Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
Współczesne wyzwania rozwoju przestrzennego lokalnych centrów usługowych na terenach podmiejskich Wrocławia na przykładzie Czernicy, Polska
Piotr Kryczka
piotr.kryczka@pwr.edu.plWydział Architektury; Politechnika Wrocławska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6735-2658
Katarzyna Chrobak
Wydział Architektury; Politechnika Wrocławska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-1422-6671
Abstrakt
Jak twierdzi wielu analityków, rozwój zabudowań w strefach podmiejskich nie jest związany z racjonalnym gospodarowaniem przestrzenią, opartym o kształtowanie wielofunkcyjnych jednostek osadniczych. Niniejsze opracowanie stanowi studium wybranego przypadku rozwoju przestrzennego funkcji usługowej na terenie podmiejskim Wrocławia. W artykule przedstawiono kwerendę literatury przedmiotu z zakresu budowania systemów ośrodków usługowych, jak i analizę dokumentów planistycznych gminy Czernica, również w zakresie ich korelacji z opracowaniami planistycznymi wyższego rzędu. W konsekwencji powyższych, zweryfikowano strukturę przestrzenną gminy i potencjalne możliwości rozwoju systemu ośrodków usługowych. W tym celu przeprowadzono analizy przestrzenne oparte na GIS (w szczególności analizy gęstości zabudowy czy analizy dostępności przestrzennej) oraz sporządzono opracowania mapowe uwzględniające najnowsze dane statystyczne. Zrealizowane badania stanowiły istotny punkt wyjścia do kształtowania wytycznych w zakresie tworzenia hierarchicznego systemu ośrodków usługowych, a w konsekwencji dalszej debaty na temat kształtowania przestrzeni sprzyjających integracji mieszkańców wsi.
Słowa kluczowe:
polityka przestrzenna, obszary wiejskie, obszary podmiejskie, dostępność przestrzenna, analizy networkoweBibliografia
Rosa G. et al., Współczesna ekonomika usług. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.
Google Scholar
Ilnicki D., Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju usług w Polsce: teoretyczne i praktyczne uwarunkowania badań. Wrocł○aw: Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 11, 2009. Available: http://www.geogr.uni.wroc.pl/data/files/publikacje-rozprawy-naukowe-igrr/rozprawy_11.pdf
Google Scholar
Kulawiak A., “Społeczne uwarunkowania rozwoju sektora usług w małych miastach : przykład Uniejowa”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, vol. 15, (2013), pp. 115–126.
Google Scholar
Kowicki M., Współczesna agora. Wybrane problemy kształtowania ośrodków usługowych dla małych społeczności lokalnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Politechniki Krakowskiej.
Google Scholar
Joanna Gil-Mastalerczy, “The influence of places of worship on the formation and integration of public spaces in the city”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 2, (2017), pp. 031–038. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17-162_02
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17-162_02
Google Scholar
Stettner M., “The quality and conditions of life in Siechnice – social research”, Budownictwo i Architektura, vol. 15, no. 4, (2016), pp. 087-100. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_154_09
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_154_09
Google Scholar
Christaller W., Die zentralen Orte in Süddeutschland [Central places in southern Germany]. 1933.
Google Scholar
Damurski Ł. et al., “Wybrane uwarunkowania kształtowania lokalnych centrów usługowych na obszarach zurbanizowanych”, Biuletyn - Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, no. 271, (2018), pp. 54–74.
Google Scholar
Zathey M., Wrocławska strefa suburbialna (typescript of doctoral dissertation). 2005.
Google Scholar
Zathey M., “Zmiany demograficzno-przestrzenne a zrównoważony rozwój Wrocławia”, in Problemy społeczne w przestrzeni Wrocławia / science editor Stanisław Witold Kłopot, Mateusz Błaszczyk, Jacek Pluta, Warsaw: Scholar Publishing House, 2010, pp. 39–60.
Google Scholar
Zathey M., “Struktura przestrzenna i mieszkańcy osiedli podwrocławskich”, in Współczesne formy osadnictwa miejskiego i ich przemiany: XV Seminar on Knowledge about the City: collective work / edited by Iwona Jażdżewska, 2002, pp. 165–174.
Google Scholar
Kajdanek K., Pomiędzy miastem a wsią. Suburbanizacja na przykładzie osiedli podmiejskich Wrocławia. Kraków: NOMOS, 2011.
Google Scholar
Damurski Ł. et al., “Lokalne centrum usługowe: w poszukiwaniu formy i funkcji”, Przestrzeń Społeczna (Social Space), vol. 15, no. 1, (2018), pp. 142–168.
Google Scholar
OECD, “New Rural Policy: Linking Up For Growth”, Paris, 2017.
Google Scholar
Tacoli C., “Rural-urban interactions: A guide to the literature”, Environment and Urbanization, (1998). https://doi.org/10.1630/095624798101284356
DOI: https://doi.org/10.1630/095624798101284356
Google Scholar
Buliung R. N. and Kanaroglou P. S., “Urban form and household activity-travel behavior”, Growth and Change, vol. 37, no. 2, (2006), pp. 172–199. https://doi.org/10.1111/j.1468-2257.2006.00314.x
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2257.2006.00314.x
Google Scholar
Cervero R. and Duncan M., “Which reduces vehicle travel more: Jobs-housing balance of retail-housing mixing?”, Journal of the American Planning Association, vol. 72, no. 4, (2006), pp. 475–490. https://doi.org/10.1080/01944360608976767
DOI: https://doi.org/10.1080/01944360608976767
Google Scholar
Gjestland A. et al., “Some aspects of the intraregional spatial distribution of local sector activities”, Annals of Regional Science, vol. 40, no. 3, (2006), pp. 559–582. https://doi.org/10.1007/s00168-006-0073-7
DOI: https://doi.org/10.1007/s00168-006-0073-7
Google Scholar
Holden E. and Norland I. T., “Three challenges for the compact city as a sustainable urban form: Household consumption of energy and transport in eight residential areas in the Greater Oslo Region”, Urban Studies, vol. 42, no. 12, (2005), pp. 2145–2166. https://doi.org/10.1080/00420980500332064
DOI: https://doi.org/10.1080/00420980500332064
Google Scholar
Ferrell C. E., “Home-Based Teleshoppers and Shopping Travel: Do Teleshoppers Travel Less?”, Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, vol. 1894, no. 1, (2004), pp. 241–248. https://doi.org/10.3141/1894-25
DOI: https://doi.org/10.3141/1894-25
Google Scholar
Lityński P. and Hołuj A., “Urban sprawl costs: The valuation of households’ losses in Poland”, Journal of Settlements and Spatial Planning, (2017). https://doi.org/10.24193/JSSP.2017.1.02
DOI: https://doi.org/10.24193/JSSP.2017.1.02
Google Scholar
Borchert J. G., “Spatial dynamics of retail structure and the venerable retail hierarchy”, GeoJournal, vol. 45, no. 4, (1998), pp. 327–336. https://doi.org/10.1023/A:1006976407047
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1006976407047
Google Scholar
Fernandes J. R. and Chamusca P., “Urban policies, planning and retail resilience”, Cities, vol. 36, (2014), pp. 170–177. https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.11.006
DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.11.006
Google Scholar
Kjell Nilsson, Thomas Sick Nielsen, Carmen Aalbers, Simon Bell, Baptiste Boitier, Jean Pierre Chery, Christian Fertner, Miroslaw Groschowski, Dagmar Haase, Wolfgang Loibl, Stephan Pauleit, Marina Pintar, Annette Piorr, Joe Ravetz, Mika Ristimäki, Mark Rou I. Z., “Strategies for Sustainable Urban Development and Urban-Rural Linkages”, European Journal of Spatial Development, (2014), pp. 2–26.
Google Scholar
Maria Colucci, Annunziata Palermo M. F., “The Sustainable Development of Rural Areas”, in International Conference on Civil, Materials and Environmental Sciences (CMES 2015), 2015, pp. 210–211.
DOI: https://doi.org/10.2991/cmes-15.2015.60
Google Scholar
The Office of the Deputy Prime Minister, Planning policy statement 7: sustainable development in rural areas. United Kingdom, 2004.
Google Scholar
Gallent N. et al., Introduction to rural planning: Economies, communities and landscapes. 2015. https://doi.org/10.4324/9781315749280
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315749280
Google Scholar
Palomäki M., “The Functional Centers and Areas in South Bothnia, Helsinki”, Fennia, vol. 88, (1964), pp. 10–19.
Google Scholar
Burgess E. W., “The Growth of the City: An Introduction to a Research Project”, in Urban Ecology, Boston, MA: Springer US, 2008, pp. 71–78. https://doi.org/10.1007/978-0-387-73412-5_5
DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-387-73412-5_5
Google Scholar
Proudfoot M. J. and Hoyt H., “The Structure and Growth of Residential Neighborhoods in American Cities.”, Journal of the American Statistical Association, (1940). https://doi.org/10.2307/2279683
DOI: https://doi.org/10.2307/2279683
Google Scholar
Harris C. D. and Ullman E. L., “The nature of cities”, in A Geography of Urban Places, 2014. https://doi.org/10.4324/9781315105352-1
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315105352-1
Google Scholar
Uchwała nr XLVIII/1622/2014 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie zmiany uchwały nr XLVIII/873/2002 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 30 sierpnia 2002 r. w sprawie uchwalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Woj, 2014.
Google Scholar
Powiat Wrocławski, Studium Spójności Funkcjonalnej we Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym. Wrocł>aw: Powiat Wrocławski, 2015. Available: http://bip.um.wroc.pl/artykul/347/5715/studium-spojnosci-funkcjonalnej-we- wroclawskim-obszarze-funkcjonalnym
Google Scholar
Uchwała nr VIII/38/2007 Rady Gminy Czernica z dnia 29 czerwca 2007 r. w sprawie przyjęcia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Czernica, 2007.
Google Scholar
Powiat Wrocławski, Spatial Information System of the Wrocławski County. 2019. Available: https://serwis.wrosip.pl/imap/?gpmap=gp3 [Accessed: 12 Dec 2019]
Google Scholar
Velibeyoglu K. and Gençel Z., “Reconsidering the Planning and Design of Urban Public Spaces in the Information Age : Opportunities & Challenges”, Public Spaces in The Information Age, (2006).
Google Scholar
Skoczylas O., “Transformation of city space and housing estates associated with changes in lifestyle of inhabitants”, Budownictwo i Architektura, vol. 15, no. 1, (2016), pp. 143–148. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_151_15
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_151_15
Google Scholar
Zuziak Z., “On the synergy of urban plan”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 1, (2017), pp. 183–198. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_161_16
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_161_16
Google Scholar
Kryczka, P. i Chrobak, K. (2020) „ Współczesne wyzwania rozwoju przestrzennego lokalnych centrów usługowych na terenach podmiejskich Wrocławia na przykładzie Czernicy, Polska”, Budownictwo i Architektura, 19(2), s. 053–072. doi: 10.35784/bud-arch.1678.
Autorzy
Piotr Kryczkapiotr.kryczka@pwr.edu.pl
Wydział Architektury; Politechnika Wrocławska; Polska
https://orcid.org/0000-0001-6735-2658
Autorzy
Katarzyna ChrobakWydział Architektury; Politechnika Wrocławska; Polska
https://orcid.org/0000-0002-1422-6671
Statystyki
Abstract views: 350PDF downloads: 215 PDF downloads: 1321 PDF downloads: 30
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Budownictwo i Architektura wspiera program otwartej nauki. Czasopismo umożliwia otwarty dostęp (Open Access) do publikacji. Każdy może przeglądać, pobierać i przekazywać artykuły pod warunkiem przestrzegania zasad licencji.
