Modernistyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni jako Pomnik Historii
Abstrakt
W 2015 roku układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni został uznany przez Prezydenta RP za Pomnik Historii. Kilka lat wcześniej, w 2007 r. zespół ten został wpisany do rejestru zabytków. Śródmieście zostało zaprojektowane i zrealizowane w znacznej części w latach 20. i 30. XX wieku. Wyjątkowym walorem jest unikatowy w skali europejskiej zespół zabudowy modernistycznej o różnych funkcjach. Jest to przez cały czas, tętniąca życiem centralna dzielnica miasta, w której nieuniknione są różne przekształcenia. Wprowadzenie ochrony konserwatorskiej sprawiło, że rozwój i modernizacja tej części miasta, musi się odbywać w harmonii z zachowaniem walorów dziedzictwa kulturowego. Polskie prawo nie przewiduje specjalnych procedur dotyczących ochrony i zarządzania terenami Pomników Historii. Jednakże w celu zaplanowania zrównoważonego rozwoju i ochrony walorów tego szczególnego obszaru, planuje się wykorzystać rekomendację UNESCO, w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego.
Słowa kluczowe:
modernizm, architektura, zabytki, dziedzictwo kulturowe, GdyniaBibliografia
Böhm A., Dobosz P., Jaskanis P., Purchla J., Szmygin B. (2008), Raport na temat funkcjonowania systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce po roku 1989, red. J. Purchla, Kraków;
Google Scholar
Frączak K. (2014), Skuteczność ochrony pomników historii w prawie polskim, [w:] Prawo ochrony zabytków, red. K. Zeidler, Warszawa-Gdańsk, 260-270;
Google Scholar
Hirsch R. (2012), Praktyczne zastosowanie wartościowania zabytków czyli kategorie ochrony konserwatorskiej budynków w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, [w:] Wartościowanie w ochronie i konserwacji zabytków, red. B. Szmygin, Warszawa-Lublin: PKN ICOMOS, Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków, Politechnika Lubelska, Fundacja Pol. Lub. 67-74;
Google Scholar
Hirsch R. (2011), Prawna ochrona XX-wiecznych układów urbanistycznych na przykładzie Gdyni, Ochrona Zabytków, nr 1-4/2010, Warszawa, 263-278;
Google Scholar
Hirsch R., Lewicki J., Sołtysik M. J. (2011), Układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni. Dokumentacja zgłoszenia zabytku do uznania za Pomnik Historii, red. R. Hirsch, Gdynia;
Google Scholar
Sołtysik M. J. (1993), Gdynia miasto dwudziestolecia międzywojennego. Urbanistyka i Architektura, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN;
Google Scholar
Sołtysik M. J. (2006), Śródmieście Gdyni jako Pomnik Historii, „Rocznik Gdyński” nr 18, 2006, 16-30.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 291PDF downloads: 335 PDF downloads: 65
