Historyczny system publicznych terenów zieleni – niewykorzystany potencjał miast – na przykładzie Ciechocinka

Katarzyna Balik

kbalik@nid.pl
Narodowy Instytut Dziedzictwa (Polska)

Magdalena Lisowska


Narodowy Instytut Dziedzictwa (Polska)

Abstrakt

Historyczne tereny zieleni w miastach, zwłaszcza te które budują system terenów publicznych, odgrywają niezwykle istotną rolę w kształtowaniu struktury przestrzennej miasta. Systemy te zaprojektowane często przez wyśmienitych planistów, architektów i urbanistów są bardzo trwałymi elementami układów urbanistycznych i w znacznym stopniu determinują rozwój miasta.  W artykule przedstawiono wyniki badań dot. terenów zieleni w Ciechocinku prowadzonych przez autorki, w latach 2017-2022 w ramach statutowej działalności Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Przede wszystkim wykazano funkcjonowanie w Ciechocinku jednorodnego systemu publicznych terenów zieleni, który w sposób jednoznaczny określa charakter i specyfikę miasta, i stanowi jego olbrzymi potencjał. Przedstawiono historię jego formowania i rozwoju, charakterystyczne cechy i wartości, omówiono stan zachowania i zagrożenia oraz zaproponowano działania pozwalające w pełni wykorzystać jego potencjał. Podkreślono konieczność  planowania działań nie tylko w skali obiektów, lecz również w odniesieniu do całego systemu, bowiem właśnie przynależność do większej całości określa ich istotę i wartość.

Podziękowania:

Podziękowania składamy Narodowemu Instytutowi Dziedzictwa, w ramach działalności którego możliwe było przeprowadzenie badań dot. zabytkowych terenów zieleni w Ciechocinku oraz Panu Wiktorowi Hibnerowi za udostepnienie nam materiałów archiwalnych i bardzo cenne uwagi.

Wkład pracy autorów:

Wkład pracy autorów zarówno w badania nad terenami zieleni w Ciechocinku, jak i przygotowanie niniejszego artykułu jest równy.


Słowa kluczowe:

system zieleni, zabytek, Ciechocinek, uzdrowisko, tereny zieleni

Balik K., Lisowska M. (2020). Dokumentacja rewaloryzacji Parku Tężniowego w Ciechocinku, Warszawa, maszyn., NID.
  Google Scholar

Balik K., Lisowska M. (2022). Historyczny system publicznych terenów zieleni w Ciechocinku, [w:] Balik K., Kola R., Kotlewski L., Lisowska M., Paczuski A., Stocka M., Ciechocinek, pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie. Studium ochrony wartości kulturowych. Warszawa, maszyn., NID.
  Google Scholar

Borucki M. (1882). Ziemia kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, Włocławek, Herman Neuman.
  Google Scholar

Dybczyńska-Bułyszko A. (2008). Kształt dla Chaosu. Twórczość Romualda Gutta a problemy polskiego modernizmu,Warszawa, DiG.
  Google Scholar

Hellwig Z., Lisiak B., Sieroszewski W., Wizner K., Zielonko A. (1953). Urządzanie terenów zielonych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Techniczne.
  Google Scholar

Kucza-Kuczyński K. (2013). Romuald Gutt: odkrywanie, ARCH, 2013 nr (3)17, s. 100-103, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP.
  Google Scholar

Łąpiński S. J., (1891). Przewodnik po Ciechocinku. Jego historia i zasoby lecznicze z dodaniem planu całej osady, Włocławek, L. Rosiński.
  Google Scholar

Łozicki A. (2017), Ciechocinek. Powrót do źródeł, Włocławek, Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników.
  Google Scholar

Ruppert H. (1896). Ciechocinek Zakład Zdrojowo-Kąpielowy [w:] Dobrzycki H. (red.), Zdrojowiska, zakłady lecznicze i stacye klimatyczne w guberniach Królestwa Polskiego i najbliższych guberniach Cesarstwa oraz prywatne zakłady lecznicze w Warszawie. (s. 31-45): Warszawa, druk P. Laskauera & W. Babickiego.
  Google Scholar

Scholtz A. (1966). Architekt krajobrazu, [w:] Architektura, 1966 nr 12, s. 543, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP, Arkady. Staffa, K.B. (1938). Dwa efekty wody w ogrodzie, [w:] Przegląd Ogrodniczy Rok XXI, Nr 2, luty 1938, p. 84.
  Google Scholar

Ciechocinek na drodze wspaniałego rozwoju. Wywiad z Dyr. Państwowego Zakładu Zdrojowego p. Stanisławem Kozłowskim [w:] Zdrój Ciechociński, 1928, R. 15, nr 4, p. 1.
  Google Scholar

Ciechocinek Państwowy Zakład Wód Mineralnych. Przewodnik na 1922 r., p. 37.
  Google Scholar

APT O. Wł. Zespół 23. Akta miasta Ciechocinka 1923-1944, jednostka sygn. 16. Akta dotyczące rozbudowy miasta Ciechocinka (1929-1934), Protokół nr 4 z posiedzenia Tymczasowej Komisji Zdrojowej, z dnia 12 stycznia 1935 r. w Ciechocinku.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2023-11-30

Cited By / Share

Balik, K., & Lisowska, M. (2023). Historyczny system publicznych terenów zieleni – niewykorzystany potencjał miast – na przykładzie Ciechocinka. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, (15), 81–106. https://doi.org/10.35784/odk.3444

Autorzy

Katarzyna Balik 
kbalik@nid.pl
Narodowy Instytut Dziedzictwa Polska

Autorzy

Magdalena Lisowska 

Narodowy Instytut Dziedzictwa Polska

Statystyki

Abstract views: 45
PDF downloads: 37