Kożuchów – historyczne miasto z przyszłością

Wojciech Eckert

Abstrakt

Kożuchów jest miastem wyjątkowym, nie tylko w skali województwa lubuskiego ale w skali kraju. Zachowany w bardzo dobrym stanie system obronny, składający się z dwóch pierścieni kurtyn oraz fosy, wyróżnia je spośród setek innych. Należy jednocześnie do najstarszych miast Środkowego Nadodrza. Zachowane prawie na całym obwodzie fortyfi kacje uniemożliwiły scalenie się centrum z przedmieściami. Dzięki temu zachowało się pierwotne rozplanowanie tej części miasta i jego historyczny charakter. Te walory są jednak dużym wyzwaniem dla urbanistów i architektów w pracach planistyczno-urbanistycznych. Samo stare miasto stało się miejscem węzłowym w układzie przestrzennym ożuchowa. Ponadto, w nim samym, jest wiele dodatkowych węzłowych miejsc. Są to budowle mające znaczące wartości kulturowe: zamek, ratusz, gotycki kościół, zabudowa mieszkalna. Jest to również system fortyfi kacyjny z dobrze zachowanymi kurtynami, basztami, bastejami i fosą. Historyczny układ ulic nie ułatwia komunikacji pieszej i samochodowej na Starówce. Tereny zielone kryją ogromny potencjał. Niestety jest też dużo elementów degradujących miasto: budynki gospodarcze, zaniedbane podwórka, współczesna zabudowa tzw. bloki, pawilony handlowe, niezabudowane działki i kwartały. W opracowaniu przedstawiono próbę analizy problemów oraz propozycje zmian aby zachowany został wyjątkowy charakter tego miasta a jednocześnie powstała wartość dodana wynikająca z wprowadzenia propozycji nowych rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych.