Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
Zabytkowe domy podcieniowe stanowią część materialnego dziedzictwa ujścia Delty Wisły. Niestety ich liczba z roku na rok maleje. Artykuł jest rezultatem kwerendy dostępnych źródeł oraz badań terenowych wykonanych przez autora w latach 2015-2020. W pracy przedstawiono aktualny stan zachowania zabytkowych domów podcieniowych Żuław Wiślanych. Opisano kryteria doboru obiektów do badań. Autor wykonał tabelaryczne zestawienie domów podcieniowych z informacjami o ich lokalizacji, typie wg statystyki Kloeppla, dacie budowy, stanie technicznym i funkcji. Podsumowaniem analizy są wykresy kołowe przedstawiające statystyczne ujęcie danych zebranych przez autora w trakcie badań.
Tłoczek I., Dom mieszkalny na polskiej wsi. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Nukowe, 1985.
Google Scholar
Kopkowicz F., Ciesielstwo polskie. Warsaw: Arkady, 1958.
Google Scholar
Stankiewicz J., Zabytki budownictwa i architektury na Żuławach. Rocznik Gdański, t. XV/XVI. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe, 1956.
Google Scholar
Laskowska K., W żuławskim domu. Elbląg: Wydawnictwo Uran Marzenna Bracka-Kondracka, 2010.
Google Scholar
Bertram H. et al., Das Weichsel-Nogat-Delta : Beiträge zur Geschichte seiner landschaftlichen Entwickelung, vorgeschichtlichen Besiedelung und bäuerlichen Haus- und Hofanlage. Danzig: Danziger Verlags-Gesellschaft, 1924.
Google Scholar
Lipińska B., “Drewniane budownictwo na Żuławach Wiślanych – ginący symbol tożsamości unikatowego krajobrazu wsi,” in Budownictwo drewniane w gospodarce przestrzennej europejskiego dziedzictwa, Białystok: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, 2004, pp. 249–256.
Google Scholar
Koperska-Kośmicka M., Żuławskie domy podcieniowe. Przyczyny degradacji i problematyka konserwatorska zabytkowych struktur architektonicznych w środowisku kulturowym Delty Wisły. Ph.D. dessideration, Faculty of Architecure, Gdańsk University of Technology, 2014.
Google Scholar
Kloeppel O., Die bäuerliche Haus-, Hof- und Siedlungsanlage im Weichsel- Nogat- Delta. Sonderdruck Aus: Bertram – La Baume – Kloeppel, Das Weichsel-Nogat-Delta. Danzig: W. F. Burau, 1924.
Google Scholar
Kulke E., Die Laube als ostgermanisches Baumerkmal. München: Hoheneichen-Verlag, 1939.
Google Scholar
Heise J., Die Bau Und Kunstdenkmaler der Provinz Westpreussen, H.11 Landkreis. Danzig, Comissions – 1884-1887. Danzig: Verlag von Th. Berling, 1887.
Google Scholar
Schmid B., Die denkmalpflege in Westpreussen 1804-1910. Danzig: Verlag des Provinzialverbandes von Westpreußen, 1910.
Google Scholar
Schmid B., Die Bau - und Kunstdenkmäler des Kreises Marienburg (The architectural and art monuments of the Marienburg district). Danzig: Verlag des Provinzial-verbandes von Westpreuszen. Kommissionsverlag von A. W. Kafemann G.M.B.H., 1919.
Google Scholar
Krzyżanowski L., Żuławskie domy podcieniowe. Dokumentacja historyczna. Gdańsk: PPKZ, 1968.
Google Scholar
Lipińska B., Żuławy Wiślane – ochrona i kształtowanie zabytkowego krajobrazu. Ph.D. dissertation, Politechnika Krakowska, t I-III, Kraków 1986.
Google Scholar
Koperska-Kośmicka M., Dom podcieniowy na Żuławach. Gdańsk: Instytut Kszaubski w Gdańsku, 2020.
Google Scholar
Niezabitowska E., Metody i techniki badawcze w architekturze. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2014.
Google Scholar
Cruz H. et al., “Guidelines for On-Site Assessment of Historic Timber Structures Guidelines for On-Site Assessment of Historic Timber Structures,” International Journal of Architectural Heritage, vol. 9, no. 3, (2015), pp. 277–289. https://doi.org/10.1080/15583058.2013.774070
DOI: https://doi.org/10.1080/15583058.2013.774070
Google Scholar
National Institute of Cultural Heritage, Rejestr zabytków województwa pomorskiego. Available: www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_ w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/ [Access: 5 Jan 2016]
Google Scholar
National Institute of Cultural Heritage, Rejestr zabytków województwa warmińsko mazurskiego, Available: www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkownieruchomych/ [Access: 5 Jan 2016]
Google Scholar
National Institute of Cultural Heritage, Explore the most beautiful Polish monuments. Available: www.zabytek.pl [Access: 5 Jan 2020]
Google Scholar
Kondracki J., Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
Google Scholar
Augustowski B., Żuławy Wiślane. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe, 1976.
Google Scholar
Act on Monument Protection and Care, Journal of Laws of The Republic of Poland 2003, no. 162. Available: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20031621568
Google Scholar
Zybała T., “Wpływ stanu zachowania materiału konstrukcyjnego na nośność zabytkowych drewnianych słupów, w żuławskich domach podcieniowych, z XVIII i XIX wieku”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 4, (2017), pp. 77–94. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_163_08
DOI: https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_163_08
Google Scholar
Zybała T., “The wooden rafter framing of Żuławy arcaded houses of type III - research, state of preservation and analysis,” Budownictwo i Architektura, vol. 18, no. 2, (Dec. 2019), pp. 093–110. https://doi.org/10.35784/bud-arch.564
DOI: https://doi.org/10.35784/bud-arch.564
Google Scholar
Zybała T., “Techniczne problemy konstrukcji ścian szkieletowych na przykładzie zabytkowego domu podcieniowego w Gdańsku Lipcach”, Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo, vol. 11/I, (2017), pp. 49–60.
Google Scholar
National Institute of Cultural Heritage, Rejestr zabytków województwa pomorskiego. Available: nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/ [Access: 1 Jul 2021]
Google Scholar
National Institute of Cultural Heritage, Rejestr zabytków województwa warmińsko mazurskiego. Available: nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/ [Access: 1 Jul 2021]
Google Scholar
Ciołek G., “Chałupy podcieniowe na Pomorzu”, Biuletyn Historii Sztuki i Kultury, vol. VII(2), (1939).
Google Scholar
Łęga W., Ziemia malborska. Kultura ludowa. Toruń, Warszawa: Instytut Popierania Nauki, Kasa im. Mianowskiego, 1933.
Google Scholar
Cinkusz M., Architecture and Building Historical Monument record - The arcaded house in Miłocin. The National Heritage Board of Poland in Gdańsk, sygnature: 2173, 1983.
Google Scholar
Cinkusz M., Architecture and Building Historical Monument record - The arcaded house in Trutnowy no 4. The National Heritage Board of Poland in Gdańsk, sygnature: 2179, 1984.
Google Scholar
Krzyżanowski L., Gdańsk - Lipce. The arcade house. Report on the conservation work - 1960. The National Heritage Board of Poland in Gdańsk, sygnature: ZN/1066, 1960.
Google Scholar
Ważny T., “Określenie wieku zabytków architektury z Pomorza Wschodniego przy zastosowaniu metody dendrochronologicznej”, Ochrona Zabytków, vol. 45/4 (179), (1992), pp. 354–359.
Google Scholar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.