Publikowanie artykułów jest możliwe po podpisaniu zgody na przeniesienie licencji na czasopismo.
Rewaloryzacja zabytkowego Gmachu Technologii Chemicznej w zespole Politechniki Warszawskiej
Anna Wagner
agata.wagner@pw.edu.plZakład Dziedzictwa Architektonicznego i Sztuki; Wydział Architektury; Politechnika Warszawska; (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3669-0560
Abstrakt
Gmach Technologii Chemicznej powstał w latach 30. XX wieku. Jest jednym z dwóch gmachów, autorstwa ówczesnego dziekana Wydziału Architektury – prof. Czesława Przybylskiego, wchodzących w skład zabytkowego zespołu Politechniki Warszawskiej. Gmach zaprojektowano z uwzględnieniem specyficznych rozwiązań funkcjonalnych i technologicznych, w oparciu o najnowsze wówczas wzorce europejskie i amerykańskie. W architektonicznej formie Przybylski nawiązał do geometrycznych nurtów awangardowych. W wieloczłonowej, kaskadowo spiętrzonej bryle wydobył elementy strukturalne, potraktowane w sposób rzeźbiarski, przy jednoczesnym zachowaniu jedności funkcji i formy. Całość wpisała się w bryłowo-fakturowy warszawski funkcjonalizm nurtu „szarej cegły”.
Gmach uległ znacznym zniszczeniom w czasie Powstania Warszawskiego (zniszczenia stropów, wypalenie wnętrz). Powojenna odbudowa i modernizacje nastawione były na usprawnienie i intensyfikację funkcji utylitarnych, z pominięciem odtworzeń pierwotnych układów i historycznego wystroju.
Ostatnie dekady przyniosły zmianę podejścia do zabytkowych gmachów Politechniki. Jest to doskonale widoczne m.in. na przykładzie gmachu Technologii Chemicznej, gdzie od kilku lat trwają prace remontowo-modernizacyjne, mające na celu przywrócenie świetności elewacjom i adaptację wnętrz na nowoczesne laboratoria. Istotnym elementem tych działań jest rewaloryzacja holu wejściowego i głównej auli wykładowej. Przeprowadzone prace wykonano w oparciu o badania historyczno-konserwatorskie. Dzięki zachowanemu oryginalnemu projektowi prof. Czesława Przybylskiego możliwa była przestrzenna rekonstrukcja audytorium i przywrócenie pierwotnego układu wnętrzom holu wejściowego. Użycie nowoczesnych rozwiązań technologicznych i materiałowych nadało wnętrzom współczesny charakter, bez znamion stylizacji, przy jednoczesnym odtworzeniu cech charakterystycznych projektu prof. Przybylskiego. Dobra współpraca pomiędzy administratorami gmachu, architektem, historykiem architektury i służbami konserwatorskimi zaowocowała dobrym efektem końcowym – przywróceniem wartości architektonicznych przy jednoczesnym podniesieniu walorów funkcjonalnych zabytkowemu gmachowi Technologii Chemicznej, wybitemu przedstawicielowi przedwojennego warszawskiego modernizmu.
Słowa kluczowe:
zabytkowy gmach Politechniki Warszawskiej, przedwojenny warszawski modernizm, Czesław Przybylski, rewaloryzacja, modernizacja, adaptacjaBibliografia
[1] Archiwum Akt Nowych, Akta MSW, T.II, Cz. I, Sygn. 3490, Pawilon Chemii Pw.
[2] Iwanowski W., Wojcieszak P. Nowy Gmach Technologii Chemicznej Budowany Przez Tow. „Studium Technologiczne” dla PW, „Przemysł Chemiczny”, 1934, Nr 10-12, S. 267-82.
[3] Kucza-Kuczyński K. „Zasady modernizacji architektonicznej szkół wyższych”, Wydawnictwo PW, Warszawa 1984, s. 28-9.
[4] Wagner A. A. Architektura Politechniki Warszawskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001.
[5] Wagner A. A. Opinia konserwatorska dotycząca renowacji holu w gmachu Technologii Chemicznej, Warszawa 2013.
[6] Wagner A. A. Studium historyczno-konserwatorskie. Audytorium Duże w gmachu Technologii Chemicznej projektu prof. Czesława Przybylskiego, Warszawa 2014.
[7] Wagner A. A. Czas i miejsce. Architektura Politechniki Warszawskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2015.
[8] Wysocki E. Materiały pomocnicze dla Stołecznego Konserwatora Zabytków do wydania zaleceń konserwatorskich dotyczących przywrócenia audytorium w gmachu Technologii Chemicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2014.
[2] Iwanowski W., Wojcieszak P. Nowy Gmach Technologii Chemicznej Budowany Przez Tow. „Studium Technologiczne” dla PW, „Przemysł Chemiczny”, 1934, Nr 10-12, S. 267-82.
[3] Kucza-Kuczyński K. „Zasady modernizacji architektonicznej szkół wyższych”, Wydawnictwo PW, Warszawa 1984, s. 28-9.
[4] Wagner A. A. Architektura Politechniki Warszawskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001.
[5] Wagner A. A. Opinia konserwatorska dotycząca renowacji holu w gmachu Technologii Chemicznej, Warszawa 2013.
[6] Wagner A. A. Studium historyczno-konserwatorskie. Audytorium Duże w gmachu Technologii Chemicznej projektu prof. Czesława Przybylskiego, Warszawa 2014.
[7] Wagner A. A. Czas i miejsce. Architektura Politechniki Warszawskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2015.
[8] Wysocki E. Materiały pomocnicze dla Stołecznego Konserwatora Zabytków do wydania zaleceń konserwatorskich dotyczących przywrócenia audytorium w gmachu Technologii Chemicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2014.
Wagner, A. (2018) „Rewaloryzacja zabytkowego Gmachu Technologii Chemicznej w zespole Politechniki Warszawskiej”, Budownictwo i Architektura, 17(1), s. 109–118. doi: 10.24358/Bud-Arch_18_171_14.
Autorzy
Anna Wagneragata.wagner@pw.edu.pl
Zakład Dziedzictwa Architektonicznego i Sztuki; Wydział Architektury; Politechnika Warszawska; Polska
https://orcid.org/0000-0003-3669-0560
Statystyki
Abstract views: 215PDF downloads: 168
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Budownictwo i Architektura wspiera program otwartej nauki. Czasopismo umożliwia otwarty dostęp (Open Access) do publikacji. Każdy może przeglądać, pobierać i przekazywać artykuły pod warunkiem przestrzegania zasad licencji.
