The Axiology of Sustainable Development: An Attempt at Typologization

Aksjologia rozwoju zrównoważonego to temat podejmowany w wielu pracach, przyjmujących jednak różne założenia. Różnice odnoszą się do interpretacji pojęcia rozwoju zrównoważonego, zbioru rozważanych wartości i metodyki konstruowania takiego zbioru. Celem niniejszego artykułu jest usystematyzowanie dyskusji dotyczącej aksjologii rozwoju zrównoważonego poprzez dokonanie jego typologizacji. Wyróżniono dwa typy aksjologii: holistyczno-altruistyczna i indywidualistyczno-egoistyczna. Drugą z nich przedstawiono w kategoriach alienacji idei zrównoważonego rozwoju w procesie jej eksterioryzacji.

Słowa kluczowe:

rozwój zrównoważony, filozofia rozwoju zrównoważonego, aksjologia rozwoju zrównoważonego, typologia aksjologii rozwoju zrównoważonego

Bibliografia

BIRNBACHER D., Verantwortung für zukünftige Generationen¸ Philipp Reclam jun., Stuttgart 1988 (wyd. pol.: Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia, Oficyna Naukowa n, Warszawa 1999).

Borys T., Płachciak A., Wartości a rozwój zrównoważony, in: Die Zukunft Europas und das Problem mit den Werten/Przyszłość Europy a problem z wartościami, ed. Badura H., Wissenschaftliche Schriftenreihe der Europäische Akademie für Lebensforschung, Integration und Zivilgesellschaft, Wien 2011, vol. 13, p. 211-221.

DAHRENDORF R., Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, Czytelnik, Warszawa 1993.

DOŁĘGA J. M., Znaczenie nauk ekologicznych w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju, in: Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, ed. Papuziński A., Oficyna Wydawnicza BRANTA, Bydgoszcz 2005, p. 294-306.

DOMERACKI P., TYBURSKI W., Podstawy edukacji i kształtowania świadomości społecznej w duchu zrównoważonego rozwoju, in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011, p. 233-281.

Einstein The Human Side, ed. Dufas H., Hoffman B., Princeton University Press, 1979.

FIUT I., 2009, Idea rozwoju zrównoważonego w perspektywie filozofii Henryka Skolimowskiego, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 2, p. 25-48.

FIUT I., 2011, Obraz zrównoważonego rozwoju na łamach „Problemów Ekorozwoju”, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 2, p. 93-100.

GAWOR L., Filozofia zrównoważonego rozwoju – preliminaria, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development 2010, vol. 5, no 2, p. 69-76.

GRAY J., Dwie twarze liberalizmu, Fundacja ALETHEIA, Warszawa 2001.

GRUNWALD A., Forschung für nachhaltige Entwicklung. Herausforderungen an wissenschaftliche Politikberatung, in: Nachhaltige Entwicklung: Von wissenschaftlichen Forschung zur politischen Umsetzung, eds. Banse G., Kiepas A., edition sigma, Berlin 2005, p. 43-56.

HULL Z., Problemy filozofii ekologii, in: Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii, ed. Papuziński A., Bydgoszcz 1999, p. 89-95.

HULL Z., Filozofie zrównoważonego rozwoju, in: Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, ed. Papuziński A., Oficyna Wydawnicza BRANTA, Bydgoszcz 2005, p. 52-63.

HULL Z., 2008, Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 3, no 1, p. 27-31.

Hull Z., 2007, Czy idea sustainable development ukazuje nową wizję rozwoju cywilizacyjnego?, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 2, no 1, p. 49-57.

HULL Z., Wprowadzenie do filozofii zrównoważonego rozwoju, in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011, p. 33-83.

JONAS H., Das Prinzip Verantwortung. Versuche einer Ethik für die technologische Zivilisation, Suhrkamp, Frankfurt am Main 1984 [wyd. pol.: Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej, tłum. M. Klimowicz, Wyd. Platan, Kraków 1996].

KIEŁCZEWSKI D., Etyka zrównoważonego rozwoju, in: Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, ed. Poskrobko B., Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2007, p. 67-84.

KRAS E. M., 2011, Głębokie źródła niezrównoważoności, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 1, p. 11-30.

KUROWICKI J., Estetyczność środowiska naturalnego, Instytut Wydawniczy Książka i Prawa, Warszawa 2010.

NOWAK L., Chrześcijaństwo versus liberalizm, http://humanizm.free.ngo.pl/nowak.htm (21.08.2012).

OSSOWSKA M., Podstawy nauki o moralności. PWN, Warszawa 1963.

PAPUZIŃSKI A., 2006/1, Filozoficzne aspekty zrównoważonego rozwoju – wprowadzenie, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 1, no 2, p. 25-32.

PAPUZIŃSKI A., Polityka edukacyjna na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce w świetle aksjologii zrównoważonego rozwoju, in: Etyka wobec współczesnych dylematów, ed. Kalka K., Papuziński A., Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2006/2, p. 331-355.

PAPUZIŃSKI A., Aksjologiczne podstawy międzynarodowej polityki zrównoważonego rozwoju (Metodologiczne aspekty badań), in: Die Zukunft Europas und das Problem mit den Werten/Przyszłość Europy a problem z wartościami, ed. Badura H., Wissenschaftliche Schriftenreihe der Europäische Akademie für Lebensforschung, Integration und Zivilgesellschaft, Wien 2011, vol. 13, p. 175-196.

PAPUZIŃSKI A., Zasady ładu społecznego w edukacji dla zrównoważonego rozwoju, in: Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, ed. Borys T., vol. 3: Edukacja dla ładu społecznego, ed. Rogala P., Brzozowski T., Wyd. Ekonomia i Środowisko, Warszawa 2010, p. 11-28.

PAPUZIŃSKI A., Bezpieczeństwo globalne a aksjologia zrównoważonego rozwoju, in: Między metafilozofią a ekofilozofią, ed. Starzyńska-Kościuszko E., Liszewski D., Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2012, p. 33-54.

PAWŁOWSKI A., Rozwój zrównoważony – idea, filozofia, praktyka, Komitet Inżynierii Środowiska PAN, Monografie nr 51, KIŚ, Lublin 2008.

PAWŁOWSKI L., 2012, Czy liberalny kapitalizm i globalizacja umożliwiają realizację strategii zrównoważonego rozwoju?, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 7, no 2, p. 7-13.

PIĄTEK Z., Idea zrównoważonego rozwoju w kontekście ludzkich dziejów, in: Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, ed. Poskrobko B., Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2007, p. 31-48.

PIĄTEK Z., 2011, Czy społeczeństwo „opętane ekologią” stanowi zagrożenie ludzkiej wolności i demokracji?, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 6, no 1, p. 83-94.

PIONTEK B., Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

PRZYBYSZ P., 1994, Dwa modele człowieka. O sporze liberalizm – komunitaryzm, in: Arka, vol. 51 (3), p. 22-39.

REDCLIFT M. R., 2009, Rozwój zrównoważony (1987-2005) – oksymoron czasu doratania, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 1, p. 33-50.

SELZNIK Ph., Osobowość a zobowiązania moralne, in: Komunitarianie, ed. Śpiewak P., Fundacja ALET-HEIA, Warszawa 2004, p. 263-282.

SKOWROŃSKI A., Wartości ekologiczne dla zrównoważonego rozwoju, in: Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, ed. Pawłowski A., Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN vol. 16, KIŚ, Lublin 2003, p. 27-40.

SZTUMSKI W., 2009, Mitologia zrównoważonego rozwoju, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 2, p. 13-23.

ŚPIEWAK P., W stronę wspólnego dobra, Fundacja Aletheia, Warszawa 1998.

TAYLOR Ch., Nieporozumienia wokół debaty liberalno-komunitariańskiej, in: Komunitarianie, ed. Śpiewak P., Fundacja ALETHEIA, Warszawa 2004, p. 37-69.

TYBURSKI W., Etyka środowiskowa i jej wkład w budowę świadomości sprzyjającej wdrażaniu idei zrównoważonego rozwoju, in: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, ed. Tyburski W., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011, p. 85-157.

WEIZSÄCKER E. U. von, LOVINS A. B. und LOVINS L. H., Faktor vier. Doppelter Wohlstand – halbierter Naturverbrauch, Droemersche Verlagsanstalt Th. Knaur Nachf, München 1995 (wyd. pol.: Mnożnik cztery. Podwojony dobrobyt – dwukrotnie mniejsze zużycie zasobów naturalnych, Wydawnictwo Rolewski, Toruń 1999).

Papuziński, A. (2013). Aksjologia zrównoważonego rozwoju: próba typologizacji. Problemy Ekorozwoju , 8(1), 5–25. Pobrano z https://ph.pollub.pl/index.php/preko/article/view/4857

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Numer Tom 8 Nr 1 (2013)

Archiwum

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Authors

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Bibliografia

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Licencja

##plugins.generic.usageStats.downloads##