MIEJSCE PAMIĘCI - PAMIĘĆ MIEJSCA, DEFINIOWANIE I ZASADY OCHRONY W DOKUMENTACH PLANISTYCZNYCH ŁODZI
Maria Dankowska
Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3366-0091
Abstrakt
Niektóre miejsca w sposób szczególny przechowują naszą zbiorową pamięć, są materialnym nośnikiem naszej historii i tożsamości. Jedną z możliwości ochrony, ale także wyeksponowania takich miejsc są ustalenia dokumentów planistycznych. Ujawniane są w nich nie tylko miejsca pamięci o randze narodowej, ale także inne. Kategoryzacja miejsc pamięci jest również istotna z punktu widzenia zakresu ich ochrony. W Łodzi, w aktualnie opracowywanym dokumencie studium wyróżniono w tym zakresie: 1) miejsca walk i martyrologii, 2) groby i mogiły wojenne, 3) pomniki i obeliski, 4) cmentarze (w tym cmentarze zapomniane), 5) wyburzone synagogi, 6) tablice pamiątkowe.
Miejsca pamięci są tematem trudnym, wielowątkowym, dotykającym często zagadnień delikatnych, takich jak ludzkie uczucia, pamięć, są to również miejsca z którymi wiążą bolesne i smutne wspomnienia. Tym bardziej wskazać trzeba na potrzebę ogromnej pieczołowitości i staranności na każdym etapie ich rozpoznania, definiowania czy formułowania zasad ochrony lub dopuszczenia ewentualnego przekształcenia. Przekazanie pamięci miejsca poprzez zachowanie miejsc pamięci jest to ogromna zbiorowa odpowiedzialność i zarazem wyzwanie.
Słowa kluczowe:
Miejsca Pamięci, dziedzictwo kulturowe, tożsamośćBibliografia
Affelt W., Szalaga M., Stocznia Gdańska – rewitalizacja pamięci czy obiektu?” [w:] Prorevita 2010, Zakres i granice ingerencji konserwatorskiej w adaptacji obiektów i zespołów poprzemysłowych, (red.) A. Kępczyńska-Walczak, Łódź.
Google Scholar
Asworth G., Planowanie dziedzictwa, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2015.
Google Scholar
Kłosek-Kozłowska D., Historyczny Krajobraz Miejski (Historic Urban Landscape – HUL) – uwagi metodologiczne do propozycji międzynarodowego standardu ochrony [w:] Prorevita 2010, Zakres i granice ingerencji konserwatorskiej w adaptacji obiektów i zespołów poprzemysłowych, (red.) A. Kępczyńska-Walczak, Łódź.
Google Scholar
Kowalski K., O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania, Kraków 2013.
Google Scholar
radalegislacyjna.gov.pl/sites/default/files/dokumenty/projekt_ustawy_256.pdf (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
Szpociński A., Miejsca pamięci (lieux de memoire), www.staff.amu.edu.pl/~ewa/Szpocinski,%20Miejsca%20pamieci.pdf (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
Szpociński A., Nośniki pamięci, miejsca pamięci, [w:] Sensus Historiae, t. XVII (2014/4), www.sensushistoriae.epigram.eu/index.php/czasopismo/article/viewFile/230/233 (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
Tomaszewski A., Ku nowej filozofii dziedzictwa, oprac. W. Święcicka, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2012.
Google Scholar
Uchwała nr LXIX/1753/18 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 28 marca 2018 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi”.
Google Scholar
Ustawa z dnia 2 lipca 1947 r. o utworzeniu Rady Ochrony Pomników Męczeństwa (Dz.U. z 1947 r. Nr 52, poz. 264).
Google Scholar
Ustawa z dnia 21 stycznia 1988 r. o Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (Dz.U. 1988 nr 2 poz. 2).
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446 z późn. zm.).
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, (Dz. U. z 2016 r. poz. 778 z późn. zm.).
Google Scholar
Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w Województwie Łódzkim na lata 2016-2019, https://www.lodzkie.pl/kultura/ochrona-zabytkow/program-opieki-nad-zabytkami (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
http://lodzhipsteremmiast.wordpress.com/2012/11/04/zapomniane-lodzkie-cmentarze2 (dostęp: 03.09.2014).
Google Scholar
http://www.czystemiasto.uml.lodz.pl/pomniki_i_cmentarze.php?article_id=478 dostęp (dostęp: 20.06.2009).
Google Scholar
http://www.radaopwim.gov.pl/article_details/1/misja-rady/ (dostęp: 04.09.2018).
Google Scholar
https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/38749,Upamietnianie-walk-i-meczenstwa.html (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ob%C3%B3z_przy_ulicy_Przemys%C5%82owej_w_%C5%81odzi (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
https://pl.wikipedia.org/wiki/Park_im._Tadeusza_Rejtana_w_%C5%81odzi (dostęp: 15.02.2018).
Google Scholar
Autorzy
Maria DankowskaInstytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej Polska
https://orcid.org/0000-0003-3366-0091
dr inż arch., architekt i urbanista. Praca: Instytut Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej oraz Miejska Pracownia Urbanistyczna w Łodzi. Autor i współautor kilkudziesięciu publikacji z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego, planowania przestrzennego oraz krajobrazu kulturowego, współautor projektów i inwentaryzacji architektonicznych (w tym obiektów zabytkowych), opracowań eksperckich z zakresu ochrony zabytków i krajobrazu historycznego oraz dokumentów i opracowań urbanistycznych. Członek zespołów eksperckich ds. zadań z zakresu rewitalizacji przy Urzędzie Miasta Łodzi. Członek zarządu Towarzystwa Urbanistów Polskich oddział w Łodzi, członek Stowarzyszenia Architektów Polskich – członek zespołu ZG SARP ds. dziedzictwa historycznego, członek PKN ICOMOS.
Statystyki
Abstract views: 240PDF downloads: 277