Ekoestetyka i ekologiczna estetyka przyrody
Włodzimierz Tyburski
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Filozofii i Socjologii, Zakład Filozofii Moralności i Etyki Globalnej, Ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa (Polska)
Abstrakt
Ekoestetyka i ekologiczna estetyka przyrody to bliskie, siostrzane dyscypliny o podobnym lecz nie tożsamym przedmiocie zainteresowań. Ekoestetyka to dyscyplina, która – naszym zdaniem – uwagę koncentruje na zastanym świecie natury, nietkniętej przyrodzie, bądź w ograniczonym tylko stopniu zmienionej przez człowieka (obszary dzikie, naturalne ekosystemy, parki przyrodnicze i krajobrazowe). Ekoestetyka opowiadałaby się za prostą akceptacją przyrody, bez jej aranżowania, chronionej przez wpływami antropogennymi, zniekształcającymi czy modyfikującymi pierwotne, zastane piękno. I z tych powodów ekoestetyka wpisuje się, albo przynajmniej bliska jest, biocentrycznej wizji świata, w przeciwieństwie do ekologicznej estetyki przyrody, która wpisuje się bardziej w antropocentryczny obraz rzeczywistości. O ile dla ekoestetyki przedmiotem zainteresowań jest przyroda pojęta autonomicznie w swej pierwotnej i zastanej postaci, to ekologiczna estetyka przyrody, bardziej kieruje uwagę ku przyrodniczemu, przetworzonemu otoczeniu człowieka.
Słowa kluczowe:
przyroda, piękno, sztuka, ekoestetyka, ekologiczna estetyka przyrodyBibliografia
BÖHME, 2002, Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego/The Philosophy and Esthetics of Nature in Times of Environmental Crisis, 0N, Warsaw.
Google Scholar
BONENBERG M., 2000, Aksjologiczne problemy ekologii/Axiological problems of ecology in: Poznanie i doznanie. Eseje z estetyki i ekologii, ed. Gołaszewska M., TWiWPN, Cracow.
Google Scholar
DORST J., 1970, Before Nature Dies, WP, Warsaw.
Google Scholar
GOŁASZEWSKA M., 2000, Święto wiosny. Estetyka o pięknie natury/ The Rite of Spring. Esthetics about the Beauty of Nature, TAiWPN Universitas, Cracow.
Google Scholar
GOŁASZEWSKA M., 1984, Zarys estetyki/ An Outline of Aesthetics, PWN, Warsaw 1984.
Google Scholar
GOŁASZEWSKA M., 2000, Ogólnoteoretyczne założenia ekoestetyki. Osobliwości badań estetyki ekologii/ General theoretical premises of aesthetics. Peculiarities of research in the aesthetics of ecology in: Poznanie i doznanie. Eseje z estetyki i ekologii, ed. Gołaszewska M., Cracow.
Google Scholar
HULL Z., 2011, Wprowadzenie do filozofii zrównoważonego rozwoju/ Introduction to the Philosophy of Sustainable Development, in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Toruń.
Google Scholar
LISZEWSKA M., LISZEWSKI D., 2010, Czy sozologia potrzebuje estetyki/ Does Sozology Need Aesthetics, in: Nauki humanistyczne i sozologia. Księga Jubileuszowa dedykowana księdzu profesorowi zwyczajnemu doktorowi habilitowanemu M. Dołędze, UKSW, Warsaw.
Google Scholar
ŁEPKO Z., 2003, Antropologia kryzysu ekologicznego w świetle współczesnej literatury niemieckiej/ Anthropology of Ecological Crisis in the Light of Contemporary German Literature, UKSW, Warsaw.
Google Scholar
MEINBERG E, 1995, Homo Oecologikus. Das neue Menschenbild im Zeichen der ökologichen Krise, Darmstadt.
Google Scholar
PAPUZIŃSKI A., 2003, Życie – nauka – ekologia. Prolegomena do kulturalistycznej filozofii ekologii/ Life – Science – Ecology. Deliberations on the Culturalist Philosophy of Ecology, WSP, Bydgoszcz 2003.
Google Scholar
PAWŁOWSKI A., 2011, Sustainable Development as a Civilizational Revolution. A Multidisciplinary Approach to the Challenges of the 21st Century, CRC Press, Taylor & Francis Group, A Balkema Book, Boca Raton, Londyn, Nowy Jork, Leiden.
Google Scholar
PIĄTEK Z., Ekofilozofia/ Eco-philosophy, UJ, Cracow 2008.
Google Scholar
TYBURSKI W., 2013, Dyscypliny humanistyczne i ekologia/ Humanities and Ecology, Wyd. UMK, Toruń.
Google Scholar
ŻELAZNY M., 2008, Podpatrzyć niebo/ To Peer at the Sky, Wyd. UMK, Toruń 2008.
Google Scholar
Autorzy
Włodzimierz TyburskiAkademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Instytut Filozofii i Socjologii, Zakład Filozofii Moralności i Etyki Globalnej, Ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa Polska
Statystyki
Abstract views: 37PDF downloads: 22
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
