POSZUKIWANIE KRYTERIÓW OCENY NOWOCZESNYCH MALOWIDEŁ ŚCIENNYCH W ZABYTKOWYCH KOŚCIOŁACH W POLSCE

Małgorzata Korpała


Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7784-7264

Abstrakt

W artykule omówiono współczesne polichromie wykonane w XX wieku w zabytkowych kościołach. Często uważa się, że nie pasują one do historycznych, jak również kościelnych wnętrz. Ich wartość jest często dyskredytowana ze względu na epokę, w której zostały stworzone.

Współczesne malowidła ścienne w zabytkowych wnętrzach kościelnych można podzielić w odniesieniu do czasu, w których powstały poprzednie. Druga grupa obejmuje polichromie powstałe po wojnie w trakcie przygotowań i obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski. Współczesne dekoracje w zabytkowych kościołach były również realizowane w późniejszych czasach. Zostały wykonane przez wybitnych artystów - Józefa E. Dutkiewicza, Wacława Taranczewskiego, Jerzego Nowosielskiego. Często polichromie łączą efekty prac konserwatorskich ze współczesnym malarstwem polichromowanym. Najważniejszą cechą tych realizacji było połączenie zabytkowego wyposażenia i wystroju z nowymi, współczesnymi dekoracjami wnętrz. W wielu przypadkach były przejawem nowoczesności, podczas gdy w innych stanowiły kontynuację transformacji starych kościołów poprzez dodawanie kolejnych dzieł sztuki.

Jedyną szansą na uratowanie tych dekoracji jest wpisanie ich do rejestru zabytków. Dlatego konieczne jest przygotowanie kryteriów oceny współczesnych obrazów w historycznych wnętrzach. Pozwoli to nie tylko na docenienie i zachowanie tych polichromii, ale także na ich skuteczną ochronę.


Słowa kluczowe:

współczesne malarstwo, kryteria wartościowania zabytków, malowidła ścienne, konserwacja malowideł

Bałus W., Malarstwo sakralne, Wrocław 2002.
  Google Scholar

Frycz J., Konserwacja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795 – 1918, Warszawa 1975.
  Google Scholar

J. Wolańska, Katedra ormiańska we Lwowie w latach 102–1938. Przemiany architektoniczne i dekora¬cja wnętrza, Warszawa 2010.
  Google Scholar

Kalicińska M., Realizacje badawcze, konserwatorskie i aranżacyjne profesora Józefa E. Dutkiewicza w farze w Olkuszu, w świetle prac konserwatorskich wykonanych tam w latach 1992–1998, „Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie”, IX, cz. 1,s. 86–90.
  Google Scholar

Kokot M., 30.01.2013 07:00, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,13317808,Gagarin_ma_zostac_wkosciele__Kuria_sie_nie_zgadza.html; (dostęp: 4.12.2016).
  Google Scholar

Korpała M., Nowe w starym – o dosłownej interpretacji Karty Weneckiej na przykładzie wybranych aranżacji malowideł ściennych w zabytkach architektury, „Ochrona Zabytków”, 2016, 2.
  Google Scholar

Kosakowski E., Akcje ratunkowe, Sprawozdania (WKiRDS) Pierwszej Katedry Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, Wydanie „startowe” za lata 2005–2012, nr 1, czerwiec 2012.
  Google Scholar

Ludwiczak J.: http://lazarz.pl/?id=2&nr=7835, data utworzenia: 10-11-2014 01:06, (dostęp: 2.02.2017).
  Google Scholar

Łagoda M., http://beta.chojnow.pl/news/news/view/id/2872. data utworzenia: 14 listopad 2013, 16:02; (dostęp: 4.12.2016).
  Google Scholar

Ostaszewska M., Józef Dutkiewicz a sztuka konserwacji, [w:] Sztuka konserwacji i restauracji, (red.) I. Szmelter i M. Jadzińska, Warszawa 2007.
  Google Scholar

Porębski M., Kilka uwag o wartościowaniu dzieł sztuki [w:] O wartości dzieł sztuki, Materiały II Seminarium Metodologicznego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Radziejowic 19–21 maja 1966, Warszawa 1968.
  Google Scholar

Puciala-Pawłowska J., Sprawa polichromii Józefa Mehoffera w skarbcu Katedry Wawelskiej w świetle polemik i wypowiedzi artysty, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo z. 52 (1973).
  Google Scholar

Tomkowicz S., Katedra na Wawelu i jej obecna restauracja, Kraków 1901.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568).
  Google Scholar

http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,18712760,polichromie-nowosielskiego-przema-lowane-sadzilem-ze-pan-wieslaw.html, (dostęp: 4.12.2016).
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2017-03-21

Cited By / Share

Korpała, M. (2017). POSZUKIWANIE KRYTERIÓW OCENY NOWOCZESNYCH MALOWIDEŁ ŚCIENNYCH W ZABYTKOWYCH KOŚCIOŁACH W POLSCE. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, (3), 133–145. https://doi.org/10.24358/ODK_2017_03_10

Autorzy

Małgorzata Korpała 

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Polska
https://orcid.org/0000-0002-7784-7264

dr, konserwatorka dzieł sztuki, absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
wykładowca w Instytucie Architektury i Urbanistyki w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej
w Nysie.
Zajmuje się pracami konserwatorskimi z zakresu malarstwa i rzeźby polichromowanej,
badaniami konserwatorskimi w zabytkach architektury, jest autorka wielu publikacji z zakresu
konserwacji i badań w zabytkach architektury



Statystyki

Abstract views: 196
PDF downloads: 323