Poznań – współczesne przekształcenia w historycznej przestrzeni miasta. Stan obecny, dokonania i perspektywy.

Piotr Marciniak

piotr2.marciniak@litomar.pl
Poznan University of Technology (Polska)

Joanna Bielawska-Pałczyńska


Miejski Konserwator Zabytków w Poznaniu (Polska)

Agnieszka Rumież


Poznan University of Technology (Polska)

Abstrakt

W artykule, na podstawie analizy sytuacji miasta Poznania, wykazano, że status pomnika historii nie musi prowadzić do zahamowania rozwoju miasta w obszarze historycznym, ale pozwala także na jego wielokierunkowy i dynamiczny rozwój. Miasto  w naturalny sposób podlega żywotnym przekształceniom i zabiegi ochronne nie stają w kontrze do tego zjawiska. Poznań, szczególnie w obszarze, które było areną wydarzeń historycznych od najdawniejszych jego dziejów, miał szansę wykształcenia specyficznego ducha miejsca, którego zachowanie stało się celem służb konserwatorskich już od lat 70-tych XX wieku. Rozwijane od tamtego momentu instrumenty planistyczne umożliwiają rzeczywistą ochronę dziedzictwa, jednak nie stają na drodze modernizacji przestrzeni publicznej. W artykule omówione zostały istniejące narzędzia konserwatorskie, ze szczególnym uwzględnieniem roli miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, i podkreślona została rola zarządzania i finansowania na poziomie zarówno samorządowym jak i prywatnym.


Słowa kluczowe:

pomnik historii, ochrona dziedzictwa, modernizacja, instrumenty planistyczne

J. Bielawska-Pałczyńska, (2018). Pomnik historii – kamienny monument czy żywa tkanka miejska. [w:] M. Moszyński, M. Słomiński (red.), Poznań Pomnik historii - Historia w Pomniku, ss. 38-48, Poznań: Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT.
  Google Scholar

H. Brendel, G. Kodym-Kozaczko, G. Klause, P. Marciniak (2008). Prolegomena do ochrony obiektów architektonicznych i zespołów urbanistycznych Poznania XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
  Google Scholar

Kowalski W., Zalasińska K. (2011). Prawo ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce – próba oceny i wnioski. [w:] B. Szmygin (red.), Systemy ochrony zabytków w Polsce – analiza, diagnoza, propozycje, Lublin-Warszawa: Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków Urzędu Miasta Stołecznego Warszawa, Politechnika Lubelska
  Google Scholar

Marciniak P. (2017). Ochrona dziedzictwa powojennego modernizmu na przykładzie Poznania. Sposoby ochrony i waloryzacja. [w:] R. Hirsch, J.Sołtysik (red.), Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni. Architektura XX wieku i jej waloryzacja w Gdyni i w Europie, ss. 215-220, Gdynia: Urząd Miasta Gdyni
  Google Scholar

Lista współczesnych obiektów wskazanych do ochrony, [w:] „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania”, Uchwała nr LXXII/1137/VI/2014 z 23 września 2014 r., Załącznik nr 2, pkt 4.2.4. Dobra kultury współczesnej, s. 69.
  Google Scholar

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego "Obszar Staromiejski w Poznaniu" (2002), Uchwała Rady Miasta Poznania Nr XCIII/1055/III/2002 z 09.07.2002.
  Google Scholar

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego "Rejon Ostrowa Tumskiego" w Poznaniu - część katedralna (2012), Uchwała Rady Miasta Poznania Nr XL/595/VI/2012 z 06.11.2012.
  Google Scholar

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Rejon Ostrowa Tumskiego - część południowa" (2011), Uchwała Rady Miasta Poznania Nr XI/105/VI/2011 z 17.05.2011.
  Google Scholar

Plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania (1994), Uchwała Nr X/58/II/94 Rady Miejskiej Poznania z dnia 6 grudnia 1994 r.
  Google Scholar

Raport o stanie zabytków miasta Poznania, http://bip.poznan.pl (30.05.2019)
  Google Scholar

Rejestr zabytków nieruchomych m. Poznania i woj. Wielkopolskiego (pozycje Nr A 006/559/Wlkp/A, A195, A 225, A 231, A 239, A 274).
  Google Scholar

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie uznania za pomnik historii "Poznań - historyczny zespół miasta" (Dz.U. 2008 nr 219 poz. 1401).
  Google Scholar

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. Poznania z 23 listopada 1999 roku (Uchwała Nr XXII/276/III/99 Rady Miasta Poznania z dnia 23 listopada 1999 roku) oraz jego zmiana z dnia 10 lipca 2003 roku (Uchwała Nr XXV/171/IV/2003 Rady Miasta Poznania z dnia 10 lipca 2003 roku).
  Google Scholar

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 506).
  Google Scholar


Opublikowane
2019-02-27

Cited By / Share

Marciniak, P., Joanna Bielawska-Pałczyńska, & Agnieszka Rumież. (2019). Poznań – współczesne przekształcenia w historycznej przestrzeni miasta. Stan obecny, dokonania i perspektywy. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, (7), 111–121. https://doi.org/10.35784/odk.8

Autorzy

Piotr Marciniak 
piotr2.marciniak@litomar.pl
Poznan University of Technology Polska

Autorzy

Joanna Bielawska-Pałczyńska 

Miejski Konserwator Zabytków w Poznaniu Polska

Autorzy

Agnieszka Rumież 

Poznan University of Technology Polska

Statystyki

Abstract views: 383
PDF downloads: 372 PDF downloads: 110