepełnosprawności dla dziedzictwa.
Wnioski wyciągnięte ze współpracy z osobami niepełnosprawnymi jako użytkownikami/ekspertami
Negin Eisazadeh
negin.eisazadeh@uliege.beUniversité de Liège (Belgium), Faculté d’Architecture, Art, Archaeology and Heritage Research Unit (UR-AAP); DIVA & KU Leuven (Belgium), Department of Architecture, Research[x]Design (Belgia)
Ann Heylighen
KU Leuven (Belgium), Department of Architecture, Research[x]Design (Belgia)
https://orcid.org/0000-0001-6811-3464
Claudine Houbart
Université de Liège (Belgium), Faculté d’Architecture, Art, Archaeology and Heritage Research Unit (UR-AAP); DIVA (Belgia)
https://orcid.org/0000-0002-7037-5815
Abstrakt
Związek między dostępnością a konserwacją jest często kwestionowany, co prowadzi do napięć między zwolennikami dostępności a ekspertami w dziedzinie dziedzictwa. Podczas gdy znaczenie i konieczność dostępności oraz stopniowo szersze pojęcie inkluzywności dla różnych użytkowników (np. osób niepełnosprawnych) staje się coraz bardziej oczywiste, istniejące dyskusje koncentrują się głównie na kwestiach i problemach związanych z dostępnością w kontekście dziedzictwa. W tym artykule, zamiast skupiać się na ograniczeniach, przedstawiamy doświadczenie niepełnosprawności jako zasób twórczy, a nie utrudniający.
Osoby niepełnosprawne, określane jako "inni" i "obcy na swojej ziemi", podobnie jak osoby o różnym pochodzeniu etnicznym, kulturowym i płciowym, były przedmiotem dyskryminacji. W praktyce dziedzictwa pojęcie "ja" i "inny" koncentruje się głównie na dziedzictwie kolonialnym i okupowanym. Dodatkowo można to zaobserwować w podziale na ekspertów dziedzictwa i innych.
Mając na uwadze istniejące wyzwania na styku dostępności i konserwacji, podążając za przykładem badań, które na nowo analizują znaczenie niepełnosprawności i jej wpływ na architekturę, nasze badania nad inkluzywnym dziedzictwem kulturowym opierają się na metodach stosowanych w kontekście projektowania inkluzywnego i dostosowują je do kontekstu dziedzictwa kulturowego w celu uzyskania wglądu w doświadczenia osób niepełnosprawnych związane z dziedzictwem kulturowym. Prowadząc liczne studia przypadków w różnych miejscach dziedzictwa we współpracy z osobami niepełnosprawnymi jako użytkownikami/ekspertami, obserwujemy potencjał teoretycznych i metodologicznych wyników badań dla szerszej praktyki konserwatorskiej, która stopniowo zmierza w kierunku podejść opartych na współpracy z udziałem różnych osób. Podejście przedstawione w naszych badaniach stanowi okazję do ponownego przemyślenia naszego normatywnego podejścia do ochrony dziedzictwa, kwestionowania założeń i nawyków (np. w ocenie dziedzictwa) oraz pokonywania naszych uprzedzeń.
Słowa kluczowe:
dostępność, konserwacja, niepełnosprawność, dziedzictwo inkluzywne, użytkownik/ekspertBibliografia
Avrami, E., Mason, R., & de la Torre, M. (2000). Values and Heritage Conservation. The Getty Conservation Institute.
Google Scholar
Barbi, V., Innovazione, F., & Fiu, U. (2021). Co-Designing the Accessibility : from Participatory Mapping to New Inclusive Itineraries Through the Cultural Heritage of Bologna. 3(2).
Google Scholar
Benente, M., Minucciani, V., & Roccella, G. (2020). Accessibility to Cultural Heritage from the Urban System to Museums. Innovative Solutions. In Advances in Intelligent Systems and Computing: Vol. 1202 AISC. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-030-51194-4_24
Google Scholar
de la Torre, M. (Ed.). (2002). Assessing the Values of Cultural Heritage. Getty Conservation Institute. http://hdl.handle.net/10020/gci_pubs/values_cultural_heritage
Google Scholar
De Siqueira Duarte, C. R., Cohen, R., & Biocca, L. (2014). Universal design as an added value for heritage valorization: The cases of Brazil and Italy. Assistive Technology Research Series, 35, 317–326. https://doi.org/10.3233/978-1-61499-403-9-317
Google Scholar
Devlieger, P., Rusch, F., & Pfeiffer, D. (2003). Rethinking disability: the emergence of new definitions, concepts and communities. Garant.
Google Scholar
Eisazadeh, N., Heylighen, A., & Houbart, C. (2019). Learning from Disabled People about Qualities and Obstacles in Historic Cities; The Case of Liège. 6th Unesco UNITWIN Conference 2019: Value of Heritage for Tourism, Leuven 8-12 April 2019, 55–65.
Google Scholar
Eisazadeh, N., Heylighen, A., & Houbart, C. (2021). Cité Miroir: Reflections on the Experience of Disabled Persons. Inheritable Resilience: Sharing Values of Global Modernities - 16th International Docomomo Conference Tokyo Japan 2020+1 Proceedings, 4, 1342–1347.
Google Scholar
Gissen, D. (2019). Disability and preservation. Future Anterior, 16(1), iii–xiii. https://doi.org/10.5749/futuante.16.1.0iii
Google Scholar
Heritage, A., & Copithorne, J. (2018). Sharing Conservation Decision. Current Issues and Future Strategies. In Iccrom. https://www.iccrom.org/sites/default/files/2018-05/sharing_conservation_decisions_2018_web.pdf
Google Scholar
Heylighen, A. (2012). Challenging prevailing ways of understanding and designing space. Spatial Cognition for Architectural Design SCAD 2011 Symposium Proceedings, January 2012, 23–40.
Google Scholar
Heylighen, A., Doren, C. Van, & Vermeersch, P. (2013). Enriching Our Understanding of Architecture through disability experience. Open House International, 38(1).
Google Scholar
Heylighen, A., Van der Linden, V., & Van Steenwinkel, I. (2017). Ten questions concerning inclusive design of the built environment. Building and Environment, 114, 507–517. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2016.12.008
Google Scholar
Historic England. (2015a). Easy Access to Historic Buildings (Third). Historic England.
Google Scholar
Historic England. (2015b). Easy Access to Historic Landscapes (Third). Historic England.
Google Scholar
Kallio-Tavin, M. (2020). Disability studies as a site of knowledge in art education. International Journal of Education Through Art, 16(1), 3–11. https://doi.org/10.1386/eta_00013_2
Google Scholar
Liebermann, W. K. (2019). Whose heritage? Architectural preservation and disabled access in Boston and San Francisco. Future Anterior, 16(1), 35–56. https://doi.org/10.5749/futuante.16.1.0035
Google Scholar
Mace, R.L., Hardie, G.J. & Place, J.P. (1991). Accessible Environments: Toward Universal Design. In: Design Intervention: Toward a More Humane Architecture, Prieser WE, Vischer JC and White ET (eds.), Van Nostrand Reinhold.
Google Scholar
Martin, E. (1999). Improving Access to Heritage Buildings (R. Russell (Ed.)). The Australian Council of National Trusts and the Australian Heritage Commission.
Google Scholar
Moser, I. (2006). Disability and the promises of technology: Technology, subjectivity and embodiment within an order of the normal. Information Communication and Society, 9(3), 373–395. https://doi.org/10.1080/13691180600751348
Google Scholar
Murphy, R.F. (1987). The Body Silent. Phoenix House.
Google Scholar
Ostroff, E. (1997). Mining our Natural Resources: The User as Expert. Innovation, 16(1), 33–35.
Google Scholar
Picone, R., Spinosa, A., & Vitagliano, G. (2011). Wide Accessibility and Conservation of Architectural Heritage in Italy : problems and methodological guidelines. Conservation/Transformation, 393–398.
Google Scholar
Riegl, A. et al., (1984). Le culte moderne des monuments. Seuil
Google Scholar
Smith, L. (2006). Uses of Heritage. Routledge.
Google Scholar
Staszak, J.-F. (2008). Other/otherness. International Encyclopaedia of Human Geography.
Google Scholar
The Department of Arts Heritage and the Gaeltacht. (2011). Access: Improving the Accessibility of Historic Buildings and Places (J. Donnelly (Ed.)). The Stationery Office.
Google Scholar
The European Institute for Design and Disability EIDD, (2004). The EIDD Stockholm Declaration.
Google Scholar
Tilmont, Michèle (ed.). ICOMOS France. (2013). Heritage and accessibility: How to make protected towns, monuments and sites in Europe barrier-free? / Patrimoines et accessibilité : comment rendre accessibles à tous, les villes, les monuments et les sites protégés en Europe ? (actes du colloque). Les Cahiers d'ICOMOS France, No. 27. ICOMOS France.
Google Scholar
Tolia-kelly, D. P., Waterton, E., & Watson, S. (2017). Heritage, Affect and Emotion. Routledge.
Google Scholar
Van de Bemdt, L. (2020). Built heritage meets Inclusive Design: Identifying challenges and strategies through a multiple case study enquiry. Leuven: KU Leuven. Faculteit Ingenieurswetenschappen.
Google Scholar
Vermeersch, P., & Heylighen, A. (2015). Mobilizing disability experience to inform architectural practice: lessons learned from a field study. Journal of Research Practice, 11(2). https://doi.org/10.1109/Engineering4Society.2015.7177899
Google Scholar
Wells J. C., Stiefel B. L. (eds.), Human-Centered Built Environment Heritage Preservation: Theory and Evidence-Based Practice, Routledge, 2019.
Google Scholar
Winter T., Clarifying the Critical in Critical Heritage Studies, [in:] International Journal of Heritage Studies, 19(6), 2013, pp. 532-545, https://doi.org/10.1080/13527258.2012.720997
Google Scholar
Autorzy
Negin Eisazadehnegin.eisazadeh@uliege.be
Université de Liège (Belgium), Faculté d’Architecture, Art, Archaeology and Heritage Research Unit (UR-AAP); DIVA & KU Leuven (Belgium), Department of Architecture, Research[x]Design Belgia
Autorzy
Ann HeylighenKU Leuven (Belgium), Department of Architecture, Research[x]Design Belgia
https://orcid.org/0000-0001-6811-3464
Autorzy
Claudine HoubartUniversité de Liège (Belgium), Faculté d’Architecture, Art, Archaeology and Heritage Research Unit (UR-AAP); DIVA Belgia
https://orcid.org/0000-0002-7037-5815
Statystyki
Abstract views: 47PDF downloads: 40
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
