Współczesna rewitalizacja przestrzeni publicznych w Łodzi. Rola placów, ulic i podwórek w tworzeniu genius loci w oparciu o dziedzictwo historyczne
Łukasz Mikołaj Sadowski
Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, Łódź (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8534-0722
Aleksandra Sumorok
asumorok@asp.lodz.plAkademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, Łódź (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7128-2661
Abstrakt
Pomimo początków sięgających średniowiecza (1423 r.) Łódź jest miastem młodym. Rozkwitła jako ważny ośrodek przemysłowy w XIX wieku, stając się drugim co do wielkości miastem w Polsce w XX wieku. Jej "amerykański" plan z jedną główną ulicą i dzielnicami rozwijającymi się wokół fabryk jest nietypowy w Polsce i pozostawia niewiele miejsca na place miejskie i przestrzeń publiczną. Od początku XX wieku Łódź stara się tworzyć więcej obszarów wspólnych, ponieważ uległy one daleko idącej degradacji po transformacji 1989 roku i kryzysie gospodarczym lat 90-tych. Obecnie jednak obszary te są rewitalizowane. Istnieje wiele konkursów i projektów dotyczących zarówno odnowy istniejących placów miejskich, jak i tworzenia nowych. Jednak termin "plac miejski" w dużej mierze utracił swoje pierwotne, tradycyjne znaczenie, a "plac" obejmuje obecnie różnorodne otwarte przestrzenie, od deptaków po dziedzińce. W artykule omówiono wybrane przykłady miejskich i prywatnych inwestycji w place, ulice i parki. Pomimo pozytywnego odbioru tych zmian urbanistycznych "odnowa" miasta jest krytykowana przez specjalistów i uznawana za kontrowersyjną. W artykule podjęto próbę analizy tych rozwiązań pod kątem urbanistyki, a także krajobrazu miejskiego i ekologii, a także próbę oceny, czy takie rozwiązania można uznać za nowoczesne i adekwatne do wymagań urbanistyki XXI wieku.
Słowa kluczowe:
Łódź, rewitalizacja, krajobraz miastaBibliografia
Dymnicka M. (2013), Przestrzeń publiczna a przemiany miasta (Public space and city transformations), Warszawa.
Google Scholar
Fleming M. (2012), Legitimating Urban “Revitalisation” Strategies in Post-socialist Łódź, „East European Politics and Societies”, no 2, p. 254-273.
Google Scholar
Magnuszewska A. (2016), Fontanna na pl. Dąbrowskiego przestanie przypominać waginę. Przebudowa w 2017 r.?, „Dziennik Łódzki” 16/07/2016
Google Scholar
Mowszowicz J. (1962), Parki w Łodzi (Parsk in Lodz), Warszawa
Google Scholar
Stefański K. (2001), Jak zbudowano przemysłową Łódź : architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914 (How industrial Łódź was built: architecture and urban planning of the city in the years 1821-1914), Łódź
Google Scholar
Stefański K. (2008), Atlas architektury dawnej Łodzi do 1939 r. (Atlas of the architecture of old Lodz), Łódź
Google Scholar
Stefański K., Ciarkowski B. (2018), Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku (Modernism in the architecture of Łódź in the 20th century)
Google Scholar
Szlachetka M. (2022), Rewitalizacja Łodzi. Czy parkowi Staromiejskiemu grozi betonoza? Pytamy o liczbę drzew do wycinki i inne szczegóły (Revitalization of Łódź. Is the Old Town Park threatened with concrete overdose? We ask for the number of trees to be felled and other details), „Gazeta Wyborcza Łódź”, 3.10.2022
Google Scholar
Szpakowska-Loranc E., Matusik A. (2020) Łódź – Towards a resilient city, „Cities”, v. 107, https://reader.elsevier.com
Google Scholar
https://www.urbanforms.org/fundacja/artysci/jerzy-janiszewski/.
Google Scholar
https://uml.lodz.pl/aktualnosci-lodzpl/artykul-lodzpl/rewitalizacja-starego-rynku-sprawdzamy-na-jakim-etapie-jest-remont-zdjecia-id50315/2022/5/23/.
Google Scholar
http://www.sudarchitectes.pl/projekty-projects/manufaktura-2/.
Google Scholar
http://www.zielonalodz.pl/parki.php?park=staromiejski.
Google Scholar
https://rewitalizacja.uml.lodz.pl/dzialania/4-okolice-placu-wolnosci-i-starego-rynku/park-staromiejski/.
Google Scholar
https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,28976621,rewitalizacja-parku-staromiejskiego-w-szczegolach-ile-drzew.html.
Google Scholar
https://lodz.pl/artykul/rewitalizacja-placu-wolnosci-remont-trwa-widac-juz-zarys-nowego-projektu-zdjecia-55314.
Google Scholar
https://vox.uml.lodz.pl/glosowania/jak-bedzie-wygladal-nowy-plac-dabrowskiego/vid,120,m
Google Scholar
https://lodz.pl/artykul/plac-dabrowskiego-lodzianie-zdecydowali-jak-bedzie-wygladal-wizualizacje-54843/
Google Scholar
https://www.muratorplus.pl/inwestycje/inwestycje-publiczne/woonerf-w-polsce-powstaje-kolejny-woonerf-textorial-park-ii-aa-ibaz-BCns-1G3q.html.
Google Scholar
https://lodz.pl/artykul/woonerfy-w-lodzi-powstalo-ich-kilkadziesiat-a-w-planach-kolejne-zdjecia-54230/.
Google Scholar
Autorzy
Łukasz Mikołaj SadowskiAkademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, Łódź Polska
https://orcid.org/0000-0001-8534-0722
Autorzy
Aleksandra Sumorokasumorok@asp.lodz.pl
Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, Łódź Polska
https://orcid.org/0000-0002-7128-2661
Statystyki
Abstract views: 47PDF downloads: 51
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
