Integrity versus Intervention Boundaries in Modernist Housing Complexes

Case study of the healt/holiday districts in Ustroń

Błażej Ciarkowski

bciarkowski@uni.lodz.pl
Institute of the History of Art, Faculty of Philosophy and History, University of Lodz; (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5661-3429

Abstract

The aim of this article is to analyze the contemporary situation of post-war modernist building complexes located in the natural landscape of extraordinary values and to distinguish potential opportunities and threats for the future. The analysis was made as a case study of two extraordinary complexes: Ustroń-Zawodzie health district and Ustroń-Jaszowiec holiday district.
Modernist leisure districts are an example of complex urbanist-architectural projects including modern architecture of significant social value adjusted (scale, technology, form) to the natural conditions and built with due regard for the value of the landscape (in the spirit of the modern movement). Their preservation should go beyond the scale of a single architectural object and start from the point where the health-leisure district are considered as a cultural landscape.


Keywords:

post-war modernism, socialist modernism, spatial planning, architecture of leisure

Barucki T., Zielone konie. Henryk Buszko, Aleksander Franta, Jerzy Gottfried, Warszawa: Salix Alba, 2015.
  Google Scholar

Docomomo, Ustron Jaszowiec holiday district under threat of demolition, dostęp: https://www.docomomo.com/heritage/ustron-jaszowiec-holiday-district-under-threat-of-demolition, 2021.
  Google Scholar

Fronczek K., Koj R., Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Ustroń na lata 2015–2018, Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IV/29/2015 Rady Miasta Ustroń z dnia 26 lutego 2015 r., 2015.
  Google Scholar

Gądek Z., Rekreacja a środowisko naturalne, Architektura, 12, 1970, ss. 442–443.
  Google Scholar

ICOMOS, The Nara Document on Authenticity (1994), dostęp: www.icomos.org/charters/nara-e.pdf, 1994.
  Google Scholar

Jencks Ch., Architektura późnego modernizmu i inne eseje, tł. Barbara Gadomska, Warszawa: Arkady, 1989.
  Google Scholar

Kamiński Z., Przeobrażenia Ustronia a planowanie przestrzenne, Czasopismo Techniczne”, 10, 2009, ss. 175–180.
  Google Scholar

Korpal G., Artystyczny aspekt procesu konserwacji, [w:] B. Szmygin (red.), Współczesne problemy teorii konserwatorskiej w Polsce, Warszawa–Lublin: PKN ICOMOS, 2008, ss. 45-50.
  Google Scholar

Phaidon Editors (red.), 20th-Century World Architecture: The Phaidon Atlas, London–New York: Phaidon, 2012.
  Google Scholar

Piotrowska K. (oprac.), Wytyczne operacyjne do realizacji Konwencji światowego dziedzictwa, Warszawa: PKN ICOMOS, 2012.
  Google Scholar

Rozenau-Rybowicz A. Szlenk-Dziubek, D., Białoskórski P., Atlas dóbr kultury współczesnej województwa małopolskiego, Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Instytut Rozwoju Miast, 2009.
  Google Scholar

Uchwała nr IV/29/2015 Rady Miasta Ustroń z dnia 26 lutego 2015 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Miasta Ustroń na lata 2015–2018.
  Google Scholar

Uchwała nr XVII/184/2016 Rady Miasta Ustroń z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru strefy uzdrowiskowej „A” miasta Ustroń.
  Google Scholar

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
  Google Scholar

Węcławowicz-Bilska E., Kształt przestrzeni zdrojowiska, [w:] Architektura kurortowa. Materiały z ogólnopolskiej konferencji „Architektura kurortowa”, Połczyn Zdrój, 24–25 kwietnia 2009, Szczecin: Towarzystwo Wspierania Rozwoju Pomorza Zachodniego Szczecin-Expo, 2009, ss. 29-40.
  Google Scholar

Winnicki J., Jaszowiec – dzielnica wczasowa, Architektura, 2–3, 1969, ss. 42–47.Wiśniewski M., Moderna – modernizm – socmodernizm: burzyć czy chronić? Autoportret, 11, 2015.
  Google Scholar

Zawiadomienie o zamiarze włączenia obiektu do GEZ – ul. Stroma, (2021). Pobrano z: https://ustron.bip.info.pl/dokument.php?iddok=21680&idmp=672&r=r
  Google Scholar

Zawiadomienie o zamiarze włączenia obiektu do GEZ – ul. Turystyczna, (2021). Pobrano z: https://ustron.bip.info.pl/dokument.php?iddok=21682&idmp=672&r=r
  Google Scholar

Zawiadomienie o zamiarze włączenia obiektu do GEZ – ul. Wczasowa, (2021). Pobrano z: https://ustron.bip.info.pl/dokument.php?iddok=21681&idmp=672&r=r
  Google Scholar


Published
2021-06-30

Cited by

Ciarkowski, B. (2021). Integrity versus Intervention Boundaries in Modernist Housing Complexes: Case study of the healt/holiday districts in Ustroń. Protection of Cultural Heritage, (11), 75–86. https://doi.org/10.35784/odk.2776

Authors

Błażej Ciarkowski 
bciarkowski@uni.lodz.pl
Institute of the History of Art, Faculty of Philosophy and History, University of Lodz; Poland
https://orcid.org/0000-0001-5661-3429

Blazej Ciarkowski - MSc and PhD in Architecture from the Lodz University of Technology and M.A. in the History of Art from the University of Lodz. Associate professor in the Institute of Art History, University of Lodz and in the Institute of Architecture and Urban Planning, Lodz University of Technology. Author of a number of articles and books on modern architecture and preservation of the modern movement’s heritage. His current research interests focus on post-war modernist architecture, mutual relations between architecture and politics in totalitarian and authoritarian systems, preservation and conservation of the modernist architecture.
Membert of Docomomo International, PKN Icomos.



Statistics

Abstract views: 278
PDF downloads: 248