Materiały budowlane i detale architektoniczne z kamienia naturalnego użyte w XIII-wiecznych budowlach zamkowych króla Daniela w Chełmie

Miasto Chełm (dawniej Kholm; dziś położone na terytorium Polski) zostało założone przez króla Rusi Danyło (Daniela) Romanowicza w połowie XIII wieku. Początkowo było to małe miasteczko z niewielkim zamkiem, później Daniel je przebudował i uczynił swoją stolicą. Niestety zabudowa z XIII wieku zachowała się tu jedynie w postaci archeologicznych pozostałości fundamentów i dolnych partii murów. Duże znaczenie historyczne tego miasta skłoniło nas do zbadania jego struktury budowlanej. Ważne jest, aby wiedzieć, z jakich materiałów i w jakich rozwiązaniach technologicznych mogło powstać w tak krótkim czasie w XIII wieku duże miasto metropolitalne. Podstawową bazą źródłową do badań były sprawozdania archeologiczne. Raporty odzwierciedlają wszystkie wyniki badań in situ pozostałości murów i fundamentów zamku. Umocnienia te były wykonywane bezpośrednio podczas badań archeologicznych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że Chełm został zbudowany przy użyciu materiałów pochodzących zarówno z lokalnych złóż, jak i importowanych. Do budowy używano różnych surowców kamiennych i cegieł. Okazało się, że głównym kamieniem do budowy murów i wykonywania ozdobnych detali architektonicznych był glaukonit. Największe ilości tego surowca zużyto do budowy zamku. Wykorzystywano również wapień, piaskowiec, opokę i skamieniałą kredę. Charakter obróbki materiałów kamiennych wskazuje, że budowniczowie zamku posiadali rozległą wiedzę technologiczną i prowadzili liczne eksperymenty z materiałami. Wyniki badań pozwalają na zrozumienie sposobu wznoszenia budowli zamkowych w XIII wieku zarówno w aspekcie technologicznym, jak i artystycznym.