Dendrochronologia i akceleratorowa mas‑spektrometria (AMS) datowania za pomocą C‑14: nowe i potężne połączenie

Mykola Bevz

m.bevz@pollub.pl
Katedra Konserwacji Zabytków, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-1513-7045

Myron O. Stachiw


Architectural Historian, East Woodstock, CT, USA (Stany Zjednoczone)
https://orcid.org/0009-0006-0098-7054

William A. Flynt


Architectural Conservator, Dummerston, VT, USA (Stany Zjednoczone)

Abstrakt

W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci dendrochronologia, czyli datowanie słojów drewna, stała się głównym narzędziem w archeologii budowlanej umożliwiającym dokładne określenie, kiedy wycięto drewno do historycznych budowli. Chociaż nie każdy testowany budynek może zostać pomyślnie datowany, zdecydowana większość umożliwia datowanie przy użyciu tej metody. W rezultacie dendrochronologia odegrała ważną rolę w naszej reinterpretacji ewolucji architektonicznej wielu historycznych metod budowlanych. Jedną z przeszkód napotykanych w prowadzeniu takich badań jest praca w obszarach, w których nie ma datowanych głównych baz danych chronologii, co wymaga sprawdzenia z bardziej odległymi chronologiami, które mogą, ale nie muszą, zapewnić spójną zgodność.

Jeden z takich przypadków dotyczył rzekomego XVII-wiecznego domu Hancocka-Mitchella, położonego w Chilmark na Martha’s Vineyard, wyspie u wybrzeży Cape Cod w stanie Massachusetts, zasiedlonej po raz pierwszy przez Europejczyków w 1641 roku. Chociaż wstępne badania dendrochronologiczne nie dały jednoznacznego wyniku, późniejsze pobranie próbek z tego domu, a także trzech innych na wyspie, doprowadziło do wstępnej chronologii dębu na wyspie. Aby potwierdzić dokładność tej próbki, zastosowano nowatorskie zastosowanie akceleracyjnej spektrometrii mas (AMS) do datowania C-14, w wyniku której dwa pierścienie (starannie wybrane na podstawie ich poprzednich dat w połączeniu z kartą kalibracyjną węgla-14) pobrano z ten sam fragment drewna Wyniki tych badań jednoznacznie wykazały, że datowanie dendrochronologiczne było prawidłowe i że dom faktycznie powstał w połowie XVIII w., a nie w połowie XVII w., jak dotychczas sądzono.


Słowa kluczowe:

dendrochronologia, konstrukcje drewniane, dom Hancock-Mitchell, badania

Abbott Lowell Cummings, The Framed Houses of Massachusetts Bay, 1625−1725. Belknap Press of Harvard University Press, 1979.
  Google Scholar

Architecture. Reed College. Rdc. Reed.edu. [online] Available at: https://rdc.reed.edu/c/colhist/s?p=1&pp=20&ft=subject_keywords&fv=Domestic%20Architecture . [Date of reference: 10.02.2020].
  Google Scholar

Island history. [online] Available at: https://www.mvtimes.com/2019/08/07/island-history-reflected-paintings-hancock-mitchell-house/ [Date of reference: 10.08.2022].
  Google Scholar

Hancock-Mitchell House - Sheriff’s Meadow Foundation. The Hancock-Mitchell House at Quansoo Farm. [online] Available at: https://sheriffsmeadow.org/wp-content/uploads/2017/02/smf_hancock_bro_2.pdf [Date of reference: 05.06.2024].
  Google Scholar

Hancock-Mitchell house. Quansoo, Chilmark. Indian Converts: Hancock-Mitchell house. Quansoo, Chilmark. Publisher: Reed College. 2010.
  Google Scholar

Henry E.Scott. A Story of a House. Perhaps of Island`s Oldest. The Ducescounty Intellingercer. Vol. 22, N 4; May, 1981. P. 123−139. [online] Available at: https://mvmuseum.org/wp-content/uploads/2020/04/1981-B-May.pdf. [Date of reference: 11.08.2022].
  Google Scholar

Henry E.Scott. A Story of a House. Perhaps of Island`s Oldest. The Ducescounty Intellingercer. part 2. [online] Available at: https://mvmuseum.org/wp-content/uploads/2020/03/2011-B-Fall.pdf Vol.53, N. 1, fall. 2011. P. 3−17. [Date of reference: 11.08.2022].
  Google Scholar

Adam Moore. Asking the looking glass of a single Island house: What is our economic future? [online] Available at: https://www.mvtimes.com/2019/01/02/asking-looking-glass-single-island-house-economic-future/ [Date of reference: 10.08.2022].
  Google Scholar

Mayhew, John. Hancock-Mitchell house. Quansoo, Chilmark. Missionary, Island Christianity, [online] Available at: https://rdc.reed.edu/i/b6276895-3013-4f39-b7e3-d30aeb569140. [Date of reference: 10.07.2023].
  Google Scholar

Mayhew, Thomas Jr. Mayhew, Experience Mayhew, Thomas Sr. Meetinghouse, New England Missionaries. [online] Available at: https://rdc.reed.edu/i/b6276895-3013-4f39-b7e3-d30aeb569140 p. 9−14. [Date of reference: 10.07.2023].
  Google Scholar

Roger Hunt. Huntwriter. House history in America. [online] Available at: https://huntwriter.com/house-history-in-america/ November 4, 2013lRoger HuntlLast Updated June 25, 2015. [Date of reference: 10.02.2020].
  Google Scholar


Opublikowane
2024-12-27

Cited By / Share

Bevz, M., Stachiw, M. O., & Flynt, W. A. (2024). Dendrochronologia i akceleratorowa mas‑spektrometria (AMS) datowania za pomocą C‑14: nowe i potężne połączenie. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki I Studiów Krajobrazowych, 20(1), 69–79. https://doi.org/10.35784/teka.6880

Autorzy

Mykola Bevz 
m.bevz@pollub.pl
Katedra Konserwacji Zabytków, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska Polska
https://orcid.org/0000-0003-1513-7045

Autorzy

Myron O. Stachiw 

Architectural Historian, East Woodstock, CT, USA Stany Zjednoczone
https://orcid.org/0009-0006-0098-7054

Autorzy

William A. Flynt 

Architectural Conservator, Dummerston, VT, USA Stany Zjednoczone

Statystyki

Abstract views: 5
PDF downloads: 1


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.