ZAGADNIENIE OCHRONY MIEJSC PAMIĘCI W TEORII I W PRAKTYCE
Abstrakt
Po analizie aktów prawa różnych państw i umów międzynarodowych autor dochodzi do wniosku, że aktualny stan regulacji ochrony prawnej miejsc pamięci jak i praktyki nie jest zadawalający. Na poziomie krajowym poza nielicznymi wyjątkami ochronę miejsc trzeba „wyinterpretowywać” z przepisów ogólnych ochrony zabytków. Podstawowy natomiast dokument powszechnego prawa międzynarodowego, Konwencja z 1972 roku, daje wprawdzie podstawę do wpisu takich miejsc na Listę Światowego Dziedzictwa, ale w praktyce jej stosowania Komitet Dziedzictwa ograniczył możliwość ich dokonywania. W przypadku miejsc zagłady ograniczenie to poprzez wprowadzenie kryterium „symbolicznej reprezentacji” takich miejsc nosi cechy działania bez podstawy prawnej i narusza art. 1 konwencji. W konsekwencji, dalszym skutkiem tej decyzji jest wyhamowanie procesu rozwoju ochrony prawnej miejsc pamięci.
Słowa kluczowe:
Miejsca pamięci, definicje prawne, Konwencja UNESCO z 1972r, IV Kryterium Wytycznych OperacyjnychBibliografia
Adlercreutz T., Four issues of Cultural Heritage Law in six European countries. Central Board of National Antiquities. National Historical Museums, Sztokholm 1993.
Google Scholar
Hunter M., The Preconditions of Preservation: A Historical Perspective [w:] Our past before us. Why do we save it? D. Loventhal, M. Binney (red.), Londyn 1981.
Google Scholar
Kancelaria Sejmu – Biuro Informacyjne – BIULETYN, z posiedzenia: Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 15), Nr 204/V kad., 11.01.2006.
Google Scholar
Kończyk L., Pedagogika (miejsc) pamięci, [w:] Ogrody Nauk i Sztuk, A. Kobylarek, A .Gil, L. Kołodziejczak, (red.), Debiuty 2012, Wrocław 2012.
Google Scholar
Kowalski W., Kwalifikacja wartości zabytku w świetle prawa Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Ochrona dziedzictwa kulturowego, nr 2 (16) 2016.
DOI: https://doi.org/10.24358/ODK_2016_02_07
Google Scholar
Le Goff J., Nora P. (red.), Faire de l’histoire. Gallimard, Paryż 1974.
Google Scholar
Miejsca pamięci na tle UNESCO 1972 World Heritage Convention oraz kryterium VI Wytycznych Operacyjnych jej stosowania. [w:] Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, Nr 4, 2017.
Google Scholar
National Register Criteria for Evaluation. Washington, D. C., U.S. Department of the Interior. www.nps.gov/nr/publictions/bulletins/nrb15/nrb152.htm.
Google Scholar
Nora P., Kritzman L. D., Realms of memory: Traditions. Columbia Univ. Press, Nowy Jork, 1996.
Google Scholar
Piotrowska K., Uzasadnienie wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa w przeszłości i obecnie. [w:] Wyjątkowa uniwersalna wartość a monitoring dóbr światowego dziedzictwa, B. Szmygin (red.), Polski Komitet Narodowy ICOMOS i Narodowy Instytut Dziedzictw, Warszawa 2011.
Google Scholar
Pruszyńskie J., Ochrona prawna zabytków w Republice Federalnej Niemiec. Teksty i komentarze, Warszawa 1992.
Google Scholar
Szpociński A., Miejsca pamięci (lieux de memoire) [w:] Teksty Drugie, nr 4, 2008.
Google Scholar
Tyler N., Ligibel T. J., Tyler I. R., Historic Preservation. New York, Londyn 2009.
Google Scholar
Ustawa bawarska z 25 czerwca 1973 roku, Denkmalpflege Informationen. The Bavarian State Conservation Office. Protection and Preservation of Historic Buildings and Archeological Sites in Bavaria. Monachium 1987.
Google Scholar
Values and Heritage Conservation. Research Report. The Getty Conservation Institute, Los Angeles 2000.
Google Scholar
Watzke H. G., Cramer J., v. Kodolitsch P., Federal Republic of Germany [w:] Protection and cultural animation of monuments, sites, and historic towns in Europe. German Commission for UNESCO, Bonn 1980.
Google Scholar
Zaborski M., Monuments and memorial sites in Poland and Germany [w:] Memory and Politics of Cultural Heritage in Poland and Germany, K. Ziemr (red), Warszawa 2015.
Google Scholar
http://historicengland.org.uk/research/inclusive-hritage/the-slave-trade-and-abolition/sites-of-memory: Black British History in the 18th and 19th Centuries I Historic England (dostęp: 16.03.2018).
Google Scholar
https://en.wikipedia.org/wiki/Register_of_Historic_Parks_and_Gardens_of_special_historic_interest_in_England (dostęp: 16.03.2018).
Google Scholar
https://en.wikipedia.org/wiki/Historic_England (dostęp: 16.03.2018).
Google Scholar
https://historicengland.org.uk/listing/what-is-designation/registered-battlefields/ (dostęp: 16.03.2018).
Google Scholar
Autorzy
Wojciech KowalskiUniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0001-6532-9796
absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1975 roku związany z Uniwersytetem Śląskim, a następnie także z Politechniką Śląską w Gliwicach, gdzie jest profesorem zwyczajnym na Wydziale Organizacji i Zarządzania. Autor ponad 100 publikacji naukowych w języku polskim i językach obcych, wygłosił także wiele referatów i wykładów za granicą, w tym w Nowym Jorku, Paryżu, Edynburgu, Londynie, Wiedniu, Waszyngtonie, Oxfordzie, Hadze, Moskwie, Athens (Georgia, USA), Nashville, Heidelbergu, Santiago de Compostela i w Stambule. Jest członkiem ICOMOS, a w ramach polskiego Komitetu tej organizacji członkiem Sądu Koleżeńskiego, a także założycielem Committee on Legal, Administrative and Financial Issues (ICLAFI).
Statystyki
Abstract views: 376PDF downloads: 153
