Karta Wenecka – między ochroną a celem społecznie użytecznym.
Przykłady polskich i niemieckich miast należących do programu Światowego Dziedzictwa
Iuliia Eremenko
i.eremenko@uw.edu.plUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-8024-6611
Tymoteusz Kraski
Uniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-9047-4469
Abstrakt
Zasady Karty Weneckiej są nadal przywoływane na całym świecie jako kluczowy punkt odniesienia w dyskusjach i praktykach związanych z ochroną dziedzictwa. Jednak brak jasności w Karcie w zakresie definiowania interesariuszy i kroków proceduralnych rodzi istotne kwestie dotyczące tego, kto jest uprawniony do określania stosowności nowych funkcji dla zabytków. Ten brak może prowadzić do podejmowania decyzji, które nie w pełni uwzględnią różnorodne wartości kulturowe i historyczne znaczenie badanych miejsc. Skutkować to może bardziej ekonomicznym niż społecznym podejściem przy ocenie warunków ochrony. Niniejszy artykuł analizuje, w jaki sposób narodowe i międzynarodowe polityki ochrony zabytków rozszerzyły Kartę Wenecką w celu uwzględnienia partycypacji społecznej i koncepcji „celów społecznie użytecznych” w zarządzaniu miejscami z listy światowego dziedzictwa. Koncentrując się na miastach z Niemiec i Polski, w artykule zbadano, w jaki sposób krajowe i międzynarodowe wytyczne rozszerzyły Kartę Wenecką, aby uwzględnić partycypację społeczną i koncepcję „celów społecznie użytecznych” w zarządzaniu tymi miejscami. Autor zagłębia się w rolę planów zarządzania terenami światowego dziedzictwa jako dynamicznych dokumentów, które ewoluowały od ścisłych ram ochrony do polityk obejmujących udział społeczny, które zwiększyły zaangażowanie społeczności i poszerzyły spektrum potrzeb ochrony i interesów interesariuszy.
Słowa kluczowe:
kulturowe dziedzictwo, Karta Wenecka, adaptacja zabytków i miejsc historycznych, partycypacjaBibliografia
Alberth, P. (Ed.). (2019). Management Plan for the UNESCO World Heritage Site "Town of Bamberg". City of Bamberg World Heritage Office.
Google Scholar
City of Toruń, 2023, "Revitalisation Plan."
Google Scholar
City of Toruń, 2024, "Draft UNESCO site management plan."
Google Scholar
ICOMOS (1964). International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Sites. Venice, Italy. https://www.icomos.org/charters/venice_e.pdf (date of access 29.04.2024).
Google Scholar
Kloos, M., & Alberth, P. (2017). The Case Study of the Town of Bamberg (Germany) Concerning the Combination of Management Plans with Participation Strategies in Urban World Heritage Properties. In Aspects of Management Planning for Cultural World Heritage Sites: Principles, Approaches and Practices (pp. 209-223). Cham: Springer International Publishing.
Google Scholar
Park, S. (2012) Precautions for heritage to be a driver for regional development: A critical review of related principles manifested in the ICOMOS charters from a development perspective. In: ICOMOS 17th General Assembly, 2011-11-27 / 2011-12-02, Paris, France.
Google Scholar
Polish UNESCO Committe, Plan zarządzania obiektem Światowego Dziedzictwa, https://www.unesco.pl/kultura/dziedzictwo-kulturowe/swiatowe-dziedzictwo/procedura-wpisu/plan-zarzadzania/ (date of access 29.04.2024).
Google Scholar
Przywojska, J. (2018). Revitalisation Committee–a Form of the Co-management of the Revitalisation Process on the Example of the City of Łódź. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 19(3.3), 15-26. DOI: 10.34768/rl.2019.v452.02.
Google Scholar
Ringbeck, B. (2008). Management plans for world heritage sites. A practical guide. German Commission for UNESCO, Bonn.
Google Scholar
Ripp, M., & Rodwell, D. (2018). Governance in UNESCO world heritage sites: Reframing the role of management plans as a tool to improve community engagement. Aspects of Management Planning for Cultural World Heritage Sites: Principles, Approaches and Practices, 241-253.
Google Scholar
Szmygin, B., Fortuna-Marek, A., & Siwek, A. (2018). Stare miasto w Zamościu : dobro światowego dziedzictwa UNESCO : ocena wartości i plan zarządzania. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/69145 (date of access 29.04.2024).
Google Scholar
The Revitalisation Act of 9 October 2015, Journal of Laws of the Republic of Poland for the year 2015, law number 1777.
Google Scholar
UNESCO World Heritage Centre (2023). Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention; WHC.23/01 24 September 2023, UNESCO: Paris, France.
Google Scholar
Autorzy
Iuliia Eremenkoi.eremenko@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-8024-6611
Dr Iuliia Eremenko is an Assistant Professor at the Faculty of Political Science and International Studies at the University of Warsaw. She is a Principal Investigator of the “Local Experts in Polish and German World Heritage Cities: Understanding their Role in Polycentric Governance of Heritage Sites” research project.
Autorzy
Tymoteusz KraskiUniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0001-9047-4469
Tymoteusz Kraski is a doctoral candidate at the Doctoral School of Social Sciences at the University of Warsaw. He is a PhD scholar in the “Local Experts in Polish and German World Heritage Cities: Understanding their Role in Polycentric Governance of Heritage Sites” research project at the University of Warsaw.
Statystyki
Abstract views: 36PDF downloads: 14
