Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
Miejsca węzłowe jako elementy krystalizujące obszary mieszkaniowe powstałe w XX i XXI wieku
Grażyna Schneider-Skalska
gsskalska@interia.plKatedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego; Wydział Architektury; Politechnika Krakowska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-5539-2326
Abstrakt
Wzrost ilości ludności miejskiej to wzrost ilości mieszkań, powiększanie terenów zajętych przez zespoły mieszkaniowe, to również wyraźnie widoczne zjawisko chaosu przestrzennego, braku kompozycji urbanistycznej oraz form i miejsc krystalizujących przestrzeń. Diagnozy opracowane dla środowiska mieszkaniowego mówią o takich cechach nowo kreowanych przestrzeni osiedlowych jak: brak ciągłości układów komunikacyjnych, nieoptymalne powiązania terenów czy nieoptymalne lokalizowanie usług publicznych i terenów zielonych. Obszary mieszkaniowe w strukturze miasta dominują zarówno pod względem zajmowanego obszaru jak i wielkości substancji zabudowy. Stąd ich rozmieszczenie nie powinno być przypadkowe, a przynależny im program usługowy nie może być szczątkowy i rozmieszczony chaotycznie. Miejsca węzłowe jako jeden z elementów krystalizujących przestrzeń miasta wydają się być szczególnie pożądane w niekształtnych, nowych obszarach mieszkaniowych, powstałych po 1989. Problem wydaje się być szerszy, bo w badaniach wskazywany jest też brak miejsc krystalizujących w dużych osiedlach wielorodzinnych z lat 60. i 70. Myślenie o systemie miejsc węzłowych prowadzi wprost do powrotu do modeli w planowaniu urbanistycznym. Miejsca węzłowe tworzące sieć to wyznaczniki funkcjonalno-przestrzenne, które mogą pomóc w kontynuacji i uczytelnieniu struktury miejskiej w bezładnie rozwijających się obszarach. Mogą wyznaczać skalę i miejsce w hierarchii, wprowadzać wyróżniający wyraz architektoniczny pozostawiając dużo swobody w kształtowaniu przestrzeni miedzy węzłami.
Słowa kluczowe:
obszary mieszkaniowe, miejsca węzłowe, modele urbanistyczneBibliografia
Polska polityka architektoniczna Polityka jakości krajobrazu, przestrzeni publicznej, architektury. wyd. Polska Rada Architektury, Sarp, Tup, Izba Architektów Rp Akapit-DTP, 2011.
Google Scholar
Przestrzeń życia Polaków – diagnoza i rekomendacje. Fundacja PZU, SARP, Architektura-murator, ZPR Media SA, 2014.
Google Scholar
Wejchert K. Elementy kompozycji urbanistycznej, Arkady, Warszawa, 1974.
Google Scholar
Lynch K. Obraz miasta. Archivolta, 2011.
Google Scholar
Diagnoza funkcjonalno-przestrzenna osiedli: Olsza II, Ugorek. red. J. Kobylarczyk, G. Schneider-Skalska, P. Haupt, K. Racoń-Leja; Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków, 2015.
Google Scholar
Osiedle Ruczaj – Diagnoza obszaru mieszkaniowego. opracowanie wykonane pod kierunkiem L. Jasińskie-go, P. Haupt w ramach Studiów Podyplomowych „Środowisko mieszkaniowe w obszarach zurbanizowanych”, Instytutu Projektowania Urbanistycznego, WA PK we współpracy z UM Krakowa; (kierownik Studium. G. Schneider-Skalska), 2016, w zbiorach IPU WA PK.
Google Scholar
Palej A. Miasto jako miejsce do życia w epoce informacyjnej [w:] Obszary mieszkaniowe w strukturze miasta. Praca zbiorowa pod. red. G. Schneider-Skalskiej, E. Kusińskiej, Wyd. Politechniki Krakowskiej, 2017.
Google Scholar
Dobroczyński B. Wyjść z siebie, wrócić lepszym. Rezczpospolita – PlusMinus, 8-9 lipca 2017.
Google Scholar
Fala za falą. rozmowa z Alvinem Tofflerem, „Gazeta Wyborcza”, 24 grudnia 1998.
Google Scholar
Jakość i standardy przestrzeni zamieszkania. rozdział pod. kier. A. Noworola [w:] Przestrzeń życia Polaków – diagnoza i rekomendacje, Fundacja PZU, SARP, Architektura-murator, ZPR Media SA, 2014.
Google Scholar
Czyżewska E., Czyżewski A. Jakość polskiej przestrzeni publicznej [w:] Przestrzeń życia Polaków – diagnoza i rekomendacje. Fundacja PZU, SARP, Architektura-murator, ZPR Media SA, 2014.
Google Scholar
Rogers R., Power A. Cities for a small country. faber&faber, Bambridge, 2000.
Google Scholar
Modelowe rozwiązania struktur osiedlowych w zakresie formy zabudowy oraz struktury usługowej i społecznej. W. Cęckiewicz z zespołem; Program Rządowy PR-5, Kompleksowy rozwój budownictwa mieszka-niowego.” Temat 2.2. Instytut Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Politechniki Krakowskiej, Kraków 1977; zbiory IPU.
Google Scholar
Schneider-Skalska, G. (2018) „Miejsca węzłowe jako elementy krystalizujące obszary mieszkaniowe powstałe w XX i XXI wieku”, Budownictwo i Architektura, 17(2), s. 005–012. doi: 10.24358/Bud-Arch_18_172_01.
Autorzy
Grażyna Schneider-Skalskagsskalska@interia.pl
Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego; Wydział Architektury; Politechnika Krakowska; Polska
https://orcid.org/0000-0002-5539-2326
Statystyki
Abstract views: 238PDF downloads: 141
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Budownictwo i Architektura wspiera program otwartej nauki. Czasopismo umożliwia otwarty dostęp (Open Access) do publikacji. Każdy może przeglądać, pobierać i przekazywać artykuły pod warunkiem przestrzegania zasad licencji.
