Podejście zespolone: włączający, inteligentny i ekologiczny rozwój miast

Justyna Przywojska


Department of Labour and Social Policy, University of Łódź; ul. Rewolucji 1905 r. nr 37, 90-214 Łódź (Polska)

Aldona Podgórniak-Krzykacz


Department of Labour and Social Policy, University of Łódź; ul. Rewolucji 1905 r. nr 37, 90-214 Łódź (Polska)

Abstrakt

Literatura przedmiotu dostarcza wiedzy na temat coraz to nowszych koncepcji rozwoju miast, akcentujących różnorodne cele i priorytety tego procesu. Pomimo, iż kluczowym celem prowadzenia polityki rozwoju powinna być trwałość, postulowane metody jej osiągania wydają się być zróżnicowane. W efekcie równolegle funkcjonuje wiele teorii opisujących procesy rozwoju w skali lokalnej, przy czym brakuje naukowych prób ich podsumowania, czy kompleksowej oceny. W prezentowanym artykule podjęto taką próbę – zarysowano ewolucję koncepcji rozwoju zrównoważonego w kontekście transformacji roli człowieka w procesach społeczno-gospodarczych i politycznych od homo-oeconomicus do homo cooperativus oraz zidentyfikowano i poddano ocenie założenia współczesnych koncepcji rozwoju miast (smart city, eco city i compact city), pod kątem ich spójności i realizacji zasad rozwoju zrównoważonego. Na tej podstawie określone zostały ramy koncepcyjne dla modelu inkluzywnego rozwoju miast, uwzględniającego w sposób synergiczny ich kluczowe wartości.


Słowa kluczowe:

rozwój miast, zrównoważoność, miasto inteligentne, miasto ekologiczne, miasto kompaktowe, inkluzja społeczna

AGYEMAN J., MCLAREN D., SCHAEFERBORREGO A., 2013, Sharing Cities, Briefing for Friends of the Earth, http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/agyeman_sharing_cities.pdf.
  Google Scholar

ALPOPI C., MANOLE C., 2013, Integrated Urban Regeneration - Solution for Cities Revitalize, in: Procedia Economics and Finance, 6, p. 178-185.
DOI: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(13)00130-5   Google Scholar

BAUMAN Z., 2012, Times of interregnum, in: Ethics & Global Politics 5(1), p. 49-56.
DOI: https://doi.org/10.3402/egp.v5i1.17200   Google Scholar

BAUMAN Z., BAUMAN I., KOCIATKIEWICZ J., KOSTERA M., 2017, Zarządzanie w płynnej nowoczesności, Bęc Zmiana, Warsaw.
  Google Scholar

BENDYK E., BONIKOWSKA M., RABIEJ P., ROMAŃSKI W., 2013, Energia nowego miasta, Przyszłość miast. Miasta przyszłości. Strategie i wyzwania innowacyjne, społeczne i technologiczne, Raport ThinkTank, Warsaw.
  Google Scholar

BORNSTEIN D., 2010, Jak zmieniać świat. Przedsiębiorcy społeczni – wizjonerzy naszych czasów, AnWero, Gdańsk.
  Google Scholar

BORYS T., CZAJA S., 2009, Badania nad zrównoważonym rozwojem w polskich ośrodkach naukowych, in: Od koncepcji ekorozwoju do ekonomii zrównoważonego rozwoju, ed. Kiełczewski D., Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok, p. 51-58.
  Google Scholar

BREHENY M., 1995, The compact city and transport energy consumption, in: Transactions of the Institute of British Geographers, p. 81-101.
DOI: https://doi.org/10.2307/622726   Google Scholar

BÜCHSA M., KOCH M., 2019, Challenges for the degrowth transition: The debate about wellbeing, in: Futures 105, p.155-165.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.futures.2018.09.002   Google Scholar

BUNKER R., CROMMELIN L., RANDOLPH B., TROY L., EASTHOPE H., PINNEGAR S., 2017, As compact city planning rolls on, a look back: lessons from Sydney and Perth, in: Australian Planner, 54(2), p. 115-125.
DOI: https://doi.org/10.1080/07293682.2017.1319869   Google Scholar

CAO X., 2016, How does neighborhood design affect life satisfaction? Evidence from Twin Cities, in: Travel Behaviour and Society, 5, p. 68-76.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.tbs.2015.07.001   Google Scholar

CARAGLIU A, DEL BO C., NIJKAMP P., 2011, Smart cities in Europe, in: Journal of Urban Technology, 18(2), p. 65-82.
DOI: https://doi.org/10.1080/10630732.2011.601117   Google Scholar

CHANG I.C., SHEPPARD E., 2013, China's eco cities as variegated urban sustainability: Dongtan eco city and Chongming eco island, in: Journal of Urban Technology 20(1), p. 57-75.
DOI: https://doi.org/10.1080/10630732.2012.735104   Google Scholar

Closing the loop – An EU action plan for the Circular Economy, COM (2015) 614.
  Google Scholar

COHEN B., The 3 Generations of Smart Cities, https://www.fastcompany.com/3047795/the-3-generations-of-smart-cities (28.04.2018).
  Google Scholar

CUGURULLO F., 2013, How to build a sandcastle: an analysis of the genesis and development of Masdar city. in: Journal of Urban Technology, 20(1), p. 23-
DOI: https://doi.org/10.1080/10630732.2012.735105   Google Scholar


  Google Scholar

CUGURULLO F., 2016, Urban eco-modernisation and the policy context of new eco-city projects: Where Masdar City fails and why, in: Urban Studies, 53(11), p. 2417-2433.
DOI: https://doi.org/10.1177/0042098015588727   Google Scholar

CUGURULLO F., 2017, Exposing smart cities and eco-cities: Frankenstein urbanism and the sustainability challenges of the experimental city, in: Environment and Planning, A0(0), p. 1-20.
DOI: https://doi.org/10.1177/0308518X17738535   Google Scholar

DARCHEN S., LADOUCEUR E., 2013, Social sustainability in urban regeneration practice: a case study of the Fortitude Valley Renewal Plan in Brisbane, in: Australian Planner, 50, p. 340-350.
DOI: https://doi.org/10.1080/07293682.2013.764909   Google Scholar

DATTA A., 2012, India's ecocity? Environment, urbanisation, and mobility in the making of Lavasa, in: Environment and Planning C: Government and Policy, 30(6), p. 982-996.
DOI: https://doi.org/10.1068/c1205j   Google Scholar

DAUDI, P., SOTTO, R., 1986, European cooperations in transition — the metamorphosis of homo cooperativus, in: Scandinavian Journal of Management Studies, 3(1), p. 65-85.
DOI: https://doi.org/10.1016/0281-7527(86)90011-3   Google Scholar

DE JONG, M., YU, C., CHEN, X., WANG, D., WEIJNEN, M., 2013, Developing robust organizational frameworks for Sino‐foreign eco‐cities: comparing Sino‐Dutch Shenzhen low carbon city with other initiatives, in: Journal of Cleaner Production, 57, p. 209-220.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.06.036   Google Scholar

DENGLER, C., SEEBACHER, L. M., 2019, What About the Global South? Towards a Feminist Decolonial Degrowth Approach, in: Ecological Economics, 157, p. 246-252.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.11.019   Google Scholar

DESLATTE A, STOKAN E., 2017, Hierarchies of Need in Sustainable Development: A Resource Dependence Approach for Local Governance, in: Urban Affairs Review, p. 1-28.
DOI: https://doi.org/10.1177/1078087417737181   Google Scholar

EVANS J., KARVONEN A., 2011, Living laboratories for sustainability: exploring the politics and epistemology of urban transitions, in: Cities and low carbon transitions, ed. Bulkeley H., Castan‐Broto V., Hodson M., Marvin, S., Routledge Studies in Human Geography, Routledge, London, p. 126-141.
  Google Scholar

EUROPEAN COMMISSION, 2011, Directorate for Regional Policy, Cities of the future, Challenges, visions, perspectives, http://ec.europa.eu/regional_policy/conferences/citiesoftomorrow/index_en.cfm
  Google Scholar

FAZLAGIĆ J., 2015, Smart City+. Jak wykorzystać koncepcję Smart Cities oraz pokrewną Smart Specialization do wsparcia rozwoju mniejszych miast w Polsce?, in: Ekspertyzy NIST, 1(1), p. 5.
  Google Scholar

FERRARA R., 2015, The Smart City and the Green Economy in Europe: A Critical Approach, in: Energies, 8, p. 4724-4734.
DOI: https://doi.org/10.3390/en8064724   Google Scholar

FOTOPOULOS T., 2007, Is degrowth compatible with a market economy?, in: The International Journal of Inclusive Democracy, 3(1), p.1-16.
  Google Scholar

GEDIK G. S., YILDIZ D., 2016, Assessing the role of users in sustainable revitalization of historic urban quarters: The case of Bursa-Khans District, in: A/Z ITU Journal of the Faculty of Architecture, 13, p. 195-208.
DOI: https://doi.org/10.5505/itujfa.2016.21931   Google Scholar

GIFFINGER R., FERTNER C., KRAMAR H., KALASEK R., PICHLER-MILANOVIÜ N., MEIJERS E., 2007, Smart Cities: Ranking of European Medium-Sized Cities, Centre of Regional Science (SRF), Vienna University of Technology, Vienna.
  Google Scholar

GIRARDET H., 2008, Cities, people, planet: urban development and climate change, John Wiley, Chichester.
  Google Scholar

GLAESER E. L., 2011, Triumph of the City: How Our Greatest Invention Makes Us Richer, Smarter, Greener, Healthier, and Happier, Penguin Press, New York.
  Google Scholar

HARMAALA M.M., 2015, The Sharing City as a Platform for a More Sustainable City Environment?, in: Int. J. Environment and Health, 7(4), p. 309-328.
DOI: https://doi.org/10.1504/IJENVH.2015.077116   Google Scholar

HEIKKURINEN P., LOZANOSKA J., TOSI P., 2019, Activities of degrowth and political change, in: Journal of Cleaner Production, 211, p. 555-556.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.11.119   Google Scholar

HORODECKA A., 2014 ‘Homo oeconomicus’ jako podstawa ekonomii – krytyka i alternatywy, in: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Ekonomia, eds Sokołowski J., Rękas M., Węgrzyn G., 347, p. 166-183.
DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.347.16   Google Scholar

JABAREEN Y. R., 2006, Sustainable urban forms: their typologies, models, and concepts, in: Journal of Planning Education and Research, 26, p. 38-52.
DOI: https://doi.org/10.1177/0739456X05285119   Google Scholar

JENKS M., JONES C. (eds), 2010, Dimensions of the Sustainable City, Springer, London.
  Google Scholar

JOHNSTON S., NICHOLAS S., PARZEN J., 2013, The Guide to Greening Cities, Island Press, Washington, DC.
DOI: https://doi.org/10.5822/978-1-61091-504-5   Google Scholar

JOSS S., 2011, Eco-cities: the mainstreaming of urban sustainability; key characteristics and driving factors, in: International Journal of Sustainable Development and Planning, 6(3), p. 268-285.
DOI: https://doi.org/10.2495/SDP-V6-N3-268-285   Google Scholar

KAHN S., ZAMAN A.U., 2018, Future cities: Conceptualizing the future based on a critical examination of existing notions of cities, in: Cities, 72, p. 217-225.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.08.022   Google Scholar

KARTA Lipska na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, 2007.
  Google Scholar

KHANSARI N., MOSTASHARI A., MANSOURI M., 2013, Impacting Sustainable Behaviour and Planning in Smart City, International Journal of Sustainable Land Use and Urban Planning, 1(2), p. 46-61.
DOI: https://doi.org/10.24102/ijslup.v1i2.365   Google Scholar

KITCHIN R., 2014, The real-time city? Big data and smart urbanism, in: GeoJournal, 79(1), p. 1-14.
DOI: https://doi.org/10.1007/s10708-013-9516-8   Google Scholar

KUMMITHA R.K.R., CRUTZEN N., 2017, How do we understand smart cities? An evolutionary perspective, in: Cities, 67, p. 43-52.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.04.010   Google Scholar

LIN K.W., SHIH C.M., 2018, The comparative analysis of neighborhood sustainability assessment tool, in: Environment and Planning B: Urban Analytics and City Science, 45(1), p. 90-105.
DOI: https://doi.org/10.1177/0265813516667299   Google Scholar

LOMBARDI P., GIORDANO S., FAROUH H., WAEL Y., 2012, Modelling the smart city performance, in: Innovation: The European Journal of Social Science Research, 25(2), p. 137-149.
DOI: https://doi.org/10.1080/13511610.2012.660325   Google Scholar

LYE L. F., CHEN G., 2010, Some thoughts on the development of eco‐cities in Asia. in:. Towards a liveable and sustainable urban environment: eco‐cities in East Asia, eds Lye L. F., Chen G., World Scientific Publishing, Singapore, p. 57-90.
DOI: https://doi.org/10.1142/9789814287777_0004   Google Scholar

MĄCZYŃSKA E., 2011, Stenogram z Forum Myśli Strategicznej pt. Ekonomia w warunkach gospodarki nietrwałości – April 5.
  Google Scholar

MARIN J., DE MEULDER B., 2018, Interpreting Circularity. Circular City Representations Concealing Transition Drivers, in: Sustainability, MDPI, Open Access Journal, 10(5), 1-24.
DOI: https://doi.org/10.3390/su10051310   Google Scholar

MAY S., 2008, Ecological citizenship and a plan for sustainable development – lessons from Huangbaiyu, in: City: Analysis of Urban Trends, Culture, Theory, Policy, Action, 12(2), p. 237-244.
DOI: https://doi.org/10.1080/13604810802168117   Google Scholar

MIERZEJEWSKA L., 2006, Rola planowania przestrzennego w rozwoju zrównoważonym miast, in: Polityka zrównoważonego rozwoju oraz instrumenty zarządzania miastem, eds Słodczyk J., Rajchel D., Uniwersytet Opolski, Opole.
  Google Scholar

MIERZEJEWSKA L., 2015, Miasto zwarte, rozproszone, zrównoważone, in: Studia Miejskie, 19, p. 9-22.
  Google Scholar

MOURATIDIS K., 2017, Is compact city livable? The impact of compact versus sprawled neighbourhoods on neighbourhood satisfaction, in: Urban Studies, 55(11), p. 2408-2430.
DOI: https://doi.org/10.1177/0042098017729109   Google Scholar

MYLLYLÄ S., KUVAJA K., 2005, Societal premises for sustainable development in large southern cities, in: Global Environmental Change Part A, 15(3), p. 224–237.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2005.01.001   Google Scholar

NEUMAN M., 2005, The compact city fallacy, in: Journal of Planning Education and Research, 25(1), p. 11-26.
DOI: https://doi.org/10.1177/0739456X04270466   Google Scholar

NEWMAN P., BEATLEY T., BOYER H., 2009, Resilient cities: responding to peak oil and climate change, Island Press.
DOI: https://doi.org/10.1080/07293682.2009.9995295   Google Scholar

NIKOS A. S., 2006, Compact City Replaces Sprawl, in: Crossover: Architecture, Urbanism, Technology, eds Graafland A., Kavanaugh L., 010 Publishers, Rotterdam, Holland, p.100-115.
  Google Scholar

NOWAKOWSKI W., 2015, Bliższa chmura, czyli usługi obliczeniowe we mgle, in: Elektronika – konstrukcje, technologie, zastosowania 5, Instytut Maszyn Matematycznych, Warsaw, http://www.imm.org.pl/imm/plik/pliki-do-pobraniaelektronika52015_nn358.pdf (16.12.2016).
DOI: https://doi.org/10.15199/13.2015.5.6   Google Scholar

OECD, 2012, Compact City Policies: A Comparative Assessment, OECD Green Growth Studies, OECD Publishing, p. 15.
  Google Scholar

OKULICZ-KOZARYN A, 2015, Happiness and Place: Why Life is Better Outside of the City, Palgrave Macmillan, New York.
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137436337   Google Scholar

PAPUZIŃSKI A., 2018, The Enlightenment Assumptions of the Brundtland Report, in: Problemy Ekorozwoj/uProblems Of Sustainable Development, 13(1), p. 7-14.
  Google Scholar

PEARSALL H., 2017, Staying cool in the compact city: Vacant land and urban heating in Philadelphia, in: Pennsylvania Applied Geography, 79, p. 84-92.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2016.12.010   Google Scholar

PENG Y., LAI Y., LI X., ZHANG X., 2015, An alternative model for measuring the sustainability of urban regeneration: the way forward, in: Journal of Cleaner Production, 109, p.76-83.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.06.143   Google Scholar

PERKINS P.E., 2019, Climate Justice, Commons, ad Degrowth, in: Ecological Economics Volume, 160, p. 183-190.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2019.02.005   Google Scholar

PIKETTY T., 2015, Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warsaw.
  Google Scholar

POPKIEWICZ M., 2012, Świat na rozdrożu. Wyd. 2., Sonia Draga, Katowice.
  Google Scholar

PORTNEY K. E., 2013, Taking Sustainable Cities Seriously: Economic Development, the Environment, and Quality of Life in American Cities, MIT Press, Cambridge.
  Google Scholar

PRIETO-SANDOVAL V., JACA C., ORMAZABAL M., 2018, Towards a consensus on the circular economy, in: Journal of Cleaner Production, 179, p. 605-615.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.12.224   Google Scholar

RAPOPORT E., 2014, Utopian Visions and Real Estate Dreams: The Eco‐city Past, Present and Future, in: Geography Compass, 8(2), p. 137-149.
DOI: https://doi.org/10.1111/gec3.12113   Google Scholar

RIFFAT S., POWELL R., AYDIN D., 2016, Future cities and environmental sustainability, in: Future Cities and Environment, 2(1), p.1-23.
DOI: https://doi.org/10.1186/s40984-016-0014-2   Google Scholar

ROBERTS P.W., SYKES H., 2000, Urban Regeneration, A Handbook, SAGE.
  Google Scholar

ROBERTSON M., 2012, Sustainable cities. Local solutions in the Global South, International Development Research Centre, UK, p.4-5.
DOI: https://doi.org/10.3362/9781780440002.000   Google Scholar

ROGALL H., 2009, Vom Homo oeconomicus zum Homo cooperativus: zur Notwendigkeit einer Transformation der traditionellen Ökonomie, in: Zeitschrift für Bürgerrechte und Gesellschaftspolitik, 48(1), p. 93-105.
  Google Scholar

ROGERS R., 1997, Cities for a small planet, Faber and Faber Limited, London, p. 26.
  Google Scholar

RYDZEWSKI P., 2019, Social Dimensions of Sustainable Development in International Public Opinion, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, 14(1), p. 53-62.
  Google Scholar

SASSEN S., 2005, The Global City: introducing a Concept, in: Brown Journal of World Affair, 11(2), p. 27-43.
  Google Scholar

SCHRÄDER O., 2007, Wohin wollen wir gehen? Homo oeconomicus und Homo cooperativus-tragfähige Konzepte für die Zukunft?, AG-SPAK-Bücher, Neu-Ulm.
  Google Scholar

SHEN J., WU F., 2012, Restless urban landscapes in China: a case study of three projects in Shanghai, in: Journal of Urban Affairs, 34 (3), p. 255-277.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9906.2011.00577.x   Google Scholar

SHWAYRI S. T., 2013, A model Korean ubiquitous eco‐city? The politics of making Songdo, in: Journal of Urban Technology, 20(1), p. 39-55.
DOI: https://doi.org/10.1080/10630732.2012.735409   Google Scholar

SMĘTKOWSKI, PŁOSZAJ 2016, Porównanie metropolitalnego i historycznego wymiaru zróżnicowania polskiej przestrzeni, in: Polska gmina 2015, ed. Gorzelak G., Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw, p. 164-183.
  Google Scholar

SOKOŁOWICZ M., 2017, Miejskie dobra wspólne (commons) z perspektywy ekonomii miejskiej, in: Studia Regionalne i Lokalne, 4(70), p. 23-40.
  Google Scholar

STASIAK M., 2013, Towards community, the ethos of homo cooperativus, in: Humanum, 11(2), p.217-228.
  Google Scholar

STAWASZ D., SIKORA-FERNANDEZ D., 2015, Dobre praktyki inteligentnego zarządzania w polskich miastach, in: Studia Miejskie, vol. 19, p. 35-46.
  Google Scholar

STIGLITZ J.E., 2015, Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości?, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warsaw.
  Google Scholar

SZTUMSKI W., 2018, Can Sustainable Human Manage to Prevent Imbalances in the Natural and Social Environment?, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, 13(2), p. 45-55.
  Google Scholar

TARANIC I., BEHRENS A., TOPI C., 2016, Understanding the Circular Economy in Europe, from Resource Efficiency to Sharing Platforms: The CEPS
  Google Scholar

Framework, in: CEPS Special Report No. 143, July, p. 1.
  Google Scholar

THERBORN G., 2013, Nierówność, która zabija. Jak globalny wzrost nierówności niszczy życie milionów i jak z tym walczyć, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warsaw.
  Google Scholar

UNCED (United Nations Conference on Environment and Development), 1992, Agenda 21, New York, http://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf.
  Google Scholar

VANDEVENTER J. S., CATTANEO C., ZOGRAFOS C., 2019, A Degrowth Transition: Pathways for the Degrowth Niche to Replace the Capitalist-Growth Regime, in: Ecological Economics, 156, p. 272-286.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.10.002   Google Scholar

WĘCŁAWOWICZ-BILSKA E., 2012, Miasto przyszłości – tendencje, koncepcje, realizacje, in: Architektura. Czasopismo Techniczne Politechniki Krakowskiej, 1, p. 323-342.
  Google Scholar

WOŁCZEK P., 2014, Ewolucja podejścia do koncepcji zrównoważonego rozwoju na arenie międzynarodowej, in: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 338.
DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.338.18   Google Scholar

WOODCRAFT S., HACKETT T., CAISTOR-ARENDAR L., 2011, Design for Social Sustainability. A Framework for Creating Thriving New Communities, The Young Foundation, London.
  Google Scholar

WHO (World Health Organization), 2007, Global age-friendly cities: A guide, http://www.who.int/ageing/publications/Global_age_friendly_cities_Guide_English.pdf.
  Google Scholar

WU F., 2012, China's eco cities, in: Geoforum 43(2), p. 169-171.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2011.08.001   Google Scholar

ZARĘBSKA J., 2017, Gospodarka o obiegu zamkniętym drogą do zrównoważonego rozwoju, in: Systemy wspomagania w inż. produkcji, 6(7), p. 288.
  Google Scholar


Opublikowane
2020-01-02

Cited By / Share

Przywojska, J., & Podgórniak-Krzykacz, A. (2020). Podejście zespolone: włączający, inteligentny i ekologiczny rozwój miast. Problemy Ekorozwoju Problems of Sustainable Development, 15(1), 149–160. https://doi.org/10.35784/pe.2020.1.16

Autorzy

Justyna Przywojska 

Department of Labour and Social Policy, University of Łódź; ul. Rewolucji 1905 r. nr 37, 90-214 Łódź Polska

Autorzy

Aldona Podgórniak-Krzykacz 

Department of Labour and Social Policy, University of Łódź; ul. Rewolucji 1905 r. nr 37, 90-214 Łódź Polska

Statystyki

Abstract views: 53
PDF downloads: 24