Przebudowy komercyjnych obiektów użyteczności publicznej na Starym Mieście we Wrocławiu. Bezpieczeństwo i komfort użytkowania a zachowanie autentyczności zabytku

Krystyna Kirschke


Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology (Polska)

Paweł Kirschke


Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology (Polska)

Elżbieta Komarzyńska-Świeściak


Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology (Polska)

Abstrakt

W centrum Wrocławia istnieje ponad sto zabytkowych obiektów użyteczności publicznej przystosowanych do pełnienia komercyjnych funkcji usługowych. Na tle dzisiejszych kosmopolitycznych galerii i biurowców gmachy te wyróżniają się stylową architekturą, utrzymaną w formach eklektycznych, secesyjnych lub modernistycznych. W procesie ich rewaloryzacji istnieje potrzeba pogodzenia konieczności maksymalnej ochrony historycznej substancji z komfortem i bezpieczeństwem użytkowania. Wielobranżowy projekt budowlany stanowiący podstawę przebudowy zabytku musi być poprzedzony analizami konserwatorskimi oraz koncepcjami symulującymi możliwe warianty programowe. Pozwala to na powiązanie oceny wartości architektury z dobraniem funkcji adekwatnej do lokalizacji i historycznej struktury obiektu. Dalszy wieloetapowy proces projektowy i realizacja takiego przedsięwzięcia powinny opierać się o schemat Research by Design. Pozwala to na kontrolowanie przebiegu inwestycji i zastosowanie takich rozwiązań przestrzennych i technicznych, które ograniczają destrukcję jego historycznej substancji. W referacie przedstawiono wnioski z kilkunastu tak przeprowadzonych przedsięwzięć, podczas których w zabytkach udało się stworzyć wysokiej klasy domy handlowe, banki, hotele lub prestiżowe biurowce. Istotą tych inwestycji było zachowanie autentyczności zabytku i wyeksponowanie jego walorów, przy zapewnieniu niezbędnych instalacji infrastrukturalnych i związanych z nimi pomieszczeń oraz urządzeń gwarantujących bezpieczeństw i komfort użytkowy.


Słowa kluczowe:

rewaloryzacja, budynki komercyjne, konserwacja zabytków, Research by Design, rozwój zrównoważony, Wrocław

Kirschke P (2015) Revaluation of Wroclaw public use buildings in years 2005−2013. Civil and Environmental Engineering Reports, vol. 18, nr 3, pp. 75−83. https://doi.org/10.1515/ceer-2015-0038
DOI: https://doi.org/10.1515/ceer-2015-0038   Google Scholar

European Best Destinations (2018) Best places to travel in Europe 2018. European Best Destinations. https://www.europeanbestdestinations.com/european-best-destinations-2018/. Accessed 14 February 2018
  Google Scholar

Kirschke K (2005) Fasady wrocławskich obiektów komercyjnych z lat 1890−1930. Struktura. Kolorystyka. [Facades of commercial buildings in Wroclaw in the years 1890−1930. Structure – colour scheme – decoration], Wrocław, Oficyna Wydaw. Politechniki Wrocławskiej.
  Google Scholar

Maćków Pracownia Projektowa (2006) Renovation, reconstruction and extension project of DTC „Renoma” Department Store Building at Świdnicka Street 40 in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Kirschke Pracownia Projektowa (2010) Renovation and reconstruction project of PSS „Feniks” Department Store at Szewska Street 75/77, Kurzy Targ and Rynek 31/32 in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Kirschke Pracownia Projektowa (2012) Renovation and reconstruction project of the building in Rynek 50 in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Kirschke Pracownia Projektowa (2014) Reconstruction and adaptive reuse project of the office commercial building „Pod Złotą Koroną” to a hotel at Rynek 29 and Oławska Street 2 in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Grupa 33_03. Anita Luniak_Teresa Mromlińska (2014) Reconstruction and extension project of the office commercial buildings at Świdnicka Street 34 / Plac Teatralny 6- and 8, in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Biuro Projektów i Ekspertyz ARCHIKON (2007) Adaptive reuse, reconstruction and extension project of „Monopol Wrocław Hotel” at Modrzejewska Street 2 [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

MTA Tomasz Marhall (2016) Reconstruction project of the residential and commercial building at Plac Wolności 10 in Wrocław [Building Permit Documentation].
  Google Scholar

Hauberg J (2011) Research by Design – a research strategy, AE... Revista Lusófona de Architectura e Educacao, no. 5, pp. 46−56.
  Google Scholar

Sequeira João M (2012) Architecture & Research: a possible structure. Lusofona Journal of Architecture and Education, [S.l.], n. 5, pp. 135−151.
  Google Scholar

Janowski Z, Janowski M (2009) Problemy projektowe związane z adaptacją budynków zabytkowych na cele użyteczności publicznej [Design problems with the adaptation of historical buildings to the aim of the public use]. Czasopismo Techniczne. Budownictwo, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, R. 106, z. 2-B, pp. 139−150.
  Google Scholar

Handbuch der Architektur IV. Theil: Entwerfen, Anlage und Einrichtung der Gebäude 2. Halbband, 2. Heft: Carl Zaar, August Leo Zaar: Geschäfts- und Kaufhäuser, Warenhäuser und Messpaläste, Passagen oder Galerien. Paul Kick: Gebäude für Banken und andere Geldinstitute. Hans Auer: Börsengebäude. Stuttgart 1902). 2. Auflage: Alphons Schneegans: Geschäfts-und Kaufhäuser, Warenhäuser und Messpaläste, Passagen und Galerien, Grosshandelshäuser, Kontorhäuser, Börsengebäude. Paul Kick: Gebäude für Banken und andere Geldinstitute. Leipzig 1923.
  Google Scholar

Pevsner N (1979) A History of Building Types, Princeton, Princeton University Press.
  Google Scholar

Kirschke K (2015) Tenement house “Under the Golden Crown” in Wroclaw – renovation of the peculiar monument. Civil and Environmental Engineering Reports. vol. 19, no 4, pp. 51−59.
DOI: https://doi.org/10.1515/ceer-2015-0051   Google Scholar

Kirschke K, Kirschke P (2008) Restoration Strategies for a Commercial Facility: Facade of Centrum-Renoma Department Store in Wroclaw. The Journal Architecture Civil Engineering Environment ACEE, 2008 vol. 1, no. 3, pp. 11−20.
  Google Scholar

Kirschke K, Kirschke P (2013) Wartościowanie w decyzjach architektonicznych na przykładzie rewitalizacji Wroclawskich obiektów użyteczności publicznej [Valuation in Architectural Decisions on the Basis of Refurbishment of Public Buildings in Wroclaw. Valuation of Listed Buildings]. In: Szmygin B (ed) Wartościowanie zabytków architektury, Warszawa, Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej.
  Google Scholar

Kirschke P (2014) Wrocławskie zabytkowe obiekty komercyjne, których funkcja przestała się sprawdzać, W: Wartość funkcji w obiektach zabytkowych [Listed Commercial Buildings in Wroclaw no Longer Functional. Importance of Function in Listed Buildings]. In: Szmygin B (ed) Polski Komitet Narodowy ICOMOS Warszawa, pp. 137−154.
  Google Scholar

Act of 23 July 2003 on On The Protection Of Monuments And The Care Of Historical Monuments (Journal of Laws of the Republic of Poland of 2003 nr 162, Pos. 1568).
  Google Scholar

Regulation Of The Minister Of Infrastructure Of 12 April 2002 On Technical Conditions, Which Should Correspond To The Buildings And Their Location (Journal of Laws of the Republic of Poland of 2002 nr 75, Pos. 690).
  Google Scholar

Kollewe J (2011) Wroclaw transformed. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2011/apr/06/new-europe-poland. Accessed 14 February 2018
  Google Scholar

Gowans G (2017) Financial Times award Wroclaw Poland’s FDI Strategy prize. Wroclaw Uncut. http://wroclawuncut.com/2017/02/24/wroclaw-handed-polands-fdi-financial-times-prize/. Accessed 14 February 2018.
  Google Scholar

Nag P K (2019) Office Buildings Health, Safety and Environment, Singapor, Springer Nature Singapore Pte Ltd, pp. 445−463.
  Google Scholar

Lewicka M L (2009) Nieinwazyjna metoda modernizacji i aranżacji wnętrz w budowlach zabytkowych [Non-invasive method of refurbishment and interior design in historic buildings]. In: Szmygin B (ed) Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Międzynarodowa rada ochrony Zabytków ICOMOS, Politechnika Lubelska, Warszawa-Lublin, pp. 55−68.
  Google Scholar

Grabiszewski M (2009) Adaptacja budowli zabytkowych na cele hotelowe [Adaptive reuse of historic buildings to new hotels]. In: Szmygin B (ed) Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Międzynarodowa rada ochrony Zabytków ICOMOS, Politechnika Lubelska, Warszawa-Lublin, pp. 43−53.
  Google Scholar

Regulation of the Minister of Economy and Labour of 19 August 2004 on hotel facilities and other facilities where hotel services are provided (Journal of Laws of the Republic of Poland of 2017, Pos. 2166.)
  Google Scholar

Ostrowska M, Ziental K (2010) Dom handlowy i hotel Monopol we Wrocławiu. Tradycja a nowoczesność [Monopol department store and hotel in Wrocław. Tradition and modernity]. Archivolta, 2(46)/2010, pp. 95−98.
  Google Scholar


Opublikowane
2018-10-28

Cited By / Share

Kirschke, K., Kirschke, P., & Komarzyńska-Świeściak, E. (2018). Przebudowy komercyjnych obiektów użyteczności publicznej na Starym Mieście we Wrocławiu. Bezpieczeństwo i komfort użytkowania a zachowanie autentyczności zabytku. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki I Studiów Krajobrazowych, 14(3), 24–41. https://doi.org/10.35784/teka.1796

Autorzy

Krystyna Kirschke 

Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology Polska

Autorzy

Paweł Kirschke 

Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology Polska

Autorzy

Elżbieta Komarzyńska-Świeściak 

Department of Civil Service Building Architecture and Basics of Design, Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science & Technology Polska

Statystyki

Abstract views: 414
PDF downloads: 281