Pawilon Rezerwatu Archeologicznego Kultury Łużyckiej w Częstochowie-Rakowie – studium przypadku

Emilia Malec-Zięba

emi.arch@op.pl
Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego, Wydział Architektury i Sztuk Pięknych (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-0296-5223

Abstrakt

Artykuł przedstawia historię, unikatową architekturę oraz obecny stan Rezerwatu Archeologicznego w Częstochowie-Rakowie. Zlokalizowany w miejscu odkrycia jednego z największych cmentarzysk kultury łużyckiej (750-600 p.n.e.), rezerwat został otwarty w 1965 roku jako pierwsze muzeum in situ w Polsce. Autorem pierwotnego projektu pawilonu wystawienniczego był Włodzimierz Ściegienny, który w wyjątkowy i wielowymiarowy sposób podszedł do powierzonego mu zadania. Pawilon wyróżniał się nowatorskimi rozwiązaniami konstrukcyjnymi, unikalną mozaiką oraz aranżacją przestrzeni. Pomimo historycznej i artystycznej wartości, w 2001 roku budynek został przebudowany, co doprowadziło do zatracenia jego oryginalnej formy. Artykuł dokumentuje utracony projekt Ściegiennego, podkreślając jego znaczenie dla polskiej kultury i historii XX wieku.

 


Słowa kluczowe:

Rezerwat Archeologiczny, architektura powojennego modernizmu, degradacja architektury, Częstochowa, Włodzimierz Ściegienny

Błaszczyk W., Rezerwat archeologiczny, Cmentarzysko łużyckie, Muzeum Regionalne w Częstochowie, Częstochowa 1961.
  Google Scholar

http://archive.wiadomosci-archeologiczne.pl/tomy-online/ [dostęp 10.11.2024].
  Google Scholar

https://czestochowa.naszemiasto.pl/poczatki-rezerwatu-archeologicznego-w-czestochowie-na/ar/c1-8134735?fbclid=IwAR2dvnMXd0HsMG0kW14nB8TQkZiFAR1YC9VDHgFDH4Ct01ft3zXdXSMIXuw [dostęp: 07.11.2024].
  Google Scholar

https://czestochowskie24.pl/czestochowa/55-lat-rezerwatu-archeologicznego-w-czestochowie/ dostęp: 07.11.2024].
  Google Scholar

https://www.facebook.com/arch.wlodzimierz.sciegienny [dostęp: 07.11.2024].
  Google Scholar

https://fiat.fm/info/archeologia-jest-ciekawa-modernizacja-ekspozycji-in-situ-w-rezerwacie-archeologiznym/ [dostęp 10.11.2024].
  Google Scholar

http://rezerwat.muzeum.czest.pl/kultura-luzycka/ [dostęp: 07.11.2024].
  Google Scholar

http://rezerwat.muzeum.czest.pl/50-lat-rezerwatu-archeologicznego/ [dostęp 10.11.2024].
  Google Scholar

https://orlegniazda.pl/culturalheritage/3683/rezerwat-archeologiczny-kultury-luzyckiej-w-czestochowie-rakowie [dostęp 10.11.2024].
  Google Scholar

Kosiński M, Wieczorek-Szmal M., 40 lat Rezerwatu Archeologicznego w Częstochowie, Rocznik Muzeum Częstochowskiego T.8/2007, Muzeum Częstochowskie, Częstochowa 2007.
  Google Scholar

Malec-Zięba E., Korelacje architektury i sztuki w twórczości Włodzimierza Ściegiennego, „Państwo i Społeczeństwo” 3/2020, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2020.
  Google Scholar

Malec-Zięba M., Wowczak J., Rezerwat Archeologiczny Włodzimierza Ściegiennego w Częstochowie-Rakowie – utracone dzieło polskiego modernizmu lat sześćdziesiątych, „Wiadomości Konserwatorskie, Journal of Heritage Conservation” T.72, Kraków 2022.
  Google Scholar

Rajewski Z., Pokaz zabytków w terenie, „Wiadomości Archeologiczne” T.30 z.1/1964, Państwowe Muzeum archeologiczne, Warszawa 1964.
  Google Scholar

Ściegienny K., Ad futuram rei memoriam, Stowarzyszenie Przyjaciół Gaude Mater, Częstochowa 2011.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-12-27

Cited By / Share

Malec-Zięba, E. (2024). Pawilon Rezerwatu Archeologicznego Kultury Łużyckiej w Częstochowie-Rakowie – studium przypadku. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki I Studiów Krajobrazowych, 20(2), 42–50. https://doi.org/10.35784/teka.6972

Autorzy

Emilia Malec-Zięba 
emi.arch@op.pl
Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego, Wydział Architektury i Sztuk Pięknych Polska
https://orcid.org/0000-0002-0296-5223

Statystyki

Abstract views: 3
PDF downloads: 2


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.