Walory krajobrazowe lasów podmiejskich Rzeszowa w aspekcie tworzenia przestrzeni wypoczynkowej
Tomasz Dudek
Katedra Agroekologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski (Polska)
Abstrakt
Celem pracy jest ocena walorów krajobrazowych lasów podmiejskich Rzeszowa dla celów rekreacyjnego użytkowania. Waloryzacji krajobrazu leśnego dokonano z perspektywy wnętrz drzewostanowych. W zastosowanej metodzie ocenie poddaje się następujące cechy drzewostanów: wiek, wilgotność siedliska, nachylenie terenu, bonitacja, skład gatunkowy warstwy drzew, budowa piętrowa drzewostanu, pokrycie gleby, barwa, mozaikowatość utożsamiana głównie z formą zmieszania gatunków oraz stopniem zadrzewienia. W pracy dokonano waloryzacji krajobrazu lasów podmiejskich Rzeszowa dla potrzeb rekreacji, położonych w odległości do 10 km od granic administracyjnych miasta i będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Łącznie dokonano oceny 379 oddziałów leśnych o sumarycznej powierzchni 9261 ha administrowanych przez 4 nadleśnictwa: Strzyżów, Kańczuga, Głogów i Leżajsk. Otrzymane wyniki wskazują, że lasy podmiejskie Rzeszowa posiadają duże (57%) bądź średnie (41%) walory krajobrazowe. Większość lasów cechujących się najwyższymi walorami krajobrazowymi możemy znaleźć na południe od Rzeszowa w terenie o urozmaiconej rzeźbie co dodatkowo podnosi walory krajobrazowe jak również zachęca do aktywnego wypoczynku. Duży udział drzewostanów starszych klas wieku, bogaty skład gatunkowy, zielna pokrywa runa, dobra przejrzystość wnętrza lasu, to cechy drzewostanów zachęcające do odwiedzin i kontemplacji z przyrodą we wnętrzach krajobrazu leśnego. Dodatkowo cechy te wpływają korzystnie na przydatność drzewostanów do popularnych form rekreacyjnego użytkowania lasu, takich jak: spacery, nordic walking, bieganie.
Słowa kluczowe:
krajobraz leśny, rekreacja leśna, czas wolny, lasy podmiejskieBibliografia
Bell P.A., Greene Th.C., Fisher J.D., Baum A., 2004. Psychologia środowiskowa. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar
Bell S., Simpson M., Tyrväinen L., Sievänen T., Pröbstl U., 2009. European Forest Recreation and Tourism: A Handbook. Taylor & Francis, London.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203872079
Google Scholar
Borgmann K.L., Rodewald A.D., 2005. Forest Restoration in Urbanizing Landscapes: Interactions Between Land Uses and Exotic Shrubs. Restoration Ecology 13(2), 334−340.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1526-100X.2005.00042.x
Google Scholar
Brown T.C., 1987. Production and cost of scenic beauty: examples for a ponderosa pine forest. Forest Science 33(2), 394−410.
Google Scholar
Brush R.O., 1979. The attractiveness of woodlands: Perceptions of forest landowners in Massachusetts. Forest Science 25(3), 495−506.
Google Scholar
Destan S., Bekiroǧlu S., 2011. Evaluation of the territorial system of forest recreation by natural indicators: Belgrade forest example. African Journal of Agricultural Research 6(1), 212−223.
Google Scholar
Dudek T., 2012. Ocena walorów krajobrazowych okolic Rzeszowa. Acta Sci. Pol., Administratio Locorum 11(1), 53−59.
Google Scholar
Dudek T., 2013. Ocena potencjału rekreacyjnego lasów w terenie o zróżnicowanej orografii na przykładzie Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Sylwan 157(10), 775−779.
Google Scholar
Dudek T., 2014. Potencjał rekreacyjny Magurskiego Parku Narodowego a rzeczywista liczba zwiedzających. Sylwan 158(11), 875−879.
Google Scholar
Dudek T., 2016a. Needs of the local population related to development of forests for recreational purposes: example of south-eastern Poland. Journal of Forest Science 62(1), 35−40.
DOI: https://doi.org/10.17221/99/2015-JFS
Google Scholar
Dudek T., 2016b. Potencjał rekreacyjny lasów podmiejskich Rzeszowa wobec zapotrzebowania na wypoczynek w lasach wśród mieszkańców województwa podkarpackiego. Sylwan 160(2), 169−176.
Google Scholar
Dudek T., 2016c. Waloryzacja krajobrazu leśnego Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Przestrzeń i Forma 26, 187−200.
DOI: https://doi.org/10.21005/pif.2016.26.D-03
Google Scholar
Dymitryszyn I., Szchwerk A., 2009. Piękno scenerii krajobrazu – turystyka a różnorodność gatunkowa biegaczowatych – przykład badań z Puszczy Piskiej i Drawieńskiego Parku Narodowego. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej 4(23), 100−109.
Google Scholar
Janeczko E., Woźnicka M., Mandziuk A., 2011. Potrzeby i preferencje społeczne w aspekcie kształtowania krajobrazu leśnego. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej 3(28), 117−121.
Google Scholar
Kędziora A., Karg J., 2010. Zagrożenia i ochrona różnorodności biologicznej. Nauka 4, 107−114.
Google Scholar
Koreleski K., 2000. Pozaprodukcyjne funkcje terenów leśnych i ich szacowanie. Wyd. Akademii Rolniczej w Krakowie.
Google Scholar
Kryszak A., Kryszak J., 2010. Walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe doliny rzeki Główna. Acta Sci. Pol., Administratio Locorum 9(3), 63−69.
Google Scholar
Meyer B., 2008. Krajobraz jako element atrakcyjności turystycznej obszaru. Studia krajobrazowe jako podstawa właściwego gospodarowania przestrzenią. Praca zbiorowa pod red. A. Zaręby, D. Chylińskiej. Wyd. Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, 119−126.
Google Scholar
O’Leary T.N., McCormack A.G., Clinch J.P., 1998. Tourists perceptions of forestry in the Irish landscape – an initial study. Forest & Landscape Research 1(5), 473−490.
Google Scholar
Park B.J., Tsunetsugu Y., Kasetani T., Morikawa T., Kagawa T., Miyazaki Y., 2009. Physiological effects of forest recreation in a young conifer forest in Hinokage Town, Japan. Silva Fennica 43(2), 291−301.
DOI: https://doi.org/10.14214/sf.213
Google Scholar
Paschalis-Jakubowicz P., 2009. Leśnictwo a leśna turystyka i rekreacja. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej 4(23), 29−35.
Google Scholar
Scrinzi G., Floris A., 2000. Featuring and modeling forest recreation in Italy. Forestry 73(2),173−185.
DOI: https://doi.org/10.1093/forestry/73.2.173
Google Scholar
Ważyński B., 1997. Urządzanie i zagospodarowanie lasu dla potrzeb turystyki i rekreacji. Wyd. Akademii Rolniczej, Poznań.
Google Scholar
https://chemlinks.beloit.edu/Rain/copy/env-qual-crit-forest_landscape.pdf; dostęp 05.10.2015
Google Scholar
Autorzy
Tomasz DudekKatedra Agroekologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski Polska
Statystyki
Abstract views: 112PDF downloads: 130
