34 lata i wciąż przybywa: dotychczasowe doświadczenia związane z obiektami na Liście Światowego Dziedzictwa w Salonikach w Grecji

Dimitrios Zygomalas


Department for the Protection of Modern Monuments and Movable Cultural Assets (Grecja)
https://orcid.org/0000-0003-4156-7428

Abstrakt

Położone na północy Grecji Saloniki, drugie co do wielkości miasto w kraju, są przede wszystkim podziwiane za swoją nieprzerwaną historię trwającą ponad dwadzieścia trzy wieki. Jako niezbity dowód na tę niezwykłą ciągłość, jego historyczne centrum jest przeplatane szeroką gamą pozostałości archeologicznych i architektonicznych, które pochodzą z czasów od hellenizmu do czasów współczesnych. Zdecydowanie najbardziej wyróżniającą się częścią tego wyjątkowego dziedzictwa jest wczesnochrześcijańskie i bizantyjskie dziedzictwo miasta. Ponad połowa otaczających je murów, czternaście kościołów i jedna łaźnia tworzą unikalny zespół, czczony w całej Europie już w XIX wieku. Nic dziwnego, że pod koniec XX wieku stał się jednym z pierwszych greckich dóbr kultury, które zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Od tego czasu minęły trzydzieści cztery lata, co jest dość znaczącym upływem czasu, który pozwala przy obecnej okazji 50. rocznicy Konwencji Światowego Dziedzictwa na przegląd i ocenę wpływu wpisu na Listę. Taki jest właśnie cel niniejszego artykułu, który będzie realizowany poprzez oryginalną dyskusję i ocenę konsekwencji statusu Światowego Dziedzictwa, z jednej strony dla samych zabytków, a z drugiej dla ich otoczenia urbanistycznego, architektonicznego, społecznego i edukacyjnego. Obszerne badania bibliograficzne i dokładne badania na miejscu zapewnią podstawę do tej dyskusji, która zakończy się dydaktycznym wnioskiem dotyczącym stopnia, w jakim pełny potencjał wpisu został osiągnięty lub pozostaje do zrealizowania.


Słowa kluczowe:

Grecja, Saloniki, UNESCO, Lista  Światowego Dziedzictwa

Astrinidou P., Simaioforidis G., (eds.), I “agnosti” poli: Diamorfoseis 10 archaiologikon choron sti Thessaloniki [The “unknown” city: Design of 10 archaeological sites in Thessaloniki], Athens 1997.
  Google Scholar

Chiotou E., Diacheirisi Mnimeion Pagkosmias Politistikis Klironomias. Mia sygkritiki meleti tou Pantheon tis Romis kai tis Rotontas sti Thessaloniki [Management of World Cultural Heritage Monuments: A comparative study of the Pantheon in Rome and the Rotunda in Thessaloniki], Thessaloniki 2021.
  Google Scholar

Ćurčić S., Some Observations and Questions Regarding Early Christian Architecture in Thessaloniki, Thessaloniki 2000.
  Google Scholar

Decision 880/23-04-2021 of the Special Secretary for the Management of Programs of the European Social Fund, of the Hellenic Ministry for Development and Investments.
  Google Scholar

Hadjitryphonos E., Stylianidis K., (eds.), Praktika A΄ Epistimonikis Synantisis: To ergo tis apokatastasis ton istorikon ktismaton sti voreia Ellada [Proceedings of 1st Scientific Meeting: The restoration work on the historic buildings in northern Greece], [in:] Monument & Environment, vol. 3 no. I (1995).
  Google Scholar

Hastaoglou V., (ed.), Thessaloniki 1997: Panellinioi Diagonismoi Astikou Schediasmou [Panhellenic Urban Design Competitions], Thessaloniki 1997.
  Google Scholar

Toulas G., O yperochos neos peripatos tis polis [The fabulous new walk of the city], [in:] Parallaxi (24 February 2020), https://parallaximag.gr/yperochos-neos-peripatos-tis-polis-66214
  Google Scholar

Karamitsios G., Tourismos kai Thessaloniki ston 21o aiona [Tourism and Thessaloniki in the 21st century], [in:] Parallaxi (11 November 2019), https://parallaximag.gr/tourismos-kai-thessaloniki-ston-21o-aiona-58163
  Google Scholar

Kourkoutidou–Nikolaidou E., Tourta A., Wandering in Byzantine Thessaloniki, Athens 1997.
  Google Scholar

Ministerial Decision 15813/19-12-1961 (G.G. 36/Β/1962).
  Google Scholar

Ministerial Decision 1835/207/20-04-2004 (G.G. 737/Β/2004).
  Google Scholar

Ministerial Decision 47276/2881/22-08-2003 (G.G. 1348/Β/2003).
  Google Scholar

Ministerial Decision 54867/1777/17-10-2001 (G.G. 1468/Β/2001).
  Google Scholar

Ministerial Decision 6533/25-05-1962 (G.G. 190/Β/1962).
  Google Scholar

Ministerial Decision 88470/4530/10-10-2006 (G.G. 78/AAP/2006).
  Google Scholar

Ministerial Decision 9751/377/20-02-1952 (G.G. 47/Β/1952).
  Google Scholar

Naniopoulos A., Tsalis P, A methodology for facing the accessibility of monuments developed and realized in Thessaloniki, Greece, [in:] Journal of Tourism Futures, vol. I no. 3 (2015).
  Google Scholar

Papadopoulos L. (ed.), Metaschimatismoi tou astikou topiou [Transformations of the Urban Landscape], Thessaloniki 2001.
  Google Scholar

Periodic Report on the State of Conservation of World Heritage Properties in Europe, 1st cycle (2006).
  Google Scholar

Presidential Decree of 13 September 1927 (G.G. 203/Α/1927).
  Google Scholar

Presidential Decree of 25 May 1926 (G.G. 191/Α/1926).
  Google Scholar

Report 127487/06-04-2022 of the Directorate of Byzantine and post-Byzantine Monuments, of the Hellenic Ministry of Culture and Sports.
  Google Scholar

Report 127487/05-04-2022 of the Ephorate of Antiquities of Thessaloniki City, of the Hellenic Ministry of Culture and Sports.
  Google Scholar

Skaltsa M., Galikas S., Tsimoura M., Erminevontas enan politistiko peripato: Odos Aristotelous, Thessaloniki [In interpretation of a cultural walk: Aristotelous street, Thessaloniki], Thessaloniki 2012.
  Google Scholar

Tambaki S., I Thessaloniki stis perigrafes ton periigiton [Thessaloniki in the descriptions of the travelers], 12th–19th century AD, Τhessaloniki 1998.
  Google Scholar

Tasioulas T., Enteka mnimeia tis Egnatias fotizontai kai existoroun ti makraioni poreia tis Thessalonikis [Eleven monuments of Egnatia are lit and recite the long course of Thessaloniki], [in:] Voria.gr (10 February 2022), https://www.voria.gr/article/dimos-thessalonikis-anadiknionte-11-mnimia-stin-egnatia-odo-me-ton-fotismo-tous
  Google Scholar

Theoharidou–Tsaprali K., Mavropoulou–Tsioumi Ch., I anastilosi ton vyzantinon kai metavyzantinon mnimeion sti Thessaloniki [The anastylosis of the byzantine and post-byzantine monuments in Thessaloniki], Thessaloniki 1985.
  Google Scholar

Theologidou C., Kampouri–Vamvoukou M., Steriotou I., Exhibition Catalogue “Europa Nostra Awards 1978–2018, Byzantine and Post-Byzantine Monuments,” Thessaloniki 2018.
  Google Scholar

Tsimbas T., I anagnorisi Vyzantinon Christianikon mnimeion apo tin UNESCO os mnimeia Pagkosmias Politistikis Klironomias: I periptosi tis Thessalonikis [The recognition of Byzantine Christian monuments by UNESCO as monuments of World Cultural Heritage: The case of Thessaloniki], unpublished postgraduate dissertations, Thessaloniki 2019.
  Google Scholar

Tzevreni S., Thessaloniki, UNESCO Monuments, Early Christian and Byzantine Monuments, bilingual leaflet (Greek–English), Thessaloniki 2013.
  Google Scholar

Zygomalas D., I erevnitiki drastiriotita gyro apo ta vyzantina mnimeia tis Thessalonikis sto gyrisma apo ton 19o ston 20o aiona: I metavasi apo tin periigitiki stin epistimoniki tekmiriosi [The research on the byzantine monuments of Thessaloniki at the turn from the 19th to the 20th century: The transition from travelling to scientific documentation], [in:] Digital proceedings of the International Conference “Thessaloniki at the eve of 1912,” E. Hekimoglou (ed.), Thessaloniki 2015, pp. 120–140.
  Google Scholar

Zygomalas D., I prostasia ton architektonikon mnimeion tou voreioelladikou chorou apo tin Othomaniki kataktisi eos ton Deftero Pagkosmio Polemo [The protection of the architectural monuments of northern Greece from the Ottoman conquest to World War ΙΙ], 1361–1939, unpublished doctoral dissertation, Thessaloniki 2013.
  Google Scholar


Opublikowane
2023-12-16

Cited By / Share

Zygomalas, D. (2023). 34 lata i wciąż przybywa: dotychczasowe doświadczenia związane z obiektami na Liście Światowego Dziedzictwa w Salonikach w Grecji. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, 1(17), 17–33. https://doi.org/10.35784/odk.5437

Autorzy

Dimitrios Zygomalas 

Department for the Protection of Modern Monuments and Movable Cultural Assets Grecja
https://orcid.org/0000-0003-4156-7428

Statystyki

Abstract views: 75
PDF downloads: 50