Przekształcenia przestrzeni miejskiej, miejsce i nie-miejsce
Dariusz Gaweł
dga@vp.plKatedra Architektury Współczesnej, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5759-1962
Abstrakt
Artykuł jest efektem kontynuacji badań nad przestrzenią miejską w warunkach powszechnej globalizacji. Powstał w oparciu o krytykę literatury fachowej oraz spostrzeżenia i badania „in situ”, odnoszące się do opisywanych miejsc. Termin ,,nie miejsce” stanowi podstawę do przeprowadzenia oceny przestrzeni miejskiej w warunkach szybko postępujących zmian, przekształcanego środowiska zbudowanego miast i warunków życia jej użytkowników. Zmieniające się tempo życia, postęp techniczny i informatyzacja procesów, nakładają na mieszkańców wiele dodatkowych wyzwań. O ile historycznie ukształtowane struktury urbanistyczne posiadają naturalne wykształcone cechy tożsamości miejsca, o tyle gwałtownie powstające nie-miejsca wykazują kompletny ich brak. Współczesne nie-miejsca stają się punktem zetknięcia tworzonej architektury, urbanistyki i negatywnych skutków życia społecznego mieszkańców. Są one tworzone w pozornych warunkach troski o dobro wspólne, a współczesne miasta ulegają powolnej pauperyzacji. Artykuł jest konfrontacją rozważań teoretycznych popartych analizą konkretnych realizacji.
Słowa kluczowe:
nie-miejsce, miejsce, miasto, przestrzeń miejska, przestrzeń publicznaBibliografia
Auge M., Non-places: Introduction to an Antropology of Supermodernity, Verso 1995.
Google Scholar
Bauman Z., Szanse etyki w zglobalizowanym świecie, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
Google Scholar
Bauman Z., Nowoczesność i zagłada, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.
Google Scholar
Bierwiaczonek K., Miejsca i nie-miejsca w perspektywie badań nad przestrzeniami publicznymi polskich miast, [w:] Acta Universitatis Lodziensis, Folia Socjologica Vol. 64, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódz 2018.
DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.64.04
Google Scholar
Czarnecki B., Siemiński W., Kształtowanie bezpiecznej przestrzeni publicznej, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2004.
Google Scholar
Djukic A., Publiczna przestrzeń ulicy – przekształcenie i ulepszenie tożsamości, [w:] Czasopismo Techniczne, Politechnika Krakowska, Seria Architektura, Vol 2A, Kraków 2008.
Google Scholar
Dymnicka M., Od miejsca do nie-miejsca, [w:] Acta Universitatis Lodziensis, Folia Socjologica Vol. 36, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011.
Google Scholar
Gawel D., Strategiczne węzły miejskie w wielkich miastach Azji Południowo-Wschodniej, [w:] Budownictwo i Architektura. Vol 17(2), Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2018.
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_18_172_14
Google Scholar
Gaweł D., Szafranek A., Place publiczne miast jako przestrzeń stymulujaca potrzeby człowieka, [w]; Budownictwo i Architektura. Vol 17(3), Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2018.
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_18_173_05
Google Scholar
Gwizdak W., Oddziaływanie centrów handlowych na structurę miast, [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria Architektura, Vol. 44, nr 1744, Gliwice 2006.
Google Scholar
Jacobs J., The Death and Life of Great American, Random House, New York 1993.
Google Scholar
Kochanowska D., Śródmiejskie przestrzenie publiczne – współczesne przekształcenia, [w:] Kochanowski M. (red.) Przestrzeń publiczna miasta postindustrialnego, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Kochanowski M., Wnioski poznawcze i aplikacyjne, [w:] Kochanowski M. (red.) Przestrzeń publiczna miasta postindustrialnego. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Kobryń A., Wielokryterialne wspomaganie decyzji w gospodarowaniu przestrzenią, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2014.
Google Scholar
Lorens P., Główne typy i rodzaje współczesnych przestrzeni publicznych, [w:] Lorens P. Martyniuk-Pęczek J.(red.), Problemy kształtowania przestrzeni publicznych. Miasto. Metropolia. Region, Wydawnictwo Urbanista, Gdańsk 2010.
Google Scholar
Lynch K., The Image of the City, The MIT Press 1960.
Google Scholar
Makowski G., Świątynia konsumpcji. Geneza i społeczne znaczenie centrum handlowego, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2003.
Google Scholar
Paprzyca K., Miejsca – nie-miejsca w przestrzeniach publicznych małych miast, [w:] Przestrzeń i Forma, Czasopismo Naukowe PAN i ZUT w Szczecinie, Vol. 32, Zeszyt 2, Szczecin 2015.
Google Scholar
Roj-Rojewski S., Kotarska E., Uwarunkowania lokalizacji stacji paliw na obszarach miejskich i wiejskich na przykładzie województwa podlaskiego, [w:] Studia Miejskie, Vol. 32, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2018.
DOI: https://doi.org/10.25167/sm2018.032.09
Google Scholar
Solarek K., Współczesne koncepcje rozwoju miasta, [w:] Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, Komitet Architektury i Urbanistyki PAN, Zeszyt 4, Warszawa 2011.
Google Scholar
Skalski K.M., O budowie rewitalizacji dawnych dzielnic miejskich, Krakowski Instytut Nieruchomości, Kraków 1996.
Google Scholar
Śliwińska-Ładzińska W., Kryteria projektowania miast XXI wieku – na przykładzie Lizbony, [w:] Przestrzeń Europy, J.M. Chmielewski (red.), Towarzystwo Urbanistów Polskich Oddział Warszawski, Warszawa 1999.
Google Scholar
Zukin S., The Cultures of Cities, Blackwell Publishing, Malden MA 1995.
Google Scholar
Zuziak Z.K., Nowe przestrzenie podróży. Przestrzenie publiczne węzłów transportu, [w:] Przestrzeń publiczna miasta postindustrialnego, M. Kochanowski (red.), Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Autorzy
Dariusz Gawełdga@vp.pl
Katedra Architektury Współczesnej, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska Polska
https://orcid.org/0000-0001-5759-1962
Statystyki
Abstract views: 254PDF downloads: 277
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.