Uniwersalność przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej w kontekście osób z dysfunkcją wzroku

Elżbieta Przesmycka


Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska (Polska)

Wojciech Jabłoński


Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska (Polska)

Joanna Kania


Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska (Polska)

Abstrakt

Bardzo często niepełnosprawność kojarzona jest z dysfunkcjami motorycznymi, podczas gdy dysfunkcje wzroku, słuchu czy psychologiczne nie są zakorzenione w świadomości ogółu społeczeństwa. Jednak podobnie jak zaburzenia ruchowe, zaburzenia wzroku są naturalnym etapem procesu starzenia się. Brak dostosowania przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej dla osób niewidzących lub słabowidzących stanowi więc często barierę dla osób z wadami wzroku oraz osób starszych. W artykule przedstawiono sposoby mające na celu udogodnienie osobom niepełnospraw-nym korzystania z obiektów i przestrzeni publicznych. Artykuł podzielony został na dwie części. Pierwsza obejmuje działania architektoniczno-budowlane – wskazując podstawowe zasady w kształtowaniu architektury oraz wskazując na niektóre błędy pojawiające się w obiektach budowla-nych, które mogą zagrażać życiu, bezpieczeństwu lub komfortowi psychicznemu osób z dysfunk-cjami wzroku. Rozwiązania architektoniczne mogą stanowić ułatwienie orientacji w przestrzeni czy odbioru bodźców środowiska architektonicznego, ale nie zawsze system informacji szczegółowej. Druga część artykułu poświęcona jest technikom tyflograficznym mogącym znaleźć zastosowanie w przestrzeniach publicznych jako formy małej architektury lub detalu – uzupełnienia architektury. Rozwiązania te wskazują na dokładniejsze informacje, takie jak system komunikacji w obiekcie, czy informacji użytkowych. Obie części artykułu wskazują na rozwiązania architektoniczne oraz ogólnie rozumianego designu mające na celu umożliwienie sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania w obiekcie. Wskazują również na fakt, że projektowanie z uwzględnieniem osób z dysfunkcjami wzroku powinno zaczynać się już na etapie koncepcji funkcjonalno-przestrzennej, a obejmować także detal oraz rozwiązania w fazie wykonawczej oraz fazę życia obiektu przez właściwe zarządzenie przestrzenią.


Słowa kluczowe:

projektowanie uniwersalne, dysfunkcje wzroku, obiekty użyteczności publicznej

Harasimowicz J., 1997, Atlas Architektury Wrocławia, tom I, Wrocław.
  Google Scholar

Kowalski K., Starzyńska D. (red.), Projektowanie bez barier – wytyczne, Warszawa.
  Google Scholar

Leszczyńska A., 2016, Do czego potrzebne jest projektowanie uniwersalne i adaptacja przestrzeni, [w:] Projektowanie i adaptacja przestrzeni publicznej do potrzeb osób niewidomych i słabowidzących, Polski Związek Niewidomych, Warszawa.
  Google Scholar

Leszczyńska A., Fabisiak A., 2016, Wskazówki do projektowania i adaptacji środowiska fizycznego do potrzeb osób niewidomych i słabowidzących, [w:] Projektowanie i adaptacja przestrzeni publicznej do potrzeb osób niewidomych i słabowidzących, Polski Związek Niewidomych, Warszawa.
  Google Scholar

Poliński J., 2012, Oznaczenia dotykowe dla osób niewidomych i słabowidzących część I – dotykowe elementy ostrzegawcze, [w:] Problemy Kolejnictwa, zeszyt 157.
  Google Scholar

Poliński J., 2013, Oznaczenia dotykowe dla osób niewidomych i słabowidzących część II – ścieżki dotykowe, [w:] Problemy Kolejnictwa, zeszyt 158.
  Google Scholar

Poliński J., 2013, Oznaczenia dotykowe dla osób niewidomych i słabowidzących część III – Mapy dotykowe dworców kolejowych, [w:] Problemy Kolejnictwa, zeszyt 159.
  Google Scholar

Wysocki M., 2010, Projektowanie dla osób niewidomych. Pozawzrokowa percepcja przestrzeni, Gdańsk.
  Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, 2016, Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r., Warszawa.
  Google Scholar

Deklaracja Madrycka, 2002, Europejski Kongres Osób Niepełnosprawnych, Madryt 2002.
  Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Dz. U. 2002 nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami.
  Google Scholar

http://pkpsa.pl
  Google Scholar

http://www.przedniaplatformatramwaju.pl
  Google Scholar

http://bi.gazeta.pl
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2016-12-30

Cited By / Share

Przesmycka, E., Jabłoński, W., & Kania, J. (2016). Uniwersalność przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej w kontekście osób z dysfunkcją wzroku. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki I Studiów Krajobrazowych, 12(4), 92–106. https://doi.org/10.35784/teka.1531

Autorzy

Elżbieta Przesmycka 

Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska Polska

Autorzy

Wojciech Jabłoński 

Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska Polska

Autorzy

Joanna Kania 

Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska Polska

Statystyki

Abstract views: 176
PDF downloads: 168